آیین های سنتی مردم یزد در پیشواز ماه محرم

آداب و رسوم مردم یزد در پیشواز محرم

مردم  یزد در پیشواز ماه عزاداری سالار شهیدان حضرت اباعبدالله‌الحسین (ع)، مراسم‌های سنتی مذهبی ویژه‌ای برگزار می کنند.
یکی از این آیین‌ها ، مراسم " بهرشهید " در شهر ندوشن یزد هست که همه ساله مردم این منطقه براساس سنتی دیرینه ، ‪ ۱۰‬روز قبل از آغاز ماه محرم با برپایی آن به استقبال ایام سوگواری سیدالشهداء (ع) میروند.

در آیین بهرشهید که تا اول ماه محرم ادامه دارد هیاتی متشکل از جوانان و نوجوانان شهر به منازل مردم مراجعه و اشعاری را در سوگ حضرت امام حسین (ع) و یاران باوفایش زمزمه می کنند.

این مراسم طی ‪  ۱۰‬روز یاد شده قبل از نماز مغرب و عشا در محله‌های مختلف آغاز می شود و دسته‌جات با جمع‌آوری نذورات مردم ، پس از آن مراسم عزاداری را در تکایا برگزار می کنند.

مردم این خطه همچنین دو روز مونده به ماه محرم آیین دیگری به نام"پرسه " نیز برپا می کنند. در اجرای این برنامه مردم در قالب هیات عزاداری در سطح کوچه و محله‌ها حرکت می کنند و اشعاری در رثای علی‌اکبر(ع) می خوانند.

نخل برداری و طبخ آش از مراسم مردم یزد در محرم می باشد.

آیین‌های عزاداری به مناسبت آغاز ماه محرم با شکوه و عظمت خاصی برگزار می شود.
آذین بندی حسینیه، نخل برداری، طبخ آش، ذبح گوسفند، پخش نذورات مردمی و برپایی هیات‌های سینه‌زنی و زنجیرزنی از دیگر برنامه‌های مردم یزد در ماه محرم است.

اهالی تعدادی از روستاهای شهرستان صدوق استان یزد نیز با برپایی آیین سنتی " شاخ به شاخ " و " ذکر گرفتن " به استقبال ماه محرم می روند.
این مراسم از جمله رسوم اجداد این منطقه برای استقبال از ماه محرم است که در چند شب قبل از آغاز ایام سوگواری امام حسین (ع) برگزار میشود.

این آیین سنتی در روستاهایی همچون " بندرآباد" و " شمسی " پر رنگ تر از دیگر مناطق استان دیده می شود.

در آیین "شاخ به شاخ" که به شکل باشکوهی در این روستاها برگزار می‌شود اهالی روستا پس از اقامه نماز مغرب و عشا در گروههای مختلف شروع به پرسه زنی در کوچه‌های آبادی می کنند.

آنها با خوندن ابیاتی ، از مردم درخواست هیزم می کنند و هیزم‌های جمع‌آوری شده در میدان آبادی بر روی هم انباشته می شود و با برافروختن آتش در پرتو گرما و روشنایی آن عزاداری سنتی آغاز می شود.

 مراسم شاخ به شاخ از مراسم پیشواز محرم در یزد است.

مردم دست در دست هم حلقه‌ای بزرگ در گرد آتش ایجاد می کنند و گروهی که تعدادشون به پنج یا هفت نفر می رسد  در وسط  این حلقه، حلقه کوچکتری تشکیل داده و خوندن نواهای "یا حسن" و "یا حسین" آغاز می شود.

جمعیت عزادار نیز با تکرار این عبارات، به سر و سینه خود می زنند و این مراسم تا پاسی از شب ادامه پیدا می کند.  آیین " ذکر گرفتن " نیز بیشتر برای اعلام مجلس عزاداری امام حسین (ع) و همچنین استقبال از ماه محرم در برخی از روستاهای این منطقه برپا می شود.

در این مراسم سنتی که مقارن غروب آفتاب و بر بالای پشت بام مسجد یا حسینیه آبادی برگزار می شود حاضران با خوندن اشعاری، فرا رسیدن ماه محرم و برپایی مجلس عزای حسین (ع) را به اطلاع اهل محل می رسانند.

اس ام اس عاشورا

ای آن که غمت مسئله آموز من است
شور غم تو در دل پرسوز من است
روزی که حسین! بر تو من گریه کنم
سوگند به تو که بهترین روز من است
عاشورای حسینی تسلیت باد

اس ام اس عاشورا

تا دل ز غم تو گشت بی تاب حسین
این چشم تهی نگشت از آب حسین
عمری است نیازمند این درگاهم
یک لحظه گدای خویش دریاب! حسین
شهادت امام حسین (ع) تسلیت

اس ام اس عاشورا

آنان که به گوش دل شنیدند تو را
رفتند و به پای دل رسیدند تو را
آن کوردلان که بر دلت تیر زدند
دیدند تو را، ولی ندیدند تو را
یا حسین

اس ام اس عاشورا

خواب برخیز که امروز کسی در خواب نیست
ایـن هـمه تشنه لبی ماهیتش از آب نیست
عـطر خون پر شده بر دامــن هر شـاخه ی گل
باغبان غافل از آن گل که بر او اراب نیست

اس ام اس عاشورا

وقتی حسین علیه السلام به کربلا می رسد،
دل کویر به درد می آید و آسمان داغدار می شود.
زمین بغض خود را فرو می خورد و فرات بی صدا اشک می ریزد.

اس ام اس عاشورا

درس عاشورا درس زندگیست
درس خوبی وفلاحت، بندگیست
اگر چه اندک است طول وقوعش
هزاران درس داد آن با طلوعش

اس ام اس عاشورا

بیایید در ماه محرم اگر زنجیر میزنیم
قبل از آن زنجیر غفلت از پای خود باز کرده باشیم
اگر که سینه میزنیم
قبل از آن سینه دردمندی را از غم و آه پاک کرده باشیم
خوب است اگر اشکی میریزیم
قبل از آن اشک از چهره ی مظلومی پاک کرده باشیم

اس ام اس عاشورا

شرح شرحه شرحه شدن عشق
در اجتهاد شریح آنروز که خون خدا را مباح میکرد
و اوج منزلت ری که جای بهشت نشست در نگاه پسر سعد
عاشورا فریادی رسا از حلقوم بریده تاریخ خطبه خطبه اشک
بر گونه های خشک وارثان آب عاشورا

اس ام اس عاشورا

ﺑﺎﺯ ﺑﺎﺭﺍﻥ ﺑﺎﺗﺮﺍﻧﻪ ﻣیخوﺭﺩ ﺑﺮ ﺑﺎﻡ ﺧﺎﻧﻪ ،ﯾﺎﺩﻡ ﺁﺭﺩﮐﺮﺑﻼﺭﺍ،ﺩﺷﺖ پر ﺷﻮﺭ ﻭ ﺑﻼ ﺭﺍ،
قصه ﯾﮏ ﻇﻬﺮﻏﻤﮕﯿﻦ،ﮔﺮﻡ ﻭﺧﻮﻧﯿﻦ،ﻟﺮﺯﺵ ﻃﻔﻼﻥ ﻧﺎﻻﻥ،ﺯﯾﺮ ﺗﯿﻎ ﻭﻧﯿﺰﻩ ﻫﺎ ﺭﺍ،
ﺑﺎﺻﺪﺍﯼ ﮔﺮﯾﻪ ﻫﺎﯼ ﮐﻮﺩﮐﺎﻧﻪ ﻭ ﺍﻧﺪﺭﯾﻦ ﺻﺤﺮﺍﯼ ﺳﻮﺯﺍﻥ،میدود ﻃﻔﻠﯽ ﺳﻪ ساله
ﺁﺥ "ﺑﺎﺭﺍﻥ... ﺁﺥ "ﺑﺎﺭﺍﻥ

اس ام اس عاشورا

به جز اینکه امام حسین در عاشورا شهید شده است
عاشورا نیز در تاریخ شهید شده است.
و پیام اصلی عاشورا(عدالت) نیز فراموش شده است.
پس در هر عاشورایی دو شهید موجود است و بر هر شهیدی نوحه ای واجب.

اس ام اس عاشورا

اى که دل ها همه از داغ غمت غمگین است / وى که از خون تو صحراى بلا رنگین است / نرود یاد لب تشنه ات از خاطره ها / هر که را مى نگرم از غم تو غمگین است . .

اس ام اس عاشورا

ای آن که غمت مسئله آموز من است
شور غم تو در دل پرسوز من است
روزی که حسین! بر تو من گریه کنم
سوگند به تو که بهترین روز من است
عاشورای حسینی تسلیت باد

اس ام اس عاشورا

آنان که به گوش دل شنیدند تو را
رفتند و به پای دل رسیدند تو را
آن کوردلان که بر دلت تیر زدند
دیدند تو را، ولی ندیدند تو را
یا حسین