هنگام نماز اگز مهر گم شود و وقت هم تنگ باشد نمازگزار میتواند بر پشت دست سجده کند
واجبات نماز 11 چیز است: 1. نیت 2. قیام 3. تکبیرة
الاحرام 4. رکوع 5. سجود 6. قرائت 7. ذکر 8. تشهد 9. سلام 10. ترتیب 11. موالات
(یعنی پی در پی بودن اجزای نماز) و فرق رکن و غیر رکن در آن است که در رکن اگر
انسان آن را عمداً یا سهواً به جا نیاورد نماز باطل میشود ولی غیر رکن اگر عمداً
به جا نیاورد باطل است و اگرسهواً به جا نیاورد نماز او صحیح است.
سوال: اگر در صف نماز جماعت هنگام
رفتن به سجده، مهر مفقود بشود وظیفه ما چیست؟
مراجع عظام تقلید
در اینباره میگویند: اگر در بین نماز (فرادا یا جماعت) چیزى که بر آن سجده مىکند
گم شود (و یا مثلاً بچّهاى آن را بر دارد)و چیزى که سجده بر آن صحیح است نداشته
باشد[1] ، دو حالت دارد:
الف. چنانچه وقت وسعت دارد، باید
نماز را رها کرده و بعد از تهیه آنچه سجده بر آن صحیح است دوباره نماز
بخواند.[2]
ب
. اگر وقت تنگ است،[3] باید به لباسش سجده کند[4] و اگر فراهم
نباشد بر پشت دست،[5] و اگر آن هم نمىشود، به چیز معدنى[6] مانند انگشتر عقیق سجده
نماید.[7] [8]
سوال : واجبات نماز چند تا هستند و رکن و
غیررکن چه تفاوتی با هم دارند؟
جواب: واجبات نماز 11 چیز است: 1. نیت 2. قیام 3. تکبیرة الاحرام 4. رکوع 5. سجود 6. قرائت 7. ذکر 8. تشهد 9. سلام 10. ترتیب 11. موالات (یعنی پی در پی بودن اجزای نماز) و فرق رکن و غیر رکن در آن است که در رکن اگر انسان آن را عمداً یا سهواً به جا نیاورد نماز باطل میشود ولی غیر رکن اگر عمداً به جا نیاورد باطل است و اگرسهواً به جا نیاورد نماز او صحیح است. (توضیح المسائل امام خمینی(ره), م 942)
سوال: آیا تلفظ و به زبان آوردن
نیت واجب است؟
جواب: خیر تلفظ به نیت واجب نیست
همان که بدانید قصد انجام چه کاری را دارید که اگر از شما سوال شود میتوانید پاسخ
بدهید کافی است. (توضیح المسائل امام خمینی(ره), م943 و945 و استفتائات امام
خمینی(ره), ج1, ص151،س82)
سوال: آیا میشود نیت نماز چهار رکعتی را به نیت نماز دو
رکعتی بنا به دلایل شرعی تبدیل کرد؟
جواب: در موارد خاصی که در کتب
فقهی ذکر شده است مانعی ندارد مثل آنکه نیت نماز 4 رکعتی نموده است و بعد متوجه شد
که و ظیفه او نماز شکسته است و یا نیت نماز شکسته نموده و در بین نماز متوجه شد که
وظیفه او اتمام است که به نماز 4 رکعتی عدول مینماید و نیز برای رسیدن به نماز
جماعت جایز است از نماز واجب عدول به نافله 2 رکعتی نماید و پس از سلام، نماز خود
را به جماعت بخواند. (توضیح المسائل امام خمینی(ره), قطع جیبی ،ص150، م755و763)
چند استفتاء از آیة الله خامنه ای دام
ظله:
سوال: آیا مىشود نماز مستحب را به نماز جماعت اقتدا
کرد؟
جواب: صحیح نیست.
سوال: آیا جایز است کسى که نماز
قضا دارد، نماز مستحب بخواند؟
جواب: مانعى ندارد.
سوال: تکرار اذکار چه طورى باعث
بطلان نماز مىشود؟
جواب: تکرار اذکار نماز اگر به حدّ
وسواس برسد، نماز را باطل مىکند.
سوال: شخصی نیت نماز شکسته میکند
ولی در نماز قصد اقامت ده روز میکند حال حکم این نماز و نمازهای دیگر این شخص
چیست؟
جواب: اگر مسافر به نیّت این که
نماز را شکسته بخواند مشغول نماز شود و در بین نماز تصمیم بگیرد که ده روز یا بیشتر
بماند باید نماز را چهار رکعتى تمام نماید.
============================
پی نوشتها:
[1]. آیة الله سیستانی: (چه در تنگی وقت
و چه در وسعت آن، سجده بر قیر و زفت مقدّم بر سجده بر غیر آنها است ولى اگر سجده
بر آنها ممکن نباشد، باید بر لباسش یا هر چیز دیگر که در حال اختیار سجده بر او
جایز نیست سجده نماید ولى احتیاط مستحبّ آن است که تا سجده بر لباسش ممکن است بر
چیز دیگر سجده نکند).
[2].
آیة الله مکارم شیرازی دام ظله: (چنانچه وقت نماز باقى است، نماز را تمام کرده و
بنا بر احتیاط دوباره مىخواند و اگر وقت تنگ است قضا ندارد).
[3]. یا اصلا چیزى که سجده بر آن صحیح است
ندارد و یا اگر دارد به واسطۀ سرما یا گرماى زیاد و یا تقیه و مانند اینها
نمىتواند بر آن سجده کند.
[4]. آیات عظام اراکى و نورى و شبیری: (اگر
لباسش از پنبه یا کتان است، بر آن سجده کند و اگر از چیز دیگرى است بر پشت دست...)؛
آیة الله گلپایگانى: (اگر لباسش از پنبه یا کتان است، بر آن سجده کند و اگر از چیز
دیگرى است بر پشت دست یا چیز معدنى مانند انگشتر عقیق سجده نماید و احتیاط لازم آن
است که تا سجده بر پشت دست ممکن است به چیز معدنى سجده نکند)؛ آیة الله صافى: (باید
به لباسش سجده کند و اگر بر آن هم نشود باید بر پشت دست .. [بقیه مثل آیة اللّٰه
گلپایگانى])؛ آیة الله مکارم شیرازی: (اگر لباسش از پنبه یا کتان است، بر آن سجده
کند و اگر از چیز دیگرى است بر همان یا بر فرش سجده نماید و اگر آن هم ممکن نیست بر
فلزّات و اشیاء معدنى سجده کند و اگر مطلقاً چیزى پیدا نمىکند که بتوان بر آن سجده
کرد، بر پشت دست خود سجده مىکند بنا بر این پشت دست آخرین چیزى است که مىتوان بر
آن سجده کرد).
[5]. آیات
عظام خوئى و تبریزى: (بر پشت دست یا چیز دیگر که در حال اختیار سجده بر او جایز
نیست سجده نماید ولى احتیاط مستحبّ آن است که تا سجده بر پشت دست ممکن است بر آن
چیز سجده نکند).
[6]. آیة
الله فاضل لنکرانی ره: (بنا بر احتیاط به چیز معدنى).
[7]. آیة الله بهجت ره: (بنا بر أظهر. و
اگر آن هم نشد، تا نزدیک زمین خم مىشود و یا این که با اشارۀ سر، سجده
مىنماید).
[8]. امام
خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، گردآورنده: بنیهاشمی خمینی، سید محمدحسین، ج1، ص
587 - 589، م 1084 و 1087
منابع:
اسلام کوئیست
اندیشه قم
پایگاه اطلاع رسانی آیة الله خامنه ای دام
ظله
تبیان
اگر فردی استطاعت مالی دارد اما استطاعت بدنی ندارد بنا بر احتیاط واجب باید نایب بگیرد
هر مکلف عاقل و بالغ پس از اینکه برای رفتن به حج،
مستطیع شد، حج بر او مستقر می شود. یعنی باید مقدمات سفر حج را فراهم نماید. مثلا
اگر رفتن به حج با ثبت نام امکان پذیر است باید در اولین فرصت ثبت نام نماید.
سوال: شرائط نیابت
در حج چیست و آیا فردی که خود به حج نرفته، می تواند نایب قرار
گیرد؟
مراجع عظام تقلید برای شخصی که نایب در اعمال حج واجب یا
عمرهی مستحبی میشود، امورى را شرط کردهاند:
1ـ بلوغ؛[1] (بنابر احتیاط
واجب)
2ـ عقل؛
3ـ ایمان؛ (یعنى اعتقاد به امامت
دوازده امام داشته باشد).[2]
4ـ فردی ثقه و قابل اعتماد باشد؛ به
طوریکه از انجام عمل توسط او اطمینان حاصل شود.[3] اما بعد از عمل، اطمینان به صحت
عمل او لازم نیست.
5ـ آشنایى نایب با
اعمال و احکام حج؛ هرچند با فراگیرى در حال عمل و با راهنمایی شخصی دیگر باشد.
6ـ در آن سال حج واجب دیگری [چه از
طرف خود و یا شخصی دیگر] بر گردن نایب نباشد.
7ـ نایب در ترک بعضی از افعال حج
معذور[4] نباشد؛ ولى عذرهایى که در خود حج پیش مىآید مانعى ندارد.[5] مثل اینکه
نایب، زنی باشد که قبل از احرام، خون حیض ببیند و این امر موجب تغییراتی در اعمال
او شود.[6]
توجه به این نکته نیز ضروری است که اگر نایب،
خود به حج نرفته باشد، این موضوع مانع از صحت نیابت او نبوده و هر فردی که دارای
شرایط فوق باشد میتواند نایب در حج واجب یا عمره مفرده شود.
سئوال: اگر زنی مهریهاش را از
شوهر خود وصول نماید آیا حج بر او واجب میشود؟ البته ناگفته نماند که شوهر استطاعت
بر پرداخت مهریه را دارد.
جواب: بلی در این صورت زن مستطیع
است. (مناسک با حاشیه 8 مرجع، ص41، م47)
سئوال: رجوع به کفایت در مسأله حج
به چه معنا است؟
جواب: یعنی پس از برگشتن از حج بتواند
زندگی خود را به طور معمول اداره کند و دچار قرض و مشکل مالی نشود. (مناسک محشی 9
مرجع، ص37، م40)
سئوال: اگر شخصی از نظر مالی
استطاعت دارد، ولی مجبور به ثبت نام میباشد و شاید مدتی در نوبت بماند اگر قبل از
اینکه نوبتش برسد پولش را در راه دیگری خرج کند باز مستطیع
میباشد؟
جواب: اگر قبل از استقرار حج بر او، پول
را در مصارف شرعی خرج کند و از استطاعت خارج شود حج بر او واجب نیست. (با توجه به
مسئله23 مناسک محشی)
سئوال: اگر شخصی برای ادای حج ثبت
نام کند و قبل از رسیدن نوبت او از دنیا برود آیا واجب است به نیابت او حج بجا
آورده شود؟
جواب: اگر قبلاً حج بر او مستقر نشده است
انجام حج نیابتی برای او واجب نیست. (استفتائات امام خمینی(ره)، ج1، ص434،
س1)
سئوال: اگر کسی مستطیع شود و به
مکه نرود و بعد در اثر فقر هم نتواند حج خود را ادا کند چه حکمی متوجه
اوست؟
جواب:
اگر کسی مستطیع شود و مکه نرود و فقیر شود، باید اگر چه به زحمت باشد
بعداً حج کند. (توضیح المسائل دوازده مرجع، ج2، م2046)
سوال: اگر کسی حج واجب بر ذمه اش
باشد و الان که نوبت رفتنش رسیده مریض است و سکته کرده آیا می شود این حج واجب را
تبدیل به عمره کرد و چند نفر بروند یا نه؟ آیا باید فرزند بزرگتر برود به حج واجب
تا حجه الاسلام ساقط شود؟
هر مکلف عاقل و بالغ پس از اینکه برای
رفتن به حج، مستطیع (اعم از استطاعت مالی (خرج سفر را داشته باشد) و بدنی (توانایی
جسمی داشته باشد) و طریقی (راه باز باشد) شد، حج بر او مستقر می شود. یعنی باید
مقدمات سفر حج را فراهم نماید. (محمودى، محمد رضا، مناسک حج (محشّٰى)، ص16) مثلا
اگر رفتن به حج با ثبت نام امکان پذیر است باید در اولین فرصت ثبت نام نماید.
