بزرگترین تونل های جهان

رچه تونل ترکیه به عنوان جدیدترین تونل شگفت‌انگیز دنیا شناخته می‌شود اما در طول دهه‌های اخیر نیز تونل‌های شگفت‌انگیز و منحصر به فردی ساخته شده‌اند که هر یکی از جهتی رکوردار بوده‌اند .

تونل مانش

تونل مانش در زیرآب امتداد و دو کشور انگلستان و فرانسه را به هم متصل می‌کند.این تونل، بزرگ‌ترین تونل زیرآبی جهان به شمار می‌رود. در سال ۱۹۹۶ میلادی، انجمن مهندسان عمران آمریکا، تونل مانش را به عنوان یکی از عجایب هفتگانه دنیای مدرن عنوان کردند.احداث این تونل در سال ۱۹۸۸ آغاز شد و در سال ۱۹۹۴ مورد بهره‌برداری قرار گرفت، اما از زمان ساخت تونل، مشکلات متعددی شکل گرفت .

چند آتش‌سوزی، ساخت آن را به تعویق انداخت. همچنین مهاجران غیرقانونی و افرادی که به دنبال پناهندگی بودند، از این تونل برای وارد شدن به کشور انگلستان استفاده کردند که این موضوع باعث شد اختلاف‌های دیپلماتیکی بین دو کشور پدید آید .

این تونل در کشور فرانسه قراردارد و مبلغ ۲۰ میلیارد دلار برای احداث آن هزینه شده است. طول دقیق این تونل ۴۹۸۷۹ متر است. اتصال فرانسه و انگلستان از طریق کانال، ایده‌ای بوده که سالیان طولانی، مهندسان و سیاستمداران دو کشور به آن فکر می‌کردند و با آنکه تلاش‌های فراوانی برای ساخت تونلی در این منطقه صورت گرفته بود اما به دلایل مختلف فنی و سیاسی ادامه این تلاش‌ها متوقف شده بود تا اینکه سود اقتصادی انکارناپذیر، پیوستن دو کشور، سرانجام این امر را محقق ساخت .

تونل مانش به عنوان یکی از باابهت‌ترین و چشمگیرترین نمایش‌های تبحر و توانایی مهندسی در طول تاریخ بشریت است. البته وقوع حوادثی همچون آتش‌سوزی در این تونل پیش‌بینی شده است. از آنجا که از زمان ساخت این تونل، چندین مورد آتش‌سوزی نیز در آن رخ داده، تونل، تونل کوچک‌ترین بین دو مجرای اصلی ساخته‌اند تا به عنوان مسیر فرار در مواقع اضطراری مورد استفاده قرار گیرد .

تونل گاتهارد سوئیس

تا مدتی دیگر زمانی که ساخت تونل گاتهارد سوئیس با طول ۵۶۳۱۵ متر به پایان برسد. این تونل، طولانی‌ترین تونل حمل و نقل جهان لقب خواهد گرفت. حفاری در کوه‌های آلپ سوئیس کار بسیار دشوار و زمان‌بری است به همین دلیل ساخت این تونل چندین سال از جدول زمانی پیش‌بینی شده عقب است و این در حالی است که هزینه ساخت آن نیز میلیاردها یورو افزایش یافته است .

نکته قابل‌توجه این است که با وجود کوهستانی بودن منطقه، قطارهای در حال عبور از تونل گاتهارد. تقریباً در ارتفاع یکسانی در تمام مسیر حرکت می‌کنند. منفعت ارتفاع یکسان در این است که اگر رانندگان قصد داشته باشند با سرعت بیشتری در تونل حرکت کنند، حفظ ارتفاع به افزایش سرعت آنها کمک خواهد کرد. با وجود اینکه هزینه ساخت این تونل هر روز در حال افزایش است اما می‌تواند نقشی اساسی در افزایش تجارت بین کشورهای سوئیس، آلمان، ایتالیا، اتریش و دیگر کشورهای اروپایی ایفا کند .

تونل لیردال

تونل لیبردال در کشور نروژ قرار دارد. حدود ۵ هزار انفجار هنگام انجام مراحل مختلف احداث این تونل که در ناحیه کوهستانی نروژ امتداد یافته است، صورت گرفت. طول ۲۴۱۳۵ متری این تونل، نام آن را به عنوان «بلندترین تونل جاده‌ای تکمیل شده در جهان» بر سر زبان‌ها انداخت اما چرا این تونل منحصر به فرد است؟

رانندگی در امتداد یک تونل بی‌پنجره به مدت ۲۰ دقیقه، می‌تواند برای رانندگان یکنواخت و خسته‌کننده به نظر برسد. از این رو گروهی از روان‌شناسان و مهندسان، بررسی تمرکز رانندگان را مورد توجه قرار دادند؛ چرا که واکنش روانی شخص در داخل تونل بسیار مهم است. باتوجه به طول این تونل، رانندگان به محیطی بکه با دقت طراحی شده باشد و همچنین دارای سیستم روشنایی کافی باشد نیاز دارند .

چندین راهکار در تونل لیردال به کار گرفته شده است که از جمله آنها می‌توان به استفاده از چراغ‌هایی با رنگ آبی و روشن و منحنی‌های ظریف اشاره کرد. این موارد باعث می‌شوند تا رانندگان حواس خود را صرفاً متمرکز رانندگی کنند. علاوه بر این، تونل به چندین مختلف تقسیم شده و این موضوع احساسی را در رانندگان ایجاد می‌کند که گویی از چندین تونل کوچکتر در حال عبور هستند که این مسئله باعث می‌شود احساس خستگی رانندگان کاهش یافته و در نتیجه، خطرات کمتری متوجه آنها بشود.

تونل PATH

تونل مسیر در کانادا قرار دارد. در زمستان آب و هوای کشور کانادا بسیار سرد است اما این مجموعه زیرزمینی عظیم برای عبورکنندگان، مسیری گرم و سریع را فراهم می‌کند تا به مرکز شهر تورنتو برسند. بیش از ۱۰۰ هزار نفر در طول روز از این تونل که مانند مجموعه‌ای از فروشگاه‌های بزرگ است و بیش از ۱۲۰۰ مغازه را در خود جای داده، عبور می‌کنند.

چندین شهر دیگر از جمله هوستون و مونترال نیز سیستم زیرزمینی‌ای مشابه به این تونل دارند اما طول ۲۵۷۴۴ متری این تونل، آن را به طولانی‌ترین تونل زیرزمینی تبدیل کرده است. تورنتو سیستم اطلاع‌رسانی جامعی برای مجموعه تونل‌های خود در طول دهه ۹۰ ایجاد کرد که بر مبنای آن، هر حرف دروازه PATH (مسیر) رنگی متفاوت دارد و مسیر مختلفی را نشان می‌دهد. برای مثال عابرانی که از بخش p بار رنگ قرمز می‌گذرند، می‌توانند مطمئن باشند که به سمت جنوب در حال حرکت هستند. از این رو با این روش علامتگذاری به ندرت اتفاق می‌افتد که رهگذران مسیر خود را گم کنند.

تونل تیمز

این تونل در شهر لندن واقع است. در نگاه اول این تونل با عمق ۲۲ متر و طول حدود چهار کیلومتر در مقایسه با بسیاری از تونل‌های دیگر، مهیج و جالب‌توجه به نظر نمی‌رسد اما تونل تیمز نقطع عطف تاریخی‌ای در مهندسی تونل به شمار می‌رود. چرا؟ به دلیل که این تونل نخستین تونلی بود که از داخل آب عبور می‌کرد و در ساخت آن، برای نخستین بار مفهوم سیر تونل‌زنی به کار برده شد.

ساخت تونل تیمز فکر تازه‌ای را در اوایل قرن نوزدهم میلاد مبنی بر اینکه بازدید کنندگان هنگام بازدید از تونل هزینه‌ای پرداخت کنند، رواج داد. احداث این تونل در سال ۱۸۴۳ میلادی به میلادی به پایان رسید.

تونل سیکان

تونل سیکان در کشور ژاپن قرار دارد. این تونل دو جزیره هانشو هوکایدو را در ژاپن به هم متصل می‌کند. ساخت این تونل در سال ۱۹۸۸ میلادی به پایان رسید. تونل سیکان در عمق ۲۴۰متری زیر سطح دریا قرار دارد. از این رو یکی از عمیق‌ترین تونل‌های جهان محسوب می شود.

گذشته از این طول ۵۴ کیلومتری این تونل آن را به یکی از طولانی‌ترین تونل‌های موجود در جهان تبدیل کرده است.

صخره‌های آتشفشانی و سخت منطقه، مهندسان را از به کار بردن دستگاه‌های حفاری بازداشت و آنها را مجبور کرد تا برای احداث این تونل مسیر را منفجر کرده و حفاری کنند.

بزرگترین تولید کنندگان پوشاک جهان درسال2012 معرفی شدند

نشریه‌ اقتصادی فوربس در تازه‌ ترین گزارش خود بزرگترین شرکت های تولید کننده پوشاک را در جهان معرفی کرد.

در این رده‌بندی شرکت فرانسوی کریستین دیور با فروشی 31.9 میلیارد دلار بزرگترین تولیدکننده پوشاک و تجهیزات مربوطه در جهان لقب گرفته و رده‌های دوم و سوم نیز به نایک آمریکا با 22.7 میلیارد دلار فروش و آدیداس آلمان با 17.3 میلیارد دلار فروش تعلق گرفت.

در مجموع 12 شرکت تولیدکننده پوشاک در بین دو هزار شرکت بزرگ قرار دارند. بیشترین تعداد شرکتهای بزرگ صنعت پوشاک جهان متعلق به آمریکاست. از نظر ارزش بازار نیز در رده‌بندی اعلام شده از سوی فوربس، رتبه‌ نخست به شرکت نایک با ارزش بازاری معادل 51 میلیارد دلار اختصاص یافته است.

از نظر میزان سودآوری هم نایک با 2.2 میلیارد دلار صدرنشین شد و از نظر حجم دارایی نیز شرکت کریستین دیور رده نخست را در بین شرکتهای صنعت پوشاک و تجهیزات مربوط به آن در جهان به خود اختصاص داد.

بزرگترین تولید‌کنندگان عسل جهان

در سال 1989 با تلاش اداره ملی عسل آمریکا ماه سپتامبر به عنوان ماه ملی عسل این کشور اعلام شد. از این رو هر سال در این ماه وزارت کشاورزی آمریکا فهرستی از برترین تولیدکنندگان عسل جهان را معرفی می‌نماید.

_ محصولات متفاوتی در جهان از عسل یا ترکیب عسل تهیه می‌شوند. عسل در عرصه‌های متفاوتی همچون کاربردهای پزشکی، پیشگیری از بیماری و حفظ سلامت مورد استفاده واقع می‌شود. اعلام فهرست بزرگ‌ترین تولیدکنندگان عسل در پی ترغیب صنعت عسل‌داری در جهان بوده که برترین‌های اول این فهرست عبارتند از:

1- چین 
حتی قبل از کشف خواص درمانی عسل. این ماده به عنوان ماده‌ای برای التیام و بهبود بیماری در این کشور مورد استفاده واقع می‌شد. علاوه بر اینکه این کشور بزرگ‌ترین تولید کننده عسل در سال‌های گذشته بوده است، تبدیل به بزرگ‌ترین صادرکننده عسل جهان هم شده است. سابق بر این، رقبای اصلی آن مکزیک و آرژانتین بودند. میزان کل تولید عسل این کشور 305 هزار تن در سال است.

2- ایالات متحده آمریکا 
علیرغم خشکسالی در اکثر ایالت‌های آمریکا که بر محصول عسل هم تأثیر داشته است، این کشور در جایگاه دوم این فهرست قرار دارد. منابع خوب تولید عسل در شمال شرق، شرق میانی،‌ جنوب شرق و جنوب غرب آمریکا یافت می‌شوند. میزان تولید عسل این کشور در سال 82 هزار تن است.

3- آرژانتین 
عسل یکی از عوامل تقویت کننده اقتصادی کشور آرژانتین است چرا که درآمد سالانه این کشور از صادرات عسل 100 میلیون دلار است. در حقیقت این کشور 80 درصد از عسل خود را صادر کره و در 20 درصد از صادرات جهانی عسل هم نقش دارد. 50 درصد از عسل این کشور به آلمان صادر می‌شود.  کل حجم تولید عسل آرژانتین 80 هزار تن در سال است.

4- ترکیه 
این کشور در رده چهارم تولید عسل در جهان قرار دارد، اما در زمینه تولید عسل صنوبر در رده اول جهان قرار دارد. در حقیقت 92 درصد از عسل صنوبر در ترکیه تولید شده و 8 درصد مابقی در یونان تولید می‌شود. میزان تولید عسل این کشور در سال 73.929 تن است.

5- اوکراین 
بر اساس گزارشات این کشور حدود تقریبی حجم تولید سالانه این کشور 50 تا 70 هزار تن است. منبع اصلی تولید عسل در این کشور که 50 درصد از کل تولید را در بردارد از گل آفتابگردان است و 10 درصد میزان عسل از گل اقاقیا و گندم سیاه تولید می‌شود. مابقی منابع مربوط به انواع گوناگون عسل تولید شده در مناطق متفاوت اوکراین است. میزان کل تولید عسل این کشور 60.502 تن بوده است.

6- مکزیک 
عسل بخشی از غذای اصلی مردم مکزیک را تشکیل می‌دهد. عسل شکوفه‌های پرتقال و عسل آووکادو از پرطرفدارترین عسل های مردم این کشور است. زنبورهای آفریقایی تولید کننده اصلی عسل در مکزیک هستند. عسل در مکزیک به رنگ‌های متفاوتی تولید می‌شود که به خاطر نوع شهد گل مورداستفاده توسط زنبور است. حجم کل تولید عسل این کشور، 56.808 تن در سال است.

7- روسیه 
این کشور با تولید 53000 تن عسل در سال در رده هفتم قرار دارد. معمولاً در این کشور از عسل در چای،‌ نان و پن کیک استفاده می‌شود.

8- هند 
عسل بین سال‌های 2000 و 3000 قبل از میلاد در هند کشف شد. زنبورداری یکی از صنایع اصلی این کشور به شمار می‌آید. بر اساس گزارش این کشور، میزان پیش‌بینی شده تولید عسل جنگلی در حدود 10 هزار تن در سال است. بر اساس رده‌بندی اخیر، این کشور با تولید 52 هزار تن عسل در سال در جایگاه هشتم قرار می‌گیرد. این عسل به شرکت‌های داروسازی و سایر صنایع غذایی در هند صادر می‌شود.

9- اتیوپی 
با کل حجم تولید 39 هزار تن در سال در جایگاه نهم قرار دارد. بعلاوه اولین تولید کننده عسل در آفریقا و چهارمین تولید کننده موم عسل در جهان تلقی می‌شود. اکثر تولیدات این کشور به صورت شانه عسل و خود عسل است. واردکنندگان عسل این کشور شامل کشورهای اروپایی، ژاپن و برخی از بخش‌های ایالات متحده هستند.

10- اسپانیا 
بر اساس ارزیابی اخیر، کل حجم تولید عسل این کشور 37000 تن است. در این کشور انواع منابع غنی عسل نظیر عسل آووکادو، شاه بلوط، شکوفه پرتقال، رزماری و آویشن یافت می‌شود. در حال حاضر در حدود 40 شرکت در اسپانیا وجود دارند که بیش از 20 تن عسل در اسپانیا تولید می‌کنند.

 بزرگترین اقتصادهای جهان درسال2013

تراز: صندوق بین المللی پول جدیدترین برآورد خود از میزان تولید ناخالص داخلی ۱۸۸ کشور جهان را منتشر کرده است که بر اساس آن اقتصاد ایران با افت ۱۶۰ میلیارد دلاری تولید ناخالص داخلی خود در سال ۲۰۱۳ مواجه خواهد شد.

به گزارش تراز به نقل از تسنیم، این نهاد بین المللی میزان تولید ناخالص داخلی ایران بر اساس قیمت های جاری در سال ۲۰۱۲ را ۵۴۸ میلیارد دلار اعلام و پیش بینی کرده است این رقم در سال جاری میلادی که کمتر از سه ماه به پایان آن باقی مانده است به ۳۸۸ میلیارد دلار کاهش یابد.

بر اساس این گزارش افت شدید تولید ناخالص داخلی ایران باعث سقوط ۹ پله ای ایران در رده بندی بزرگترین اقتصادهای جهان خواهد شد و ایران که در سال ۲۰۱۲ در رده ۲۱ از این نظر قرار داشت در سال جاری میلادی به رتبه ۳۰ سقوط خواهد کرد. 

 برآوردهای صندوق بین المللی پول نشان می دهد کشورهای امارات،‌ تایلند، استرالیا، آرژانتین، تایوان، بلژیک، لهستان، نروژ و سوئد در رده بندی بزرگترین اقتصادهای جهان در سال ۲۰۱۳ ایران را پشت سر می گذارند و در رتبه های بالاتری از ایران قرار می گیرند. 

امارات که در سال ۲۰۱۲ سی امین اقتصاد بزرگ دنیا شناخته می شد در سال جاری به رتبه ۲۹ ارتقاء پیدا می کند. تولید ناخالص داخلی این کشور در این سال ۳۸۹ میلیارد دلار پیش بینی شده است.

بر اساس پیش بینی صندوق بین المللی پول آمریکا با تولید ناخالص داخلی ۱۶.۷ تریلیون دلاری همچنان بزرگترین اقتصاد دنیا در سال ۲۰۱۳ خواهد بود. چین با ۸.۹۳ تریلیون دلار و ژاپن با ۵ تریلیون دلار به ترتیب رتبه های دوم و سوم را از این نظر به خود اختصاص خواهند داد. 

آلمان، فرانسه، انگلیس، برزیل، روسیه، ایتالیا، و کانادا نیز به ترتیب رتبه های چهارم تا دهم بزرگترین اقتصادهای دنیا در سال ۲۰۱۳ را به خود اختصاص می دهند. 

کشور جزیره ای توالو با تولید ناخالص داخلی ۳۸ میلیون دلاری در سال ۲۰۱۳ کوچکترین اقتصاد دنیا در این سال شناخته شده است.

پرفروش‌ترین شرکت‌های جهان در سال 2013

پرفروش‌ترین شرکت‌های جهان در سال ۲۰۱۳

تراز: در سراسر جهان بیش از ۶۵ شرکت با درآمد بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار وجود دارد که این رقم سرسام‌آور چندین برابر تولیدناخالص داخلی بسیاری از کشورهای کوچک جهان می‌باشد.

به گزارش تراز قدرت اقتصادی جهان در دست ۶۵ شرکت با درآمدی بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار می‌باشد.
براساس آمارهای منتشرشده، بیست سازمان بزرگ جهان خود به تنهایی سالانه بیش از ۵ هزار میلیارد دلار درآمد دارند که این رقم به آن‌ها اجازه خرید دو کشور متوسط را می‌دهد.

از ۶۵ شرکت عظیم جهان، ۲۱ شرکت در زمینه نفت و گاز فعالیت دارند در حالی‌که بقیه آن‌ها غول‌های خرده‌فروشی، تولیدکنندگان خودرو، تولیدکننده ابزار، تولیدکننده دارو و ارائه‌دهنده خدمات ارتباطاتی هستند که این شرکت‌ها توانسته‌اند در سراسرجهان میلیون‌ها فرصت شغلی فراهم ‌کنند.

بسیاری از این شرکت‌ها تاثیر قابل توجهی در توسعه و سیاست‌های محلی کشورهای خود دارند و حتی برخی از آن‌ها در توسعه و سیاست‌های جهانی اثرگذارهستند.

در ادامه به معرفی پرفروش‌ترین شرکت‌های جهان در سال ۲۰۱۳ براساس درآمد سالانه می‌پردازیم:

۱.رویال‌داچ‌شل-درآمد ۴۸۱.۷ میلیارد دلار

براساس آمارها تا تاریخ ۸ جولای ۲۰۱۳، شرکت نفت و گاز رویال‌داچ‌شل توانست با درآمد تخمینی ۴۸۱.۷ میلیارد دلار رتبه نخست درآمد جهان را به نام خود کند.

این شرکت در حال حاضر یکی از برترین شرکت‌های فعال در حوزه اکتشافات نفتی، تولید و توزیع نفت، پالایش، بازاریابی، تولید انرژی، تولید پتروشیمی و تجارت در جهان می‌باشد.

شرکت شل دارای عملیات در بیش از ۹۰ کشور جهان بوده و با در اختیار داشتن ۴۷ پالایشگاه، دارای ظرفیت پالایشی معادل ۳.۱ میلیون بشکه در روز است.
این کمپانی دارای بیش از ۴۴۰۰۰ پمپ بنزین و جایگاه اختصاصی عرضه فرآورده‌های نفتی، در کشورهای مختلف می‌باشد. بزرگترین شرکت‌های تابعه رویال داچ شل، شرکت شل کانادا، شل پاکستان و شرکت نفت شل می‌باشند.

۲.فروشگاه‌های وال‌مارت-درآمد ۴۶۹ میلیارد دلار

جای تعجب نیست که بزرگترین خرده‌فروشی جهان دومین شرکت پرفروش جهان نیز باشد.
براساس آمارهای اعلام شده این شرکت در ژانویه ۲۰۱۳ درآمدی برابر با ۴۶۹ میلیارد دلار داشت که این سود سالانه؛ همواره با افزایش روبه‌رو می‌باشد.

وال‌مارت در حال حاضر بیش از دومیلیون نفر در استخدام دارد که این رقم این شرکت را به بزرگترین کارفرمای خصوصی جهان تبدیل کرده‌است.

خانواده واتسون که دارای بیش از ۵۰ درصد سهم این شرکت بزرگ هستند، ثروتمندترین خانواده جهان با دارایی خالص ۱۵۰ میلیون دلار می‌باشند.

۳.اگزون‌موبیل-درآمد ۴۴۹.۹ میلیارد دلار

اگزون موبیل شرکت نفت و گاز مستقر در تگزاس ایالات متحده می‌باشد و توانسته با درآمد تخمینی ۴۴۹.۹ میلیارد دلار رتبه سوم پرفروش‌ترین شرکت‌های جهان را به‌نام خود کند.

در حال حاضر این شرکت در ۲۱ کشور جهان پالایشگاه‌هایی با ظرفیت پالایش نفت ۶.۳ میلیون بشکه دارد که لقب بزرگترین پالایشگاه‌های نفت جهان را برای این شرکت به ارمغان آورده‌است.
 این پالایشگاه‌ها حدود ۳ درصد نفت جهان را تولید می‌کنند.

مع جهانی اقتصاد گزارش داد

رتبه ایران در رده‌بندی جهانی سرمایه انسانی

تراز: مجمع جهانی اقتصاد با رده بندی ۱۲۲ کشور جهان بر اساس «شاخص سرمایه انسانی» نمره ایران از این نظر را ۰.۴۸۷- اعلام و ایران را در رتبه ۹۴ جهان از این نظر قرار داد.

به گزارش تراز به نقل از تسنیم،‌ مجمع جهانی اقتصاد در گزارشی به رده بندی ۱۲۲ کشور جهان بر اساس «شاخص سرمایه انسانی» پرداخته و رتبه ایران بر این اساس را ۹۴ اعلام کرده است.

شاخص سرمایه انسانی پتانسیل های بالقوه و بالفعل سرمایه انسانی در هر کشور با توجه به شرایط موجود و موقعیت های محیطی را نشان می دهد. این شاخص بر پایه ۴ فاکتور سطح بهداشت و رفاه، کمیت و کیفیت آموزش، وضعیت نیروی کار و اشتغال، و محیط فعالیت سرمایه انسانی تعریف و تدوین شده است و با توجه به این فاکتورها به هر کشور نمره ای از ۲ تا ۲- داده می شود. هر چه نمره یک کشور بیشتر باشد دلالت بر سرمایه انسانی بیشتر، فعال تر و موثرتر در آن کشور دارد.

مجمع جهانی اقتصاد نمره ۰.۴۸۷- را از نظر شاخص سرمایه انسانی به ایران داده است.رتبه جهانی ایران بر اساس فاکتور کمیت و کیفیت آموزش ۶۸، بهداشت و رفاه ۸۷، نیروی کار و اشتغال ۱۱۹ و محیط فعالیت سرمایه انسانی ۸۸ اعلام شده است.

بر اساس این گزارش، سوئیس در صدر رده بندی جهانی شاخص سرمایه انسانی قرار گرفته است. نمره این کشور ۱.۴۵۵ اعلام شده است. فنلاند با نمره ۱.۴۰۶ در رتبه دوم و سنگاپور با نمره ۱.۲۳۲ در رتبه سوم از این نظر قرار گرفته اند.

رتبه های چهارم تا دهم جهان از نظر شاخص سرمایه انسانی نیز به ترتیب به هلند، سوئد،‌ آلمان،‌ نروژ، انگلیس، دانمارک و کانادا رسیده است. 

رتبه برخی کشورهای دیگر به این شرح اعلام شده است: ژاپن ۱۵، آمریکا ۱۶، قطر ۱۸، فرانسه ۲۱، امارات ۲۴، اسپانیا ۲۹، ایتالیا ۳۷، چین ۴۳، روسیه ۵۱، کویت ۵۹، ترکیه ۶۰، لبنان ۷۴، هند ۷۸، ونزوئلا ۱۰۱، مصر ۱۱۱، پاکستان ۱۱۲، و اتیوپی ۱۱۶.

کشور خاورمیانه ای یمن نیز با کسب نمره ۱.۳۹۵- در شاخص سرمایه انسانی رتبه آخر جهان را از این نظر بدست آورده است.

میزان کاربران موبایل درجهان درسال2013

رکوردداران کاربران موبایل در دنیا+ رتبه ایران

تراز: طبق گزارش بانک جهانی سه‌چهارم از جمعیت کل دنیا حداقل به یک تلفن همراه دسترسی دارند. آماری که نسبت به سال ۲۰۰۰ شش برابر شده است. با افزایش تعداد مشترکان تلفن‌های همراه، این عده ممکن است به زودی به جمعیتی بیش از جمعیت جهانی تبدیل شوند.

به گزارش تراز به نقل از بازار خبر، رشد سریع تلفن‌های هوشمند دارای دسترسی به اینترنت نیز نسبت به چگونگی استفاده صاحبان تلفن‌های همراه از این تلفن‌ها درحال تغییر است، براساس گزارش بانک جهانی بیش از ۳۰ میلیارد برنامه اجرایی تلفن‌های همراه در سال پیش دانلود شده‌اند.

داستان ارتباطات تلفن همراه به سطح جدیدی حرکت می‌کند چرا که اکنون مسئله مهم تلفن نیست بلکه نحوه استفاده از آن تلفن است.

 

شهروندان به نحو فزاینده‌ای از تلفن‌های همراه استفاده می‌کنند تا زندگی و هم‌چنین سبک زندگی خود را ارتقا دهند. درحالی که دولت‌ها نیز از تلفن‌های همراه برای اصلاح ارائه خدمات و مکانیسم بازخورد شهروندی استفاده می‌کند.

 

این گزارش رشد و تکامل تلفن‌های همراه را تحلیل کرده و افزایش خدمات اطلاعات محور چون برنامه‌های اجرایی را مورد توجه داشته است.

 

تحول تلفن‌های همراه درست در آغاز منحی رشد قرار دارد. تلفن‌های همراه ارزان‌تر و قدرتمند‌تر می‌شوند و پهانه بانک شبکه ها نیز درحال گسترش است که این امر حتی در مناطق روستایی نیز صدق می‌کند. 

 

بررسی جدول

 

از حدود ۷ میلیارد جمعیت دنیا نزدیک به ۶.۸ میلیارد نفر آن یک کاربر موبایل محسوب می‌شوند.

 

قابل پیش‌بینی بود که چین به عنوان پرجمعیت‌ترین کشور دنیا بتواند در صدر جدول قرار بگیرد.  کشوری که ۸۵.۲ درصد از مردمش موبایل دارند.

 

در ادامه هند و آمریکا را می‌بینیم که با اختلافی تقریباً فاحش رقیب را نشانه گرفته‌اند.

 

ایران با بیش از ۱۳ میلیون کاربر توانسته بالاتر ایتالیا، انگلیس و فرانسه در مقام ۱۳ بایستد.

 

از نقطه نظر درصد از کل جمعیت، جدول به کلی تغییر می‌کند. در پاناما ۲۰۲ درصد مردم کاربر موبایل هستند. یعنی هر فرد در این کشور حداقل دو موبایل دارد.

 

کمترین میزان دارندگان موبایل در کره شمالی است که با ۸.۳ درصد در قعر جدول نشسته است.

 

10کشور برتر اقتصادی جهان

جمهوری اسلامی ایران از میان 140 کشور با رتبه 74 در لیست کشورهای برتر اقتصاد جهانی قرار گرفت و کشورهای سوییس، سنگاپور و ایالات متحده آمریکا بار دیگر توانستند سه جایگاه برتر اقتصادی جهان را از آن خود کنند. به گزارش ایسنا به نقل از بلومبرگ، مجمع اقتصاد جهانی در آخرین گزارش خود از جایگاه اقتصادی کشورها که با ارزیابی 113 شاخص مؤثر در تعیین شدن پویایی تولیدی در اقتصاد بدست آمده به ترتیب 10 کشور رقابتی برتر اقتصاد جهان را معرفی کرده است. لیست 10 کشور برتر رقابتی در اقتصاد جهانی به شرح زیر است: 1. سوییس 2. سنگاپور 3. ایالات متحده آمریکا 4. آلمان 5. هلند 6. ژاپن 7. هنگ کنگ 8. فنلاند 9. سوئد 10. اتگلستان بلومبرگ در بررسی این گزارش می‌نویسد، از نظر تغییرات پیشرفتی کشورها در حوزه اقتصادی که در لیست بلند بالای 140 تایی این گزارش بدست آمده است، سه کشور نخست سوییس، سنگاپور و آمریکا هم چنان نسبت به گزارش سال گذشته توانستند رتبه خود در جهان را نگاه دارند. با این حال پیشرفت هایی نیز در میان برخی کشورها از منظر اقتصادی رخ داده است. کشور هلند توانسته از رتبه هشتم خود در گزارش اخیر مجمع اقتصادی جهان به رتبه پنجم دست یابد. هم چنین کشور هند توانسته با صعودی 16 رتبه‌ای از جایگاه قبلی خود با ایستادن در رتبه 55 لیست بخوبی از نگاه اقتصادی بدرخشد. از طرفی دیگر کشور برزیل با سقوط جایگاه پیشرفت اقتصادی از رتبه 18 به رتبه 75 رسیده و عنوان بدترین بازیگر اقتصاد جهانی در گروه کشورهای بریکس (گروهی به رهبری قدرت‌های اقتصادی نوظهور متشکل از برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی) لقب گیرد. واژه "رقابتی" که در این گزارش به آن اشاره شده است نشان دهنده سطح پویایی اقتصادی مجموع مؤسسات، سیاست‌ها و شاخصه‌هایی است که سطح کامیابی کشورهاست. 113 شاخص بررسی شده در ارایه این گزارش مربوط به حوزه‌های زیرساختی، نوآوری و حوزه‌های اقتصاد کلان است. در بررسی ایسنا از داده‌های اقتصادی بدست آمده از گزارش اصلی این مجمع به نظر می‌رسد که علی رغم پیشرفت اقتصادی که از بحران‌های مالی در این گزارش بدان اشاره شده، اقتصاد جهانی به سرعتی که در گذشته وجود داشته پیش نرفته است. به فرض اگر رشد تولیدی را طی 10 سال اخیر بعنوان شاخص متغییر در نظر بگیریم بیشتر کشورهای قدرتمند اقتصادی جهان به استثنای دو کشور چین و هند پسرفت داشتند. رشد تولیدی طی 10 سال اخیر نکته قابل توجه در مورد کشور ایران با رتبه 74 در این لیست پیشرفت اقتصادی حاصل شده ای است که با بررسی 113 شاخص در حوزه‌های زیرساختی، نوآوری و اقتصاد کلان نسبت به رتبه 83 در گزارش پیشین مجمع اقتصاد جهانی صعودی 9 پله ای را از نردبان رقابتی کشورهای برتر اقتصادی داشته است. اگر چه با مقایسه ایران با دیگر کشورهای منطقه هم چون قطر با رتبه 14، امارات17، اسراییل27، بحرین39، ترکیه51، عمان 62، اردن 64 و مراکش با رتبه 71 پایین بودن سطح اقتصادی ایران در کشورهای منطقه دیده می شود، اما جایگاه بهبود یافته ایران از 83 به 74 بالاتر از پنج کشور مسلمان الجزیره، تونس، لبنان، مصر و پاکستان است.

بالاترین مصرف طلا درجهان

براساس گزارش شورای جهانی طلا هر سال نزدیک به 900 تن طلا در این کشور مصرف می شود. 

 

این درحالی است که تولید طلا در هند یک تن و 50 کیلوگرم در سال یعنی معادل 15 صدم درصد میزان طلای مصرفی این کشور است.

 

براساس آمار شورای جهانی طلا در نه ماهه امسال همچنین 642 تن طلا در هند مصرف شده است.

 

در تقویم هندی روز دان تیرس روزی است که مردم هندو خرید طلا ، نقره و ظروف فلزی ارزشمند را خوش یمن می دانند و معتقدند در صورت خرید طلا و نقره در سال پیش رو خوشحالی و وضع اقتصادی مطلوب خواهند داشت.

 

در روز دان تیرس که امسال با 9 نوامبر برابر شده خرید طلای مردم هند 30 تا 35 درصد بیشتر از دیگر روزها است.

 

نزدیک به 80 درصد طلای مصرفی هند برای جواهرات و زیورآلات و مابقی برای سرمایه گذاری و اعتبار صرف می شود.

 

قیمت هر گرم طلای 24 عیار در هند در حال حاضر 2700 روپیه معادل 140 هزار تومان است.

 

چین با مصرف 813 تن و 600 کیلوگرم طلا در سال دومین مصرف کنده طلا در جهان است.

منبع: واحد مرکزی خبر

کوه دوماوند...... کوه دماوند کوهی در شمال ایران است که به عنوان بلندترین کوه ایران و بلندترین آتشفشان خاورمیانه شناخته می‌شود.

این کوه در قسمت مرکزی رشته‌کوه البرز در جنوب دریای خزر و در بخش لاریجان شهرستان آمل در استان مازندران قرار دارد و فاصله آن از تهران 66 کیلومتر است.

منابع مختلف اندازه‌های گوناگونی برای ارتفاع قلهٔ دماوند از سطح دریا ذکر کرده‌اند. به نقل از سایت ملی‌آمار، ارتفاع این قله ۵٬۶۱۰ متر است، منابع دیگر، از جمله پایگاه ملی داده‌های علوم زمین ایران و وب‌سایت رصدخانهٔ زمین ناسا، ارتفاع ۵٬۶۷۰ متر و ۵٬۶۷۱ متر را نیز برای قلهٔ این کوه ذکر کرده‌اند.

دماوند یک کوه آتشفشانی مطبق است که عمدتا در دوران چهارم زمین‌شناسی موسوم به دوران هولوسین تشکیل شده و نسبتا جوان است.

اما این کوه یک آتشفشان خفته ‌است که امکان فعال شدن مجدد آن وجود دارد. در برخی از سال‌ها از جمله در سال ۱۳۸۶، از قله دماوند، دود و بخارهایی خارج شده‌است که برخی از شاهدان آن را گواهی بر فعال شدن این آتشفشان پنداشته‌اندقطر دهانه آتشفشان در حدود ۴۰۰ متر است. قسمت مرکزی دهانه، بوسیله دریاچه‌ای از یخ پوشیده شده و در حاشیه آن دودخان‌هایی وجود دارد که زمین‌های اطراف را به رنگ زرد درآورده اند.

جدا از دهانه فعلی، شواهدی از دهانه‌های قدیمی را می‌توان دید. یکی از این دهانه‌های قدیمی در پهلوی جنوبی و در ارتفاع ۱۰۰ متر قرار دارد که در حال حاضر، محل خروج گازها و دودخان‌ها است.

درجه برودت هوا در قله دماوند، در میانه تابستان، بین ظهر تا ساعت 16در حدود 4درجه زیر صفر است.

دامنه دماوند در ارتفاع ۲۰۰۰ تا ۳۵۰۰ متری در بهار یکسره از گل‌های شقایق پوشیده می‌شود

کوه سهند سهند نام قله‌ای در جنوب شهر تبریز دراستان آذربایجان شرقی است

ارتفاع کوه سهند از سطح دریا 3695 متر می‌باشد و مخروطی بسیار پهن و گسترده دارد که از توف‌ها و خاکسترهای فوران تشکیل گردیده و بر اثر آب‌های جاری دره‌های تنگی در آنها ایجاد شده است.

سهند در زمره کوه‌های رشته کوه‌های البرز است که در شمال مراغه و از غرب به شرق کشیده شده و بلندترین قله آن جام نام دارد که ۳۷۱۰ متر ارتفاع دارد. سهند و جام دو قله به هم چسبیده این رشته کوه می‌باشند.

سهند در تمام سال پوشیده از برف است. دامنه‌های سهند در طول سال پوشیده از گل و ریحان و لاله واژگون است.

کوهستان سهند بعد از سبلان یکی از بزرگترین و مهمترین برجستگی‌های آذربایجان و از معروفترین کوه‌های آتشفشان و خاموش ایران است که در 50 کیلومتری جنوب تبریز و 40 کیلومتری شمال مراغه قرار گرفته است.

قله منفرد و آتشفشانی خاموش سهند در میان جلگه آذربایجان قد برافراشته است این کوهستان آتشفشانی خاموش شبیه آرارات و البرز و سبلان بوده خط فاصل بین دو توده خروجی البرز و توده ارمنستان به وجود آمده است.

ارتفاع متوسط سهند 1400 تا 2200 متر بوده که در آن بریدگی‌های سخت، دامنه‌هائی با شیب تند با تنگه‌های باریک و رشته کوه‌ها کشیده شده در موازات یکدیگر به وجود آمده است.

در این تنگه‌های کوهستانی رودخانه‌های پر آبی به سوی دو آبگیر عمده آذربایجان یعنی دریاچه ارومیه و دره قزل اوزن جریان دارند.

جهت رشته کوه‌های سهند اکثراً شرقی - غربی است ولی در مجموع کوه‌های سهند به صورت شعاعی در جهت مساوی کشیده شده‌اند.

حد شرقی سهند، شهرستان هشترود تا دره قزل اوزن و حد غربی آن سواحل شرقی دریاچه ارومیه می‌باشد.

کوه کهار............ امتداد رودخانه کرج، مرز طبیعی کوهستان طالقان و ساو جبلاغ و آسارا محسوب می‌شوند

کهار، کوه بزرگ و مرتفعی است که از سمت شمال شرق توسط گردنه سیرابشم به قلل هفت خوانی و کرچان و از سمت غرب به قلل ناز و وارکش متصل می‌گردد و از شمال به آبادی‌های گرآب و گته ده طالقان و از سمت جوب به آبادی‌های کلوان و کلها محدود می‌شود.

قلل کهار و ناز به ارتفاع 4050 و 4108 در منطقه‌ البرز غربی‌ واقع شده‌اند. این قلل به طور طبیعی جدا کننده دره جاده چالوس و طالقان می‌باشد.

جبهه شمالی قله کهار(کاهار) و خط الراس غربی آن کاملا مشرف به منطقه طالقان است و جبهه  شمالی خط الراس شرقی آن مشرف به گردنه عسلک و دره‌های آزادبر و کهنه ده می‌باشد که در نهایت به روستای گچسر ختم می‌شود.

در جبهه جنوبی کهار و ناز دو جانپناه وجود دارد. جانپناه قله ناز موسوم  به سیادر در ارتفاع 2900 و جانپناه کهار در ارتفاع 3400 متری قرار گرفته است.

همچنین در مسیر جنوبی قلل کرچان و کلاش ویا  جانپناهی مخروبه موسوم به کامک وجود دارد

علم کوه /علم‌کوه نام کوهی با ارتفاع قله ۴۸۵۰ متر است که در منطقه تخت سلیمان واقع شده‌است

قله علم کوه پس از قله دماونددومین قله مرتفع ایران به شمار می‌رود.

بیشتر شهرت این قله به خاطر دیواره‌ایست که در دامنه شمالی آن واقع است و دارای فنی‌ترین و سخت‌ترین مسیرهای سنگنوردی و دیواره‌نوردی در ایران است.

این دیواره در ایران، جایگاهی مانند کی۲ در جهان را داراست.

رودبارک و کلاردشت نزدیکترین شهرها به این منطقه در استان مازندران هستند. جبهه جنوبی این کوه نیز مشرف به طالقان است.

در جبهه شمالی این قله دیواره‌ای به طول ۶۵۰ متر وجود دارد که یکی از زیباترین و مشکل‌ترین دیواره‌های دنیا به شمار می‌رود.

منطقه علم کوه دارای ۴۷ قله بالای ۴۰۰۰متر است که به آلپ ایران نیز معروف است.

مختصات جغرافیایی کوه کرکس عبارتند از

کوه کرکس

         

رشته کوه کرکس از کوههای مرکزی ایران به شمار میرود وپهنه ای به وسعت3400 کیلومترمربع را زیر پوشش قرار داده است که در جهت شمال غربی – جنوب شرقی امتداد یافته است . مرتفع ترین کوههای آن عبارتند از :  کمرسیاه ( 3630 ) , کوه کرگز( 3588 ) , زیرپل (  3398 ) , لالی وان ( 3350 ) ,   پنجه علی ( 3225 ) , کوه کلنگ ( 2248 )  و مرتع ترین کوه این رشته کوه ,  کوه کرکس با ارتفاع 3895  متر از سطح دریاهای آزاد . کوهستان کرکس سرچشمه رودهای منطقه است که بشتر تا اوایل تیر ماه خشک میشوند .این رشته کوه در 100 کیلومتری شمال اصفهان و غرب شهر نطنز واقع است .

N : 3 , 27 ' , 21      و    E : 51 ,47 ' , 59

رشته کوه کرکس از سنگهای آذرین متوسط ( از لحاظ اسیدی یا بازی ) آذر – آواری تشکیل شده است . متوسط بارندگی سالانه این کوهستان 200 تا 400  میلی متر است که این کوهستان را در شمار مناطق خشک تا نیمه خشک قرار داده است . از نظر زلزله خیزی مناطق جنوبی آن پرزیان و مناطق شمالی آن نیمه زیان به حساب می آیند .

کوه الوند

رشته کوه الوند :

رشته کوه الوند ، یکی از ویژگیهای طبیعی و جذاب استان همدان می باشد ، که در جنوب شهر همدان

 و شمال شهر تویسرکان قرار گرفته است . الوند ، بلندترین قله آن ، با ارتفاع 3574 متر از سطح دریا،

 حد طبیعی بین این دو شهر می باشد . جهت این کوهستان از شمال غربی به جنوب شرقی کشیده

 شده است و استان همدان را به دو نیمه شمالی و جنوبی تقسیم می کند . این کوهستان ، با دره

 های عمیق و سرسبز ، چشمه سارها ، چمن زارها ، قله ها و پوشش گیاهی و ... میعادگاه هزاران

 انسان شیفته طبیعت می باشد   .  

کوه زردکوه

                    

زردکوه، با حداکثر ارتفاع بیش از ۴۲۰۰ متر دومین کوه زاگرس از نظر ارتفاع (پس از دنا) است.

این کوه در نزدیکی کوهرنگ در استان چهار محال و بختیاری در ایران قرار دارد.

رشته کوه زرد کوه در جنوب غربی ایران و از انتهایی‌ترین قسمت غربی استان چهارمحال و بختیاری تا شرق و شمال شرق خوزستان امتداد یافته است. این رشته کوه یکی از غنی‌ترین ذخایر طبیعی ایران است و دو رودخانهٔ پرآب کشور (کارون و زاینده‌رود) نیز از دامنه‌های آن سرچشمه می‌گیرند. از قلل زیبا و معروف آن می‌توان به شاه شهیدان، زرده، دوزرده، هفت‌تنان، کلونچین و کینو اشاره کرد. در این میان، قلّه کلونچین، با ارتفاع ۴۲۲۱ متر بلندترین قله زردکوه است. همچنین قله شاه شهیدان هم ۴۱۵۰ متر بلندی دارد.

کوه مووداغ

موروداغ

کوه موروداغ در 36 کیلومتری غرب تبریز در جهت شرقی- غربی از ارتفاعات شمالی صوفیان به سمت تبریز کشیده شده است. این رشته کوه در گردنه پایان از شمال تبریز می گذرد و به گردنه شبلی منتهی می شود. بلندترین نقطه موروداغ 2210 متر ارتفاع دارد و معروف ترین قله های آن چله خانه، پیرموسی و خواجه مرجان است.  علاوه بر این قله ها و کوه ها آذربایجان شرقی دارای کوه های مرتفع دیگری است که بیش از 3000 متر ارتفاع دارند. برخی از آنها عبارات اند از: سلطان جهانگیر، 3255 متر، در ارسباران  نشانکوه، 3660 متر، در ارسباران  کوه شانجان، 3125 متر، در شبستر          آغ داغ،  3550 متر، در مراغه

میشو

کوه میشو در شمال دریاچه ارومیه است و جلگه مرند را از جلگه شبستر و دریاچه ارومیه جدا می کند. شهرستان مرند در دامنه شمالی و شهرستان شبستر در جبهه جنوبی این کوهستان قرار دارد. حداکثر ارتفاع میشوداغ 2855 متر است، قله های معروف آن فلک داغی، علی علمدار، کوسه بابا و اوزون بئل هستند. امتداد کوه های جنوبی مرند و کوهستان میشو به رشته کوه موروداغ مرتبط می شود. سلطان داغی این کوه در شمال غربی کوهستان سهند، نزدیک شهر اسکو قراردارد، با ارتفاعی حدود 3410 متر، سومین قله سهند محسوب می شود. در قله آن زیارتگاهی به نام سلطان حسام الدین وجود دارد.  در کوه سلطان داغی آثار یخچالی متعددی وجود داشته، لیکن به علت فعالیتهای آتشفشانی سهند بسیاری از آثار یخچالی پوشیده از مواد گلدازه ای شده یا در اثر آبهای جاری از بین رفته است. کیامکی در شمال غرب استان، بلندترین کوه منطقه جلفا، به ارتفاع 3347 متر به نام کیامکی قد برافراشته که به علت آب و هوای مساعد کوهستانی، برف و باران کافی و مراتع و چمنزارهای سرسبز، روستاها و آبادیهای متعددی را در دامنه ها و دره های خود جای داده است.

کوه بینالود

                     

مشهورترین کوه استان خراسان به بلندی ۳۲۱۱ متر که در چند کیلومتری شمال شهر نیشابور قرار دارد. این کوه بخشی از رشته‌کوه‌ البرز است و به بام خراسان شهرت دارد.^[۱] این کوه بین نیشابور و مشهد واقع شده‌است. با توجه به گرم خشک بودن منطقه دارای بارندگی قابل توجهی است (تقریباً ۴۰۰_۵۰۰) میلیمتر در سال. از دیگر قلل این رشته کوه می‌توان به شیرباد (۳۲۵۰) فلسکه (۳۱۰۰) قوچگر (۳۰۵۰) نام برد. در بخش شمالی این رشته کوه رشته کوه فرعی وجود دارد که دارای دره‌های صخره‌ای با ارتفاع ۲۰۰-۳۰۰متر می‌باشد. که معروف ترین و پر آب ترین آن اخلمد می‌باشد که داری چندین آبشار می‌باشد که آبشار اصلی ۴۰متر ارتفاع دارد

صنایع دستی استانهای ایران

استان آذربایجان شرقى

 
آجیل، خشکبار ، شیرینى
آجیل آذر بایجان بخصوص آجیل تبریز از دیر باز به دلیل مرغوبیت مشهور بوده و از بهترین محصولات ایران تولید میشود. انواع خشکبار از قبیل برگه هلو،برگه زردآلو، آلو خشک، که در شهرستانهاى جنوبى بخصوص در مراغه تولید میشود طرفداران بیشمارى در کشور دارد.انواع شیرینى همانند اریس،قرابیه،نوقا و لوز از سوغاتى هاى دیگر آذربایجان شرقى میباشد و باب مذاق هر ایرانى است.

فرش و گلیم
از قدیم الایام قالى هاى تبریز به ظرافت و قالى هاى هریس به با دوامى مشهور بوده است. گلیم و جاجیم و ورنى است که بوسیله هنرمندان عشایر استان در مناطقى چون کلیبر و اهر بافته مى شود.

محصولات چرمى
چرم تبریز و کفشهاى دست دوز آن از دیرباز به واسطه خوش دوختى و ظرافت از شهرت و اعتبار فروانى برخوردار است.

سایر
از دیگر صنایع دستى استان میتوان به سفالگرى و سبد بافى مرند، گلابتون دوزى و سوزن دوزى در آذرشهر، کنده کارى و معرق کارى اشاره کرد. 
نوعى پارچه ابریشمى به نام کلاقه اى در اسکو و روستاهاى اطراف آن بافته میشود که از آن براى تهیه شال و روسرى استفاده میشود و داراى طرحها و رنگهاى زیبا و متنوع مى باشد. 
 
 
استان آذربایجان غربى

فرش و گلیم این استان به سبب طرح و رنگ ثابت آن از امتیازات ویژه اى برخوردار است. طرحهاى شهرستان خوى و تکاب با عناوین (قباو ماهى) معروف میباشند در کنار این صنعت باید از صنایع کوزه گرى و چرم سازى نام برد که به شکل هاى گوناگون به بازار عرضه میشوند. 
ریزه کارى و نازک کارى چوب وتولیدات صنایع چوبى ارومیه از اقلام سوغاتى مهم این شهرستان میباشد. 
معرق کارى نیز از صنایع دستى مهم این استان است.
مهمترین سوغاتى هاى استان عبارتند از: 
نقل بیدمشک ـ حلواى گردو، محصولات کشاورزى از قبیل عسل، لبنیات، کشمش، سیب، انگور، عرقیات گیاهى، بافتنى هاى دستى، صنایع چوبى و ریزه کارى فرشهاى دستباف. 
 
 
 
استان اصفهان 

اصفهان را مهد صنایع دستى ایران نامیده اند. در دوره صفوى صنایع دستى در این شهر رونق خاصى یافت و هنر و مهارت استادان و هنرمندان بزرگ نسل به نسل و با روش استاد و شاگردى به زمان حال منتقل شده است.صنایع دستى این استان که جذب کننده هر مسافرى است عبارت است از:
خاتم کارى، مینا کارى ، مینیاتور، قلمزنى، پارچه هاى قلمکار، پارچه هاى زرباف و آثار خوشنویسى. البته آثار هنرى دیگرى مانند منبت کارى، کاشى سازى،گچبرى و گره چینى و مشبک نیز در آثار تاریخى و بناهاى زیباى این شهر چشم نواز هر مسافرى است.
علاوه بر صنایع دستى ، شیرینى گز و پولکى اصفهان و گلاب قمصر کاشان از سوغاتى هاى مشهور این استان است. 
 
 
 
استان ایلام

از مهمترین صنایع دستى استان که به دست هنرمندانه زنان و دختران ایلامى مخصوصا در نواحى ایلام ـ دره شهر ـ شیروان چرداول و ایوان بافت میشود فرش کرک و ابریشم و گلیم منحصر بفرد گل برجسته است که نقش و نگارهاى آن از طبیعت و تاریخ و فرهنگ این منطقه الهام گرفته است. از مهمترین صنایع دستى دیگر استان جاجیم بافى ـ نمد مالى ـ گیوه بافى ـ فرنجى مالى ـ قتره بافى ـ صنایع چوبى از جمله ملزومات ورزشى و خانگى است که بدست هنرمندان ایلامى خلق میشود. 
مهمترین سوغات محلى در ایلام که حاصل نعمات خدا دادى است عبارتند از: 
1- روغن حیوانى "دان" ایلامى (که به روغن کرمانشاهى معروف است) و کره محلى. 
2- عسل کوهى و ناب مناطق سورگه و شلم. 
3- کشک، ترخینه، کنجد، گردو و میشخاص.
4- سقز محلى ـ صمغ درخت بنه.
5- شیرینى بژى بر ساق.
6- شیرینى کله کنجى. 
 
 
 
استان بوشهر

در حال حاضر شاخص ترین محصول صنایع دستى استان بوشهر گبه و گلیم صادراتى است که در مناطق وسیعى از شهرستانهاى استان رواج دارد. مهمترین مراکز گبه بافى در استان بوشهر عبارتند از: 
روستاهاى شول، کمالى، بهمنیارى، محمدصالحى، عباسى، فخرآورى، کلر و چهار روستایى از توابع شهرستان گناوه. پس از آن باید از عباى شترى بوشهر نام برد که در نوع خود منحصر به فرد میباشد و امروزه به مقدار بسیار محدودى تولید میگردد. 
گرگوربافى، حصیربافى، سفال و سرامیک از دیگر صنایع دستى استان بوشهر هستند.
محصولات دریایى(ماهى و میگو) و شیره خرما و ارده از سوغاتى این استان هستند. 
 
استان چهارمحال و بختیارى

فرش و گلیم چالشتر
مراکز اتراق عشایر و روستاهاى استان چهارمحال و بختیارى محل تولید گلیم وجاجیم است. محل تولید این فرش شهرستان چالشتر و اکثر مراکز عشایرى است. 
فرش چالشتر با طرحهایى از قبیل خشتى، لچک ترنج، سرو و کاج، گل مینا، بى بى باف،کف ساده، بته اى و ...بافته مى شود. 
 
  
استان خراسان

با توجه به تنوع و رونق صنایع دستى و نیز حضور بارگاه حضرت رضا(ع) که تبرکى خاص به سوغاتى هاى مشهد داده است، خرید سوغات از مشهد براى هر مسافرى اهمیت خاصى دارد. بازار رضا که در ضلع شرقى خیابان امام رضا و در نزدیکى حرم واقع شده است، از مهمترین مراکز خرید زوار به شمار میرود. بازار رضا در دو طبقه احداث شده است، در طبقه دوم آن کارگاه هاى کوچک صنایع دستى، طلاکارى، فیروزه تراشى و گلدوزى ایجاد شده است. ترقبه و شاندیز نیز در سالیان اخیر به مرکز فروش صنایع دستى و خشکبار تبدیل شده اند.قالى مخصوصا فرش کاشمر، انواع انگشتر و زینت آلات فیروزه وعقیق، انواع پوستین و مصنوعات سنگى از محصولات صنایع دستى خراسان هستند. 
همچنین صنایع دستى کردهاى شمال خراسان مانند گلیم، خورجین، جوراب و شال نیز زیبایى خاص خورا دارا هستند. 
از مهمترین سوغاتى هاى استان خراسان مى توان به زعفران قائنات و جنوب خراسان، نبات، آبنبات بجنوردى، خشکبار آجیل، ادویه جات و زرشک اشاره کرد. 
 
 
 
استان خوزستان

از مهم ترین صنایع دستى مى توان به عبابافى در شوشتر و اطراف آن اشاره کرد. 
 
 
 
استان زنجان

صنایع دستى و سوعاتى هاى مهم زنجان عبارتند از: انواع چاقو (قلم تراش، جیبى، دسته ملیله، کارد آشپزخانه و...) ملیله (انواع پایه هاى استکان، سینى، قاشق و چنگال غذا و چایخورى، کاسه، گلدان، قاب عکس و ...) چارق (نوعى کفش روفرشى بسیار زیباى زنانه) و فرش و گلیم دست باف.
از کارهاى دستى بومى زنجان ساخت وسایل نقره اى و بندرت طلایى بصورت ملیله کارى است که در اوایل فقط در زنجان معمول بوده که در زمان رضاخان تعدادى از هنرمندان زنجانى به تهران و اصفهان کوچ کردند و این هنر ظریف را در آن شهرها رواج دادند.. 
از دیرباز در سراسر ایران هرگاه سخن از زنجان به میان آید نقش چاقوهاى آن در اذهان پدیدار میگردد و در بسیارى از سرزمینهاى دور و نزدیک چاقوهاى ظریف و با دوام زنجان معروف است.
فرش، گلیم و جاجیم زنجان از معروفیت خاصى برخوردارند.
چارق دوزى یکى دیگر از هنرهاى دستى است که دستهاى ظریف هنرمندان زنجانى در تولیدشان مهارت ویژه اى دارند این چارقها مشخصا زنانه بوده و استفاده از آن جنبه تشریفاتى و تفننى دارد.و مناسبترین سوغات شهر محسوب میشود. 
 
 
 
استان سمنان

از صنایع دستى رایج در استان مى توان به انواع جاجیم، قالى، گلیم، قالیچه، سفره‌هاى قلمکار، سفال سرامیک و نمد اشاره کرد. پسته دامغان نیز از بهترین سوغاتى‌هاى این استان است. 
 
استان سیستان و بلوچستان

 
از جمله مهم ترین صنایع دستى این استان مى توان به حصیر بافب، سوزن دوزى و خامه دوزى و سفالگرى اشاره کرد.
حصیر بافى:
با توجه به نى زارهاى اطراف دریاچه هامون7 ساخت انواع محصولات حصیرى از نوعى نى که در محل به نام "لوخ" معروف است در این مناطق رونق فراوانى دارد. همچنین در مناطق مرکزى و جنوب شرقى استان نیز از برگهاى نوعى نخل بنام محلى "داز" انواع محصولات حصیرى بافته مى شود. 
سوزن دوزى و خامه دوزى:
یکى از صنایع بسیار معروف این استان سوزن دوزى است که خاص زنان بلوچ است. محصولات سوزن دوزى تنوع بسیار دارد و از لباس و رومیزى تا وسایل تزئینى را در بر مى گیرد. خامه دوزى نیز شبیه سوزن دوزى است که در بافت محصولات از آیینه هاى ریزى براى تزیین استفاده مى شود. رومیزى ، کلاه، جلیقه و پیش سینه از جمله مهم ترین چیزهایى است که بر روى آنها خامه دوزى مى شود.
سفال کلپورگان:
در روستاى کلپورگان شهرستان سراوان سفالگرى سابقه شش تا هفت هزار ساله دارد. از ویژگى هاى خاص سفال گلپورگان آن است که اولا تنها زنان به سفالگرى اشتغال دارند. در ساخت ظروف و اشیاء سفالى از چرخ سفالگرى استفاده نمى شود و شکل دهى با دست است. 
 
 
 
استان قزوین 

سوزن دوزى، گلابتون دوزى، ساخت جعبه هاى آینه دار و حکاکى و قلمزنى از مهم ترین صنایع دستى استان هستند.فرش و سفال قزوین نیز معرف است. همچنین قزوین را پایتخت هنر خوشنویسى ایران نامیده اند.
اتواع شیرینى بویژه باقلوا و محصولات باغى مانند بادام، پسته، فندق، انگور، کشمش، انار سنگان، سیب، زردآلو، ذغال اخته و... از دیگر سوغاتى هاى قزوین به شمار میرودند. 
 
 
 
استان قم

1. فرش ابریشم: فرش ابریشم دستباف قم از نفیس ترین صنایع دستى است که از نظر رنگ آمیزى و طرح و نقشه اصیل ایرانى و کیفیت طرفداران بسیارى دارد.

2. سفال و سرامیک: این هنر دستى، با سابقه دیرینه خود در طرح هاى خاص خود طرفداران زیادى در داخل و خارج از کشور دارد.

3. منبت کارى چوب: نقوش و طرح هاى زیبایى است که بر روى انواع میز و صندلى و صنایع چوبى کنده کارى مى گردد و این صنعت دستى در قم به دست استادکارانى بسیار ماهر و زبردست ساخته مى شود.

4. سوهان قم: از بهترین شیرینى هاى محلى استان بوده که به ذائقه تمامى مردم دنیا خوشایند است. این شیرینى از آرد، جوانه گندم، شکر، روغن، مغز پسته و بادام، هل و زعفران در دو نوع، لقمه اى و گل گرد تهیه مى شود. 
 
 
 
استان کردستان

مهمترین صنایع دستى استان شامل فرش، گلیم، سجاده، نمد، نازک‌کارى، زیورآلات کردى و آلات موسیقى است. فرش سنندج در نوع خود بى‌نظیر است و فرش و گلیم بیجار نیز معروفیت خاصى دارد. شاید بتوان گفت بعد از فرش، مهمترین سوغات استان صفحه شطرنج و سایر مصنوعات چوبى است که توسط هنرمندان حرفه‌اى این دیار ساخته و روانه بازار مى‌شود. 
 
 
استان کرمان

 
قالى کرمان که از نظر بافت و طرح بسیار زیبا و منحصر به فرد است از مهمترین صنایع دستى کرمان و ایران است . پته دوزى نیز که نوعى سوزن دوزى است در کرمان رواج دارد.
پسته، انواع خشکبار، قوتو از جمله مهم ترین سوغاتى هاى کرمان است. 
 
استان کرمانشاه

 
نمدمالى در مناطق روستایى و شهرى رایج است. قصرشیرین و اسلام آباد غرب و سرپل ذهاب مراکز عمده نمدمالى است. گیوه کشى نیز در شهرها رواج دارد و گیوه هاى منطقه به واسطه سبکى، راحتى، خنکى، مقاومت و ارزانى معروف است. گلیم بافى از دیگر صنایع دستى رایج است .بهترین نوع آن در هرسین بافته میشود که به هرسینى معروف است.
همچنین روغن کرمانشاهى و شیرینى کاک و نان برنجى از معروفترین سوغاتى هاى کرمانشاه هستند. 
 
  
استان کهگیلویه و بویراحمد

  
دست بافته هاى عشایر استان مهمترین صنایع دستى استان را تشکیل میدهند قالى میدهند . قالى گبه گلیم گچمه (که ترکیبى از گلیم و قالى است) جاجیم و خورجین از جمله این دست بافته‌ها هستند که استفاده از رنگهاى طبیعى و شاد بهمراه نقوش از طبیعت آنرا زیبا و دل انگیز میسازد.
انواع محصولات کشاورزى مانند گردو عسل روغن محلى لبنیات سیب انگور نیز از جمله سوغات این استان به شمار مى آیند. 
 
 
 
استان گلستان

محصولات صنایع دستى استان گلستان از طبیعت منطقه و نیازهاى خاص آن شکل گرفته است که برخى از آنها چون قالى ترکمنى در ایران بى نظیر است.
در حال حاضر استان گلستان یکى از قطبهاى مهم تولید کننده فرش ترکمنى، قالیچه، پشتى، قارچین، گلیم، نمدبافى، گلدوزى، سوزن دوزى، ابریشم دوزى بر پارچه، زیور آلات ترکمنى، ساختن آلات موسیقى، سبد بافى، ریسندگى و بافندگى الیاف، پارچه بافى و تولید وسایل چوبى است.
از دیگرسوغاتى هاى این استان مى توان به شال و روسرى ترکمنى و خاویار اشاره کرد. 
از بهترین جاها براى خرید صنایع دستى و سوغاتى بازار دائمى و قدیمى گرگان است که داخل بافت قدیمى شهر گرگان قرار دارد، همچنین بازار هاى روزهاى هفتگى نیز از مهمترین مراکز عرضه صنایع دستى وماهى هستند. 
 
  
استان گیلان

صنایع دستى به ویژه صنایع دستى روستایى نوعى فعالیت اقتصادى است که آمیختگى شدید آن با سنت ها عادات و بینش سازندگان و همچنین تاثیر محسوس محیط جغرافیایى در این صنعت موجب تمایز آن از فرآورده هاى مى شود.
در نقاط مختلف گیلان و با توجه به فرهنگ هر منطقه صنایع دستى خاصى رواج دارد از جمله:
سفالگرى در املش و روستاى جیرده شفت، شال بافى که ویژه تالش ها و گالش ها است. چوموش دوزى یا چارق دوزى که در ماسوله رایج است. همچنین حصیر بافى و بامبو بافى، قالى و گلیم بافى و قلاب دوزى در مناطق مختلف استان رایج است. 
صنایع چوبى استان و دست ساختهاى هنرمندان گیلانى بسیار مورد علاقه گردشگران است که یکى از نمونهاى زیباى کار هاى چوبى، صندوق هاى مخصوصى به نام بولاکى است. 
از دیگر سوغاتى هاى این استان مى توان به کلوچه لاهیجان و فومن، زیتون رودبار و برنج آستانه اشرفیه و چاى لاهیجان اشاره کرد. 
 
  
استان لرستان

با توجه به ترکیب جمعیتى عشایرى، روستایى و شهرى در استان و متناسب با نوع فعالیت آنها صنایع دستى نیز متفاوت و متمایز میباشد. اکثر دست ساخته ها و بافته هاى عشایرى و روستایى استان، سیاه چادر، قالى، گلیم، چیت، جاجیم بافى و رنگرزى میباشد که بیشتر جهت مصرف داخلى تولید مى نمایند و صنایع دستى شهرى استان خراطى، ورشو سازى، نمد بافى، قالى بافى و گلیم بافى میباشد. که عمده سوغاتى هاى استان را تشکیل میدهد. 
عسل لرستان که از نظر مرغوبیت و ارزش غذایى در سطح بالایى میباشد یکى دیگر از محصولات سوغاتى استان بشمار میرود. 
 
استان مازندران

گلیم بافى، جاجیم بافى، ظروف سفالى، ظروف و مجسمه هاى چوبى و نمدبافى از مهمترین صنایع دستى استان مازندران محسوب هستند که عمدتا در نواحى کوهستانى استان تولید و در سراسر منطقه عرضه میشوند. در این میان محصولات چوبى و نمدبافى از شهرت بیشترى برخوردارند. 
برنج، مرکبات، مرباها و ترشیجات از مهمترین مواد غذایى هستند که بعنوان سوغاتى مازندران محسوب میشوند. 
 
 
 
استان مرکزى

سوغات استان مرکزى انواع مواد خوراکى از جمله انار انگور لبنیات کشمش گردو بادام شیره انگوه است و صنایع دستى مانند انواع فرش و قالیچه گلیم، معرق و گیوه است. 
 
 
 
استان هرمزگان

سبدبافى و حصیربافى در منطقه میناب و بشاگرد رواج فوق العاده اى دارد.
گلابتون دوزى که در مناطق مختلف به زردوزى، کم دوزى، کمه دوزى، کمان دوزى و برودرى دوزى شهرت دارد. در این نوع دوزندگى که جنبه تزئینى دارد، رشته هاى باریک زر و سیم بکار مى رود. اطراف بندر لنگه، بندرعباس و میناب از مراکز عمده تولید آن در استان است. 
سوزن دوزى در بخش بشاگرد و با توجه به نزدیکى منطقه به استان سیستان و بلوچستان تحت تاثیر سوزن دوزى بلوچ قرار گرفته است.
قالیبافى: بیشتر در حاجى آباد رواج دارد.
بافت شیریکى و پیچ: نوعى فرش شبیه قالى است. طرح و نقش شیریکى پیچ بسیار متنوع بوده و هر یک از ایلات از طرحهاى خاص خود استفاده میکنند. مرکز عمده تولید این نوع صنایع دستى شهرستان بندرعباس و روستاهاى بخش سعادت آباد است. 
صنایع دستى دریایى: از پوسته هاى صدفى که در سواحل بنادر و کرانه هاى نزدیک به مناطق روستایى یافت میشود انواع وسایل ظریف و زیبا ساخته میشود. 
از سوغاتیهاى استان میتوان به انواع محصولات دریایى، خرما و مرکبات اشاره کرد که از شهرت بالایى نیز برخوردارند. 
 
 
 
استان همدان

مرکز صنایع دستى چرم استان در شهر همدان است. کیف، کفش، کمربند چرمى همدان از مرغوبیت و شهرت بالایى برخوردار است. از صنایع دستى رایج استان همدان، گیوه بافى است. گیوه، نوعى کفش نرم، سبک، مقاوم، خنک و ارزان قیمت است که رویه آن، از نخ پنبه اى تابیده شده و زیره آن، از چرم یا آجیده انتخاب مى شود. 
بافت رویه این کفش عمدتا در روستاهاى نهاوند و روستاى آرتیمان در تویسرکان و بافت زیر آجیده در ملایر رایج است. 
شهرستان تویسرکان یکى از قطبهاى تولید گردو در کشور بوده و گردوى آن از مرغوب ترین انواع گردو در جهان است. از اواخر شهریورماه تا نیمه اول مهرماه هر سال درختان قطور و بلند گردو را با چوبهاى بلندى که "نیزه" خوانده مى شوند گردو تکانى مى کنند که منظره آن دیدنى و بسیار جالب است. 
صنعت سفالگرى و سرامیک سازى در شهر لالجین از توابع شهرستان بهار در 20 کیلومترى شهر همدان از رونق و شهرت بسزائى برخوردار است. 
 
 
 
استان یزد

عمده ترین صنعت دستى استان یزد، فرش بافى است.
هنر ترمه بافى در یزد سابقه تاریخى دارد وابتدا در انحصار زرتشتیان بوده و از آن براى تهیه شلوارهاى مخصوص مجالس جشن عروسى استفاده میشده است. 
نقش ترمه بیشتر جقه، شاخ گوزن و گل محمدى است. 
ترمه، پارچه اى است در نهایت زیباییکه تار آن از ابریشم تابیده و پود آن از ابرشم، نخ و پشم الوان است ترمه هاى قدیم را به سر انگشت مى بافتند و به این دلیل به انگشت باف معروف بودند. امروز تولید ترمه، نیمه دستى است. 
در بهاباد، تفت، مهریز و در برخى روستاهاى استان یزد، هنوز زنان در اوقات فراغت خود با استفاده از سوزن و نخ پنبه اى رویه گیوه میبافند، یا به گفته خود گیوه مى چینند. 
زیلوبافى در استان یزد رایج و زیلوهاى استان معروف است.
شهر قدیمى میبد مرکز عمده فعالیتهاى سفالگرى است. سفال و سرامیک میبد، با نقشهاى اصیل مرغ و ماهى و خورشید خانم آوازه اى بلند دارد. 
از بهترین سوغاتى هاى شهر یزد ، شیرینى هاى آن است. باقلوا، قطاب، زولبیا، پشمک، لوز بید مشک، حاجى بادام و لوز پسته از شیرینى هاى معروف یزدى است. سوهان، عرقیات سنتى و حلوا ارده یزد نیز معروف است. 
 

آشنایی با صنایع دستی ایران- سایت اتاق بازرگانی

پای پوش‌های سنتی

چاروق‌

سنگتراشی‌ در ایران

جاجیم خلخال

معرق

ورنی‌

فیروزه‌ کوبی‌

حصیر

پاپیه ماشه‌

ترمه‌

سکمه دوزی‌

سرامیک

خراطی

شیریکی پیچ

قلمکار

قلابدوزی‌ رشت‌

مروار بافی‌

گلابتون دوزی‌

شک بافی‌

منبت کاری‌ چوب

مینیاتور

قلمزنی‌

مینا

سوزندوزی‌ ممقان

نمد مالی‌ در ایران

خاتم‌ سازی‌ در ایران

شیشه دست‌ ساز

کنده کاری‌ چوب

گبه

پته دوزی‌ کرمان

ملیله سازی‌

بامبو

فلز کاری‌ زنجان

گلیم

سوزندوزی‌ بلوچ

باتیک

سکه دوزی‌ بلوچ

منبع- سایت

مشخصات کوه تفتان واقع در استان سیستان وبلوچستان

رشته کوه تفتان بین 28درجه و30دقیقه الی 28درجه و5دقیقه عرض شمال و60درجه و50دقیقه تا 61درجه 15درجه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ قراردارداین کوه در چهل و دو کیلومتری شمال شهر خاش بین شهر میر جاوه وشهرستان خاش واقع شده است .ارتفاع آن ازسطح متوسط آب های خلیج فارس 3941متر ونسبت به دشت های اطراف حدود دو هزار متراست. 
برخی بر این باورند که نام کوه تفتان از واژه ی تفت به معنی گرم وسوزان امده است . واین تسمیه به علت خروج آتشفشانی مرکب از بخار اب وگاز گوگرد از دهانه ان است . کوه تفتان در اصطلاح محلی به چهل تن معروف است . به طوری که شایع است چهل تن از راشد ین مذهبی در این کوه ناپد ید شده اند از این روکوه چهل تن نامیده می شود وشاخک شمال آن نیز به همین سبب به اسم کوه زیارت معروف شده است ودرگذشته محل زیارت اهالی این نواحی بوده است.

صنایع دستی استانهای ایران

استان آذربایجان شرقى

 
آجیل، خشکبار ، شیرینى
آجیل آذر بایجان بخصوص آجیل تبریز از دیر باز به دلیل مرغوبیت مشهور بوده و از بهترین محصولات ایران تولید میشود. انواع خشکبار از قبیل برگه هلو،برگه زردآلو، آلو خشک، که در شهرستانهاى جنوبى بخصوص در مراغه تولید میشود طرفداران بیشمارى در کشور دارد.انواع شیرینى همانند اریس،قرابیه،نوقا و لوز از سوغاتى هاى دیگر آذربایجان شرقى میباشد و باب مذاق هر ایرانى است.

فرش و گلیم
از قدیم الایام قالى هاى تبریز به ظرافت و قالى هاى هریس به با دوامى مشهور بوده است. گلیم و جاجیم و ورنى است که بوسیله هنرمندان عشایر استان در مناطقى چون کلیبر و اهر بافته مى شود.

محصولات چرمى
چرم تبریز و کفشهاى دست دوز آن از دیرباز به واسطه خوش دوختى و ظرافت از شهرت و اعتبار فروانى برخوردار است.

سایر
از دیگر صنایع دستى استان میتوان به سفالگرى و سبد بافى مرند، گلابتون دوزى و سوزن دوزى در آذرشهر، کنده کارى و معرق کارى اشاره کرد. 
نوعى پارچه ابریشمى به نام کلاقه اى در اسکو و روستاهاى اطراف آن بافته میشود که از آن براى تهیه شال و روسرى استفاده میشود و داراى طرحها و رنگهاى زیبا و متنوع مى باشد. 
 
 
استان آذربایجان غربى

فرش و گلیم این استان به سبب طرح و رنگ ثابت آن از امتیازات ویژه اى برخوردار است. طرحهاى شهرستان خوى و تکاب با عناوین (قباو ماهى) معروف میباشند در کنار این صنعت باید از صنایع کوزه گرى و چرم سازى نام برد که به شکل هاى گوناگون به بازار عرضه میشوند. 
ریزه کارى و نازک کارى چوب وتولیدات صنایع چوبى ارومیه از اقلام سوغاتى مهم این شهرستان میباشد. 
معرق کارى نیز از صنایع دستى مهم این استان است.
مهمترین سوغاتى هاى استان عبارتند از: 
نقل بیدمشک ـ حلواى گردو، محصولات کشاورزى از قبیل عسل، لبنیات، کشمش، سیب، انگور، عرقیات گیاهى، بافتنى هاى دستى، صنایع چوبى و ریزه کارى فرشهاى دستباف. 
 
 
 
استان اصفهان 

اصفهان را مهد صنایع دستى ایران نامیده اند. در دوره صفوى صنایع دستى در این شهر رونق خاصى یافت و هنر و مهارت استادان و هنرمندان بزرگ نسل به نسل و با روش استاد و شاگردى به زمان حال منتقل شده است.صنایع دستى این استان که جذب کننده هر مسافرى است عبارت است از:
خاتم کارى، مینا کارى ، مینیاتور، قلمزنى، پارچه هاى قلمکار، پارچه هاى زرباف و آثار خوشنویسى. البته آثار هنرى دیگرى مانند منبت کارى، کاشى سازى،گچبرى و گره چینى و مشبک نیز در آثار تاریخى و بناهاى زیباى این شهر چشم نواز هر مسافرى است.
علاوه بر صنایع دستى ، شیرینى گز و پولکى اصفهان و گلاب قمصر کاشان از سوغاتى هاى مشهور این استان است. 
 
 
 
استان ایلام

از مهمترین صنایع دستى استان که به دست هنرمندانه زنان و دختران ایلامى مخصوصا در نواحى ایلام ـ دره شهر ـ شیروان چرداول و ایوان بافت میشود فرش کرک و ابریشم و گلیم منحصر بفرد گل برجسته است که نقش و نگارهاى آن از طبیعت و تاریخ و فرهنگ این منطقه الهام گرفته است. از مهمترین صنایع دستى دیگر استان جاجیم بافى ـ نمد مالى ـ گیوه بافى ـ فرنجى مالى ـ قتره بافى ـ صنایع چوبى از جمله ملزومات ورزشى و خانگى است که بدست هنرمندان ایلامى خلق میشود. 
مهمترین سوغات محلى در ایلام که حاصل نعمات خدا دادى است عبارتند از: 
1- روغن حیوانى "دان" ایلامى (که به روغن کرمانشاهى معروف است) و کره محلى. 
2- عسل کوهى و ناب مناطق سورگه و شلم. 
3- کشک، ترخینه، کنجد، گردو و میشخاص.
4- سقز محلى ـ صمغ درخت بنه.
5- شیرینى بژى بر ساق.
6- شیرینى کله کنجى. 
 
 
 
استان بوشهر

در حال حاضر شاخص ترین محصول صنایع دستى استان بوشهر گبه و گلیم صادراتى است که در مناطق وسیعى از شهرستانهاى استان رواج دارد. مهمترین مراکز گبه بافى در استان بوشهر عبارتند از: 
روستاهاى شول، کمالى، بهمنیارى، محمدصالحى، عباسى، فخرآورى، کلر و چهار روستایى از توابع شهرستان گناوه. پس از آن باید از عباى شترى بوشهر نام برد که در نوع خود منحصر به فرد میباشد و امروزه به مقدار بسیار محدودى تولید میگردد. 
گرگوربافى، حصیربافى، سفال و سرامیک از دیگر صنایع دستى استان بوشهر هستند.
محصولات دریایى(ماهى و میگو) و شیره خرما و ارده از سوغاتى این استان هستند. 
 
استان چهارمحال و بختیارى

فرش و گلیم چالشتر
مراکز اتراق عشایر و روستاهاى استان چهارمحال و بختیارى محل تولید گلیم وجاجیم است. محل تولید این فرش شهرستان چالشتر و اکثر مراکز عشایرى است. 
فرش چالشتر با طرحهایى از قبیل خشتى، لچک ترنج، سرو و کاج، گل مینا، بى بى باف،کف ساده، بته اى و ...بافته مى شود. 
 
  
استان خراسان

با توجه به تنوع و رونق صنایع دستى و نیز حضور بارگاه حضرت رضا(ع) که تبرکى خاص به سوغاتى هاى مشهد داده است، خرید سوغات از مشهد براى هر مسافرى اهمیت خاصى دارد. بازار رضا که در ضلع شرقى خیابان امام رضا و در نزدیکى حرم واقع شده است، از مهمترین مراکز خرید زوار به شمار میرود. بازار رضا در دو طبقه احداث شده است، در طبقه دوم آن کارگاه هاى کوچک صنایع دستى، طلاکارى، فیروزه تراشى و گلدوزى ایجاد شده است. ترقبه و شاندیز نیز در سالیان اخیر به مرکز فروش صنایع دستى و خشکبار تبدیل شده اند.قالى مخصوصا فرش کاشمر، انواع انگشتر و زینت آلات فیروزه وعقیق، انواع پوستین و مصنوعات سنگى از محصولات صنایع دستى خراسان هستند. 
همچنین صنایع دستى کردهاى شمال خراسان مانند گلیم، خورجین، جوراب و شال نیز زیبایى خاص خورا دارا هستند. 
از مهمترین سوغاتى هاى استان خراسان مى توان به زعفران قائنات و جنوب خراسان، نبات، آبنبات بجنوردى، خشکبار آجیل، ادویه جات و زرشک اشاره کرد. 
 
 
 
استان خوزستان

از مهم ترین صنایع دستى مى توان به عبابافى در شوشتر و اطراف آن اشاره کرد. 
 
 
 
استان زنجان

صنایع دستى و سوعاتى هاى مهم زنجان عبارتند از: انواع چاقو (قلم تراش، جیبى، دسته ملیله، کارد آشپزخانه و...) ملیله (انواع پایه هاى استکان، سینى، قاشق و چنگال غذا و چایخورى، کاسه، گلدان، قاب عکس و ...) چارق (نوعى کفش روفرشى بسیار زیباى زنانه) و فرش و گلیم دست باف.
از کارهاى دستى بومى زنجان ساخت وسایل نقره اى و بندرت طلایى بصورت ملیله کارى است که در اوایل فقط در زنجان معمول بوده که در زمان رضاخان تعدادى از هنرمندان زنجانى به تهران و اصفهان کوچ کردند و این هنر ظریف را در آن شهرها رواج دادند.. 
از دیرباز در سراسر ایران هرگاه سخن از زنجان به میان آید نقش چاقوهاى آن در اذهان پدیدار میگردد و در بسیارى از سرزمینهاى دور و نزدیک چاقوهاى ظریف و با دوام زنجان معروف است.
فرش، گلیم و جاجیم زنجان از معروفیت خاصى برخوردارند.
چارق دوزى یکى دیگر از هنرهاى دستى است که دستهاى ظریف هنرمندان زنجانى در تولیدشان مهارت ویژه اى دارند این چارقها مشخصا زنانه بوده و استفاده از آن جنبه تشریفاتى و تفننى دارد.و مناسبترین سوغات شهر محسوب میشود. 
 
 
 
استان سمنان

از صنایع دستى رایج در استان مى توان به انواع جاجیم، قالى، گلیم، قالیچه، سفره‌هاى قلمکار، سفال سرامیک و نمد اشاره کرد. پسته دامغان نیز از بهترین سوغاتى‌هاى این استان است. 
 
استان سیستان و بلوچستان

 
از جمله مهم ترین صنایع دستى این استان مى توان به حصیر بافب، سوزن دوزى و خامه دوزى و سفالگرى اشاره کرد.
حصیر بافى:
با توجه به نى زارهاى اطراف دریاچه هامون7 ساخت انواع محصولات حصیرى از نوعى نى که در محل به نام "لوخ" معروف است در این مناطق رونق فراوانى دارد. همچنین در مناطق مرکزى و جنوب شرقى استان نیز از برگهاى نوعى نخل بنام محلى "داز" انواع محصولات حصیرى بافته مى شود. 
سوزن دوزى و خامه دوزى:
یکى از صنایع بسیار معروف این استان سوزن دوزى است که خاص زنان بلوچ است. محصولات سوزن دوزى تنوع بسیار دارد و از لباس و رومیزى تا وسایل تزئینى را در بر مى گیرد. خامه دوزى نیز شبیه سوزن دوزى است که در بافت محصولات از آیینه هاى ریزى براى تزیین استفاده مى شود. رومیزى ، کلاه، جلیقه و پیش سینه از جمله مهم ترین چیزهایى است که بر روى آنها خامه دوزى مى شود.
سفال کلپورگان:
در روستاى کلپورگان شهرستان سراوان سفالگرى سابقه شش تا هفت هزار ساله دارد. از ویژگى هاى خاص سفال گلپورگان آن است که اولا تنها زنان به سفالگرى اشتغال دارند. در ساخت ظروف و اشیاء سفالى از چرخ سفالگرى استفاده نمى شود و شکل دهى با دست است. 
 
 
 
استان قزوین 

سوزن دوزى، گلابتون دوزى، ساخت جعبه هاى آینه دار و حکاکى و قلمزنى از مهم ترین صنایع دستى استان هستند.فرش و سفال قزوین نیز معرف است. همچنین قزوین را پایتخت هنر خوشنویسى ایران نامیده اند.
اتواع شیرینى بویژه باقلوا و محصولات باغى مانند بادام، پسته، فندق، انگور، کشمش، انار سنگان