اما سوال فوق از دفاتر مراجع عظام
تقلید استفتاء شد که پاسخ ایشان به این شرح می باشد:
دفتر حضرت آیة الله العظمی خامنه ای (مد ظله
العالی):
اگر قبلاً حج بر او مستقر بوده، چنانچه
نمیتواند حج را خودش انجام دهد و امید خوب شدن هم نداشته باشد، باید نائب بگیرد تا
براى او حج انجام دهند ولى اگر قبلاً حج بر او مستقر نشده در فرض مرقوم حج بر او
واجب نیست و اختیار مال با خود اوست.
دفتر حضرت آیة الله
العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
نیابت در حج واجب
از طرف انسان زنده صحیح نیست مگر در صورتی که شخص از جهت پیری یا بیماری به حج نرود
و از توانایی و خوب شدن وی تا آخر عمرش مایوس باشد.
دفتر حضرت آیة الله
العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):
اگر استطاعت
مالی دارد اما استطاعت بدنی ندارد بنا بر احتیاط واجب باید نایب بگیرد تا از طرف او
حج انجام دهد و لازم نیست نایب پسر بزرگ باشد.
دفتر حضرت آیة الله العظمی سیستانی (مد
ظله العالی):
چنانچه از نظر بدنى مستطیع نباشد و از حصول
استطاعت تا آخر عمر مأیوس باشد، باید نایب بگیرد.
==================================
پی نوشتها:
(1) حضرات آیات خویی، تبریزی، مکارم شیرازی
و سیستانی: (در حج یا عمرهی واجب، اما در مستحبی، عمل غیر بالغی که ممیز باشد با
اذن ولىّ صحیح است)؛ آیةاللّٰه بهجت ره: (اگر بچه ممیّز باشد، خالى از رجحان نیست
که نیابت وى صحیح باشد.)
(2) آیةاللّٰه خامنهاى دام ظله: (بنابر
احتیاط واجب، نیابت غیر مومن کفایت نمىکند.)
(3) آیات عظام تبریزى و خویى: (و اگر نایب
ثقه باشد خبر دادن او کافى است)؛ آیة اللّٰه سیستانى دام ظله: (اگر خبر داد که از
طرف او انجام داده و از خبرش وثوق و اطمینان حاصل نشد، در این صورت اکتفا به خبر
دادن او اشکال دارد)
(4)
«معذور» کسى است که نتواند اعمال اختیارى حج را انجام دهد، ولى انجام قربانی توسط
خود فرد، حتى در حال اختیار هم لزومی ندارد.
(5) امام خمینى ره: (در این فرض نیز نیابت
صحیح نیست)؛ آیة اللّٰه خامنهاى دام ظله: (در صورتى که عذر منجرّ به نقص در اعمال
شود نیابت صحیح نیست)
(6)
محمودى، محمد رضا، مناسک حج (محشّٰى)، ص 72 - 80 ؛ شاهرودى، سید مرتضى موسوى، جامع
الفتاوى (مناسک حج)، ص 45
فرآوری: آمنه اسفندیاری
بخش احکام اسلامی
تبیان
منابع:tebyan.net
محل زندگی : تهران
ملیت : ایرانی
سالهای فعالیت : ۱۳۴۷ تا ۱۳۹۳
ناصر گیتی جاه (۱۳۱۴-۱۳۹۳) بازیگر ایرانی و برنده دیپلم افتخار بهترین بازیگر نقش مکمل مرد در سی امین جشنواره فیلم فجر بود.
ناصر گیتیجاه دارای مدرک آموزش بازیگری زیر نظر رفیع حالتی، مهدی نامدار و اسماعیل مرتاش بود و سال ۱۳۳۷ با فعالیت در «جامعه باربد» و تلویزیون خصوصی و اجرای نمایش زنده، کار هنریاش را آغاز کرد.
او با فیلم «پستچی» به کارگردانی رفیع حالتی در سال ۱۳۴۰ وارد سینما شد و از جمله فیلمهای این بازیگر میتوان به «پنجمین سوار سرنوشت»،«راه دوم»،«خط پایان»،«تنوره دیو»،«یوزپلنگ»،«مدرک جرم»،«مکافات»،«خواستگاری»،«پنجاه و سه نفر»،«قافله» و«خوابم میاد» اشاره کرد.
«سه یار دبستانی»،«گدایان خوشبخت»،«خسرو و شیرین»،«ملوانان»،«حاکم یک روزه»،«بیژن و منیژه» و«رستم و سهراب» از جمله نمایشهای گیتی جاه هستند.
از سریالهایی که این بازیگر در آنها به ایفای نقش پرداخته است، میتوان به «خانه به دوش»،«خاله سارا»،«مش خیرالله و صندوقچه اسرار»،«نیمه پنهان ماه»،«همسایهها»، «خداحافظ بچه» و «پهلوانان نمیمیرند» اشاره کرد که سریال آخر هم اکنون از شبکه «آی فیلم» در حال پخش است.
این بازیگر که از جشنواره سیام فیلم فجر برای فیلم «خوابم میاد» رضا عطاران (بازیگر نقش پدر رضا عطاران) موفق به دریافت دیپلم افتخار شد، روز گذشته در سن ۷۹ سالگی درگذشت.
فیلم های سینمایی ناصر گیتی جاه
فرزند چهارم، ۱۳۹۱
جابهجا، ۱۳۹۰
خوابم می آد، ۱۳۹۰
گشت ارشاد، ۱۳۹۰
دو برادر، ۱۳۸۹
شب بی پایان، ۱۳۷۸
قافله، ۱۳۷۱
پنجاه و سه نفر، ۱۳۶۸
خواستگاری، ۱۳۶۸
مکافات، ۱۳۶۶
تنوره دیو، ۱۳۶۴
خط پایان، ۱۳۶۴
مدرک جرم، ۱۳۶۴
یوزپلنگ، ۱۳۶۴
راه دوم، ۱۳۶۳
میهمان، ۱۳۵۵
نقص فنی، ۱۳۵۵
مراد برقی و هفت دخترون، ۱۳۵۳
گدای میلیونر، ۱۳۵۲
شکار شوهر، ۱۳۴۷
فیلم های تلویزیونی ناصر گیتی جاه
۱۳۹۱، همه خانواده من
۱۳۹۱، خداحافظ بچه
۱۳۸۹، تله فیلم «بلور باران»
۱۳۸۷، مسافر زمان ۲
۱۳۸۵-۱۳۸۶ ، سالهای برف و بنفشه
۱۳۸۵-۱۳۸۶، گلریزان
۱۳۸۵، من نه منم
۱۳۸۴، برای آخرین بار
۱۳۸۲، کوچه اقاقیا
۱۳۸۱، شبکه
۱۳۸۰، ماجراهای سرابی
۱۳۸۰، شب دهم
۱۳۸۰، روزهای آرزو
۱۳۷۹، خانه ما
۱۳۷۹، وکیل محله
۱۳۷۹، به همین سادگی
۱۳۷۸-۱۳۷۹، تله فیلم «سقوط»
۱۳۷۸، پدرخوانده
۱۳۷۶-۱۳۷۷، فردا دیر است
۱۳۷۷، تولدی دیگر
۱۳۷۷، مادر
۱۳۷۷، قصه زندگی
۱۳۷۶، همه فرزندان من
۱۳۷۶، دنیای شاد
۱۳۷۵-۱۳۷۶، تهران ۱۱- ۵۹۵ ج ۴۸
۱۳۷۴-۱۳۷۶، پهلوانان نمی میرند
۱۳۷۵-۱۳۷۶، ماجراهای آقا جمال
۱۳۷۴، داستان یک زندگی
۱۳۷۴، فراری
۱۳۷۴، حقیقت در آینه
۱۳۷۴، مرد قانون
۱۳۷۴، عاطفه
۱۳۷۳، اشتباه در اشتباه
۱۳۷۰-۱۳۷۲، مش خیرالله صندوقچه اسرار
۱۳۷۱، خانه بخت
۱۳۷۱، خاله سارا
۱۳۶۹، در انتهای شب
۱۳۶۸، ازدواج پرماجرا
۱۳۶۸، چراغ خانه
۱۳۶۲، طبل توخالی
۱۳۵۷، عشق پیری
۱۳۵۴-۱۳۵۵، مرد اول
۱۳۵۳، تلخ و شیرین
۱۳۵۰-۱۳۵۱، خانه به دوش (مراد برقی)
۱۳۴۹، داش پالکی
بهمن بوستان، ادیب و پژوهشگر در زمینه لغت فارسی و موسیقی سنتی ایرانی و فرهنگ و فولکلور سال ۱۳۱۴ در تهران به دنیا آمد.
او فرزند مجدالعلی بوستان و نوه محمدحسن وحید دستگردی ادیب و شاعر دوران مشروطه است.
دوران تحصیلی اولیه را در تهران گذراند و سپس در سالهای اولیه دهه چهل به عنوان یکی از دستیاران دکتر محمد معین در تدوین و گردآوری لغت برای فرهنگ معین و دهخدا با این چهره نامی ادبیات ایران به همکاری پرداخت.
بوستان همزمان با همکاری با دکتر معین به نوشتن مقاله و یادداشت برای نشریات ادبی و فرهنگی پرداخت.
او در همان سالها به استخدام سازمان رادیو و تلویزیون درآمد و به همکاری با این نهاد پرداخت. نگارش یادداشت و مقاله در نشریاتی چون کلک و ادبستان از دیگر فعالیتهای بوستان به شمار میرود.
بوستان در سال های اولیه دهه هفتاد بانی برگزاری جشنواره هفت اورنگ شد که با همکاری محمدرضا درویشی در تالار اندیشه و با حضور چهره های نامی موسیقی سنتی و نواحی ایران برگزار شد. در کنار این جشنواره او کتاب هفت اورنگ را با همکاری درویشی منتشر کرد.
بوستان پژوهشهای گسترده ای نیز در زمینه موسیقی زورخانه و ورزشهای باستانی انجام داد و در توسعه این ورزش نقشی تعیین کننده داشت.
او در سالهای اولیه دهه هشتاد به عنوان عضو کانون پزوهشگران خانه موسیقی انتخاب و چند سالی در این سمت ادامه فعالیت داد.
بهمن بوستان از حافظهای قوی برخوردار بود و تبار شناسی او از اهل فرهنگ و هنر و به خصوص اهالی موسیقی زبانزد این مجموعه بود.
او در سالهای پایانی عمرش بیمار و خانه نشین شد و در نهایت در روز ۲۷ آبان ماه سال ۱۳۹۳ بر اثر ایست قلبی در گذشت.
درگذشت بهمن بوستان
محمد اصفهانی خواهر زاده او ست و فرزندش علی بوستان نیز اگر چه گرافیست است اما از شاگردان حسین علیزاده در سه تار است که در عمده کنسرتهای گروه هم آوایان با این موزیسین شهیر به عنوان نوازنده همکاری داشته است.
نایبالسلطنه عباس میرزا پسر فتحعلیشاه در دوران حاکمیت خود بر تبریز، شش نفر را روانه انگلستان کرد. این شش نفر عبارت بودند از: میرزا صالح شیرازی، میرزا جعفر مهندس، میرزا جعفر طبیب، میرزا رضا (مترجم فارسی ناپلئون بناپارت)، محمدعلی شاگرد قورخانه و میرزا حاجی بابا که خود در لندن مشغول تحصیل علم طب بوده است.
در میان این عده، میرزا صالح شیرازی، به خط خود سفرنامهای نوشته که از روز حرکت کردن از تبریز به همراه کلنل «میجر دارسی» به سوی روسیه و از آنجا به انگلستان تا روز بازگشت به استانبول و سپس ورود به ایران را روز به روز یادداشت کرده است. وی در این سفرنامه، تاریخ روابط روس و فرنگستان و شمهای از تاریخ ناپلئون و حمله به روسیه و حریق مسکو و غیره تا ایام توقف او در جزیرهٔ سنت هلن برشتهٔ تحریر کشیده است. داستان تحصیل او و پنج تن از شاگردان ایرانی در لندن و اشکالات عجیب و غریبی که در راه پیشرفت کار ایشان بوجود میآمده است، براستی داستان غم فزائی است که تا کسی نخواند نتواند باور داشت. میرزاصالح مذکور در ضمن داستان خود بوسیلهٔ بعض رجال خیراندیش وارد در انجمن فراماسونها میشود، و خود در دو جای سفرنامهٔ خود که به خط اوست باین موضوع تصریح کرده به تاریخ پنجشنبهٔ بیستم رجب مطابق سیزدهم ماه مه ۱۲۳۳ هجری قمری مینویسد:
«... چون مدتها بود که خواهش دخول مجمع فراموشان را داشته فرصتی دست نمیداد تا اینکه مسترپارس، استاد اول فراموشان را دیده که داخل به محفل آنها شده باشم و قرارداد روزی را نمودند که در آنجا روم... روز ۲۰ رجب مطابق ۱۳ می به همراه مستر پارس و «دارسی» داخل به فراموشخانه گردیده شام خورده در ساعت یازده مراجعت کردم. زیاده ازین درین باب نگارش آن جایز نیست...» باز در وقایع چهارشنبهٔ ۱۳۲۳ (۱۳ نوامبر ۱۸۱۸) مینویسد:
«... در صحن کلیسا مستر هریس نامی را که بزرگخانهٔ فراموشان بود و بنده را به دو مرتبه از مراتب مزبور رسانیده بود مرا دیده مذکور ساخت که یک هفته دیگر عازم ایران هستید و فردا فراموشخانه باز است اگر فردا شب به آنجا خود را رسانیدی مرتبهٔ اوستادی را به تو میدهم و اگرنه ناقص به ایران میروی ـ خواستم زیاده در خصوص رفتن گفتگو کنم فرصت نشد...»
«... روز پنجشنبه مطابق چهارم نوامبر هنگام صبح از مهمانخانهٔ مزبور سوار شده دو ساعت از ظهر گذشته وارد به لندن گردید و چون روزی بود که بنده بایست داخل به فراموشخانه شود، یک ساعت بعد از آن که در سه ساعت از ظهر گذشته باشد داخل به فراموش خانه شده و هفت ساعت از ظهر گذشته بعد از شام از فراموش خانه بیرون رفتم...»
پس در این صورت میرزا صالح نخستین کسی است که از ایرانیان وارد این جمعیت شده و به قراری که نوشتهاند همو اول کسی است که مطبعهٔ حروفی وارد ایران کرده و خود او هم در سفرنامهاش اشاره به فرا گرفتن طریقهٔ چاپ و مرکب سازی کرده و از خریداری اسباب و ابزار کار چاپ هم ذکری میکند. و همواست که به عقیدهٔ پروفسور براون در عهد محمد شاه نخستین روزنامهٔ فارسی دایر کرده است و شنیدهام که اولین لژماسونی را هم او در ایران راه انداخته است.
ماهنامه یغما جلد سوم (سال ۱۳۲۹) چاپ اسفند ۱۳۶۲ ۶۵۲۷۹;
ذبیح الله محمدی بردبری
نیمرو درست کردن هم قلق خودش را دارد. اگر دلتان میخواهد یک نیمروی متفاوت و خوشمزه داشته باشید، مدل پیتزایی آن را امتحان کنید.
مواد لازم:
۱ عدد خمیر پیتزا، ۲ عدد تخممرغ، ۱۰۰ گرم پنیر پیتزا، ۱ ق س کنجد، به میزان لازم ساقه پیازچه، به میزان لازم نمک و فلفل
طرز تهیه:
۱. خمیر پیتزای آماده را درون سینی فر بگذارید. فر را از قبل با دمای ۱۸۰ درجه سانتیگراد روشن کنید.
۲. روی خمیر پیتزا کمی پنیر بریزید.
۳. حالا تخممرغها را درون ظرف بشکنید و بعد روی خمیر پیتزا بریزید.
۴. ساقه پیازچه خردشده را هم روی بقیه موادتان بریزید.
۵. کنجد و بقیه پنیر پیتزا را روی تخممرغها بریزید. نمک و فلفل را هم اضافه کنید.
۶. پیتزا را به مدت ۵ دقیقه داخل فر بگذارید. پیتزای شما آماده است.
مواد لازم:
نودل ۱ بسته
آب جوش ۲ پیمانه
فلفل دلمهای رنگی خرد شده ۴/۱ پیمانه
کنسرو ذرت ۸/۱ پیمانه
آناناس خرد شده ۴/۱ پیمانه
پنیر کبابی چهارگوش خرد شده ۶ تکه
پودر تخم گشنیز ۸/۱ قاشق چایخوری
فیله گوساله خلالی خرد شده ۱۵۰ گرم
پودر پنیر پارمسان ۲ قاشق سوپخوری
روغن کنجد
روش تهیه:
۱. نودل و آب جوش را روی حرارت بگذارید تا آب نودل کاملا تبخیر شود؛ سپس فلفل دلمهایهای رنگی، کنسرو ذرت و آناناس خرد شده را همراه روغن کنجد و پودر تخم گشنیز مخلوط کنید.
۲. حال نودلها را آبکش و با سبزیجات مخلوط کرده، پودر پنیر پارمسان را اضافه کنید.
۳. در انتها فیلههای تفت داده شده را اضافه میکنیم و پنیر کبابی سرخ کرده روی آن قرار میدهیم و به آرامی مخلوط کنید.
مواد اولیه:
رب گوجه ۲ ق.س
برنج ۸ پیمانه
لوبیا سبز آبپز شده ۶۰۰ گرم
زیره-فلفل سیاه-نمک-زردچوبه-دارچین-تخم گشنیز هر کدام ۱/۲ ق.م
پیاز خرد شده ۱ عدد
مواد گوشت قلقلی:
ادویه (نمک-فلفل سیاه-زردچوبه-زیره-نعناع خشک هر کدام) ۱/۲ق.م
پیاز (درشت/ رنده شده) ۱ عدد
گوشت (چرخ کرده) ۴۰۰ گرم
آرد نخودچی ۱ق.غ
فلفل دلمه ای (شیرین قرمز و سبز) ۳ عدد کوچک
مواد لازم برای تزیین:
کره حیوانی به مقدار لازم
زرشک ۲ق.س
کشمش ۴ق.س
زعفران حل شده ۱ ق.س
طرز تهیه برنج:
پیاز را کمی تفت داده و لوبیا سبز را به آن اضافه کنید سپس رب و ادویه های ذکر شده را بیافزایید تا کاملا مخلوط شوند و در انتها مواد را مابین برنج ریخته و بگذارید تا کاملا دم بکشد.
طرز تهیه گوشت قلقلی:
پیاز و فلفل دلمه ای را مولینکس کرده کمی از آب آنها را گرفته سپس همه مواد را به گوشت اضافه کرده و کاملا ورز دهید بعد از آن قلقلی آماده شده را به مدت ۲ ساعت در یخچال بگذارید و حالا می توانید سرخ کنید.
طرز تهیه:
کره را کمی داغ کرده کشمش و زرشک را در آن تفت داده و همراه زعفران به برنج بیافزایید.
کلم بروکلی و املت پنیر فتا
مواد لازم:
کلم بروکلی خرد شده یک فنجان بزرگ
تخم مرغ یک تا دو عدد
پنیر فتا دو قاشق غذاخوری
جعفری خشک شده دو قاشق چایخوری
روغن زیتون دو قاشق چایخوری
نان تست دو تکه
طرز تهیه:
۱- پنیر فتا، کلم بروکلی خرد شده و جعفری خشک شده را با هم مخلوط کنید. ماهیتابه را کمی گرم کرده و روغن زیتون را کف آن بریزید.
۲- سپس تخممرغ را خوب بزنید و آن را کف ماهیتابه پهن کنید و مواد را روی آن بریزید.
۳- پس از پختن کامل پنکیک تخممرغ و کلم بروکلی، آن را داخل بشقاب گذاشته و مانند تصویر یک لایه از تخممرغ را روی لایه دیگر تا کنید.
۴- نان را کنار بشقاب بگذارید. صبحانه تان آماده است.
خوراک کلم بروکسل و سینه مرغ
این سبزی ریز از خانواده کلمها، یکی دیگر از خوراکیهایی است که میتوانید با استفاده از آن غذای بسیار خوشمزه و البته با کالری کم تهیه کنید. کلم بروکسل حاوی فیبر فراوانی است. به همین دلیل مصرف آن باعث تامین نیاز بدن به فیبر میشود.
مواد لازم:
سینه مرغ بدون استخوان و مکعبی شده دو فنجان
کلم بروکسل ۱۲ عدد متوسط
کلم بروکلی بخارپز دو شاخه متوسط
آبلیموی تازه دو قاشق غذاخوری
ساقه کرفس خرد شده یک فنجان
فندق خرد شده دو قاشق غذاخوری
جعفری تازه خرد شده یک فنجان
پیاز حلقه شده یک عدد
روغن زیتون دو قاشق غذاخوری
فلفل سیاه، فلفل قرمز و نمک به مقدار لازم
طرز تهیه:
۱- ساقه کرفس، جعفری خرد شده، پیاز و ادویهها را داخل ماهیتابه بریزید با روغن زیتون تفت بدهید.
۲- سپس سینه مرغ پخته شده را به این مجموعه اضافه کرده و کمی صبر کنید تا مزهدار شود.
۳- سپس همه این مواد را داخل کاسه بریزید و به آن کلم بروکسل و کلم بروکلی را اضافه کنید.
۴- کاملا ظرف را هم بزنید تا مواد مخلوط شوند. برای تزیین، روی غذا، فندقهای خرد شده را بریزید
مواد لازم برای ۴ نفر
۱ بسته اسپاگتی ۵۰۰ گرمی
۱ عدد تخممرغ
۴ ق س پودر سوخاری
۴ /۱ ق چ پودر دانه گشنیز
۲ /۱ ق چ پودر خردل
۱ ق س پودر پیاز
۱ ق چ پودر سیر
۲ /۱ پیمانه شیر
۵۰۰ گرم بوقلمون چرخ کرده
۳ /۱ پیمانه اسفناج ریز خرد شده
۴ عدد گوجهفرنگی بدون پوست
۱ ق س رب گوجهفرنگی
۲ پیمانه آب مرغ
۱ عدد پیاز خرد شده
۲ ق س آویشن خرد شده
به میزان لازم نمک و فلفل
به میزان لازم روغن مایع
طرز تهیه:
۱. فر را با دمای ۱۸۵ درجه سانتیگراد گرم کنید. در یک کاسه بوقلمون چرخ کرده را با پودر سوخاری، تخممرغ، پودر دانه گشنیز، پودر خردل، پودر پیاز، نمک، فلفل، شیر و اسفناج خرد شده مخلوط کنید تا مواد به شکل خمیر درآید. مقداری از مواد را بردارید و با دست آن را گرد کنید. هر تعداد که میشود کوفتهها را به همین شکل آماده کنید، سپس آنها را داخل سینی فر که کمی آن را چرب کردهاید قرار داده و سینی را به مدت ۱۵ دقیقه داخل فر بگذارید.
۲. در این میان اسپاگتی را بپزید، آن را آبکش کرده و کنار بگذارید. در یک تابه مقداری روغن بریزید، سپس پیاز خرد شده را داخل آن کمی تفت دهید. بعدازآنکه پیاز نرم و طلایی شد، رب گوجهفرنگی را حدود ۱ دقیقه داخل آن تفت دهید. حالا آب مرغ را بریزید و حرارت را زیاد کنید تا جوش بیاید، سپس حرارت را کم کنید و صبر کنید تا سس کمی غلیظ شود. گوجهفرنگیها را خرد کنید، سپس آنها را همراه با آویشن خرد شده و پودر سیر اضافه کرده و با هم مخلوط کنید. به میزان لازم نمک و فلفل هم بزنید.
۳. حالا اسپاگتی را داخل ظرف مورد نظرتان ریخته و روی آن سسی را که آماده کردهاید ، بریزید. در انتها کوفتهها را هم روی اسپاگتی قرار داده ، سرو کنید.
ته چین یکی از خوشمزه هایی است که تمام مدل های مختلف آن طرفداران زیادی دارد. به دلیل حجم زیاد علاقه مندان، هر روز دستور پخت های متنوعی برای این نوع غذا ارائه می شود. علاوه بر تنوع، راحتی پخت آن نیز مهم است.
مواد اولیه:
برنج ۳ پیمانه
ماست ۱ لیوان
زرده تخم مرغ ۳ عدد
زعفران دم کرده ۳ قاشق غذاخوری
نمک فلفل زردچوبه دارچین به مقدار لازم
قارچ خرد شده ۱۰۰ گرم
مرغ ۲ تکه
زرشک ۱/۳پیمانه
روغن مایع نصف لیوان
پیاز کوچک ۱ عدد
طرز تهیه:
۱- ابتدا مرغ را با کمی آب و پیاز و نمک و زرد چوبه میپزیم. زرشک را هم از قبل پاک کرده و با آب سرد شسته و در کمی روغن و زعفران و شکر تفت میدهیم و در اخر تفت دادن کمی گلاب اضافه میکنییم. (گلاب عطر فوقالعاده ای به زرشک میدهد)
۲- قارچ رو هم شسته اسلایس کرده و در تابه به حرارت زیاد تفت میدهیم کمی ابلیمو زده تا سیاه نشه. مرغ پخته شده اگر با کمی رب باشه خیلی بهتره پس به مرغ در حال پخت کمی رب هم اضافه کنید. وقتی کاملا پخت و خیلی کم آب شد (حدود نصف لیوان آب کافیه ) مرغ را از ظرف در اورده و ریش ریش میکنیم و به قارچ و زرشک اضافه میکنیم.
۳- برنج رو از قبل خیس کرده و ابکش میکنیم بهتره که برنج رو کمی زنده برداریم.
۴- تخم مرغها رو خوب زده و دارچین و نمک و فلفل اضافه میکنیم و ماست و روغن مایه و زعفرون. در اخر برنج رو اضافه کنید. و خوب مخلوط کنید.
۵- کف دیگ پلوپز را چرب کرده (البته از چرب کردن گذشته روغن بریزید) نیمی از مایه برنج رو داخل دیگ پلوپز میریزیم و با پشت قاشق فشار میدهیم تا منسجم بشه. بعد از مواد مرغ روی برنج ریخته وکمی از آب مرغ رو روی مواد بریزید. باقی برنج رو میریزیم. روغن روی سطح برنج ریخته و پلوپز را به برق میزنیم بدون دمکنی حدودا ۱ ساعت. (درجه پلوپزها با هم فرق داره من روی سومین ته دیگ درجه رو تنظیم کردم و۱ ساعت)
۶- ته چین بعد از ۱ ساعت آماده میشه و میتونید با هر موادی که دوست دارید تزیین کنید
مواد لازم برای ۴ نفر
۲ بسته بیسکویت ساده
کمی وانیل
٤ عدد زرده تخممرغ
۱ پیمانه شکر
٥٠ گرم کره
٣ ق س آرد
۲ لیوان شیر
پودر کاکائو و پودر قند برای تزیین
طرز تهیه:
۱. در یک کاسه مناسب زرده ها و شکر را بریزید و آنها را با هم مخلوط کنید. در یک قابلمه شیر و آرد را با هم مخلوط کنید. حالا مخلوط شکر و زرده را داخل قابلمه بریزید و همه مواد را با هم مخلوط کنید.
۲. قابلمه را روی حرارت ملایم قرار دهید. مواد را آنقدر هم بزنید تا غلیظ شود. توجه کنید غلظت مواد باید کمی رقیقتر از فرنی باشد.
۳. حالا قابلمه را از روی حرارت بردارید، سپس وانیل و کره را داخل آن بریزید و بهآرامی هم بزنید تا مواد با هم مخلوط شده ، کره آب شود.
۴. در یک ظرف پیرکس، یک ردیف بیسکویت بچینید، سپس روی آن مایه به دست آمده که هنوز داغ است بریزید. روی دسر را میتوانید با پودر کاکائو و پودر قند تزیین کنید.
۵. ظرف را به مدت ۴ ساعت داخل یخچال قرار دهید تا آماده شود، سپس آن را سرو کنید.
فوت و فن
دقت کنید که مواد داخل قابلمه را روی حرارت ملایم باید مرتب هم بزنید. در غیر این صورت مواد ته میگیرد.
سماور و کتری جزء آن دسته از وسایل پر استفاده در آشپزخانه هستند پس باید هم در تمیز کردن آنها و هم نگه داریشان همت کنیم.
روش هایی برای از بین بردن جرم آهکی سماور و کتری وجود دارد :
روش اول برای از بین بردن جرم و رسوب کتری و سماور
برای از بین بردن جرم آهکی داخل سماور و کتری مخلوطی از سرکه و آب را به نسبت مساوی در آن بریزید و به مدت نیم ساعت بجوشانید. خواهید دید که جرمها از دیواره کنده خواهد شد.
روش دوم برای از بین بردن جرم و رسوب کتری و سماور
راهی دیگر برای از بین بردن جرم آهکی این است که چند دقیقه سماور یا کتری را بدون آب حرارت دهید سپس داخل آن را با آب سرد پر نمایید. آب و جرمهای جدا شده را خالی کرده و داخل آن را بشویید.
روش سوم برای از بین بردن جرم و رسوب کتری و سماور
کتری را داغ کنید و ناگهان مقداری آب یخ درون آن بریزید ( برای این منظور نباید کتری بسیار داغ شود که موجب ریختن لحیم آن می گردد.)
روش چهارم برای از بین بردن جرم و رسوب کتری و سماور
یکی دیگر از راه های جلوگیری از رسوب گرفتن کتری و سماور است به این صورت است که گوش ماهی یا فلس صدف را در کتری انداخته تا آهک موجود در آب را جذب کند.( قلوه سنگ نیز مفید است.)
روش پنجم برای از بین بردن جرم و رسوب کتری و سماور
راه دیگری که برای رسوب زدایی مفید است این است که در ظرف مورد نظر مقداری ( بستگی دارد به نوع ظرف ) ۲ یا ۳ سیب زمینی رنده کنید و مدت نیم ساعت با آب درون آن،بجوشانید و بعد یک تکه زاج سفید کوبیده، به آن اضافه کنید و نیم ساعت دیگر بجوشانید مشکل رفع خواهد شد.
روش ششم برای از بین بردن جرم و رسوب کتری و سماور
می توانید برای جرم گیری آن مقداری جوش شیرین ( آب همراه جوش شیرین) را درون ظرف بگذارید و روی شعله بگذارید و بعد اگر هنوز به طور کامل پاک نشده همین کار را تکرار کنید ثمربخش خواهد بود.
روش هفتم برای از بین بردن جرم و رسوب کتری و سماور
برای این منظور مقداری آب درون کتری بریزید آن را در مدت نصف روز در جایخی یخچال قرار دهید. پس از گذشت مدت مذکور آن را درآورده پس از خارج شدن یخ از آن کتری رسوب زدایی می شود ( به شرطی که مقدار رسوبات زیاد حجیم نباشد).
بسیاری از افراد جامعه با خواص گوشت بوقلمون آشنا نیستند در حالی که مصرف گوشت بوقلمون برای مادران باردار، مبتلایان به کمخونی و افسردگی بسیار مفید است. بوقلمون علیرغم مرغ هم دارای گوشت سفید و کم چربی در ناحیه سینه و هم دارای گوشت تیره و قرمز در قسمتهای ران است.
فوت و فن پخت بوقلمون و طرز تهیه بوقلمون شکم پر
مواد لازم برای ۱۲نفر
۱ عدد بوقلمون متوسط بین ۶ تا ۸ کیلو
۱۰۰ گرم کره
۲ /۱ پیمانه زعفران محلول در آب
۲ پیمانه پیازداغ
۱ کیلو گوشت چرخ کرده
۳۰۰ گرم شاه بلوط
۱ پیمانه کرفس ریز شده و تفت داده شده
۳ عدد فلفل کبابی
۱ عدد پیاز بزرگ
۱۰۰ گرم گردوی چرخ شده
به میزان لازم نمک و فلفل
طرز تهیه:
۱. ابتدا بوقلمون را خوب بشویید، داخل شکم آن را آغشته به نمک و فلفل کنید و ۵۰ گرم کره داخل شکم بوقلمون بمالید.
۲. از قبل گوشت چرخ کرده را با کمی پیازداغ داخل یک تابه مناسب تفت دهید. شاه بلوط چرخ شده را هم به گوشت اضافه کنید. بقیه پیازداغ و گردوی چرخ شده و کرفس ریز شده را هم به مواد گوشتی اضافه کنید. حالا فلفل کبابی خرد شده، کمی زعفران و نمک و فلفل را هم به گوشت اضافه کنید.
۳. مواد را داخل شکم بوقلمون بریزید و شکم آن را با سوزن درشت بدوزید. پاهای آن را مثل مرغ محکم به هم ببندید. پیاز درشت را حلقهحلقه کرده و آن را کف سینی فر یا یک ظرف مخصوص بچینید. کمی نمک و فلفل هم روی پیازها بریزید.
۴. روی پوست بوقلمون کمی زعفران بمالید. ۵۰ گرم کره را هم روی آن مالیده و سپس بوقلمون را داخل سینی قرار دهید. سینی را داخل فر با دمای ۱۷۰ درجه سانتیگراد بگذارید.
۵. وزن بوقلمون را حساب کنید. هر مقدار که بود عدد یک را از آن کم کنید تا مقدار زمانی که برای پختش لازم است به دست آید (وزن بوقلمون ۱ = زمان پخت) اینگونه زمان پخت به دست میآید.
۶. طی زمان پخت کف سینی، آب بوقلمون جمع میشود. آن را مرتب با برس روی بوقلمون بمالید تا براق شود. برای اینکه پخت بهتری داشته باشید، میتوانید بوقلمون را با فویل بپوشانید.
- بهتر است بوقلمون را تازه از بازار تهیه کرده و بپزید. اگر بوقلمون یخزده گرفتید، دو روز آن را داخل یخچال قرار دهید تا یخ آن باز شود. دقت کنید که بوقلمون یخزده را در دمای اتاق قرار ندهید تا یخ آن باز شود.
- یک ساعت قبل از اینکه بوقلمون را بپزید، از یخچال بیرون آورید. این کار به پخت بهتر بوقلمون کمک میکند.
- اگر میخواهید داخل شکم بوقلمون را با چاشنی موردنظرتان پر کنید، بهتر است چاشنی را جداگانه بپزید، سپس در نیم ساعت آخر پخت بوقلمون، داخل شکم آن کنید؛ چون با اضافه کردن چاشنی، زمان پخت بوقلمون افزایش پیدا میکند.
-بهترین روش برای مزه دار کردن بوقلمون استفاده از آبنمک است. بهجای اینکه شکم بوقلمون را با چاشنی پر کنید میتوانید آن را در آبنمک به مدت چند ساعت یا از شب تا صبح خیس کنید. این کار باعث میشود بوقلمون شما خوشطعمتر و لذیذتر شود. به این صورت که در یک قابلمه بزرگ آب بریزید و به ازای هر ۴ لیتر آب حدود یک فنجان نمک به آن اضافه کنید، سپس بوقلمون را داخل آن قرار دهید و آن را به مدت ۲-۴ ساعت داخل یخچال قرار دهید. اگر میخواهید آن را از شب تا صبح داخل یخچال قرار دهید، مقدار نمک را نصف کنید.
- بعد از پخت بوقلمون، بهتر است حدود ۳۰-۲۰ دقیقه به آن استراحت دهید، سپس آن را خرد کنید. این کار باعث میشود خرد کردن آن راحتتر شود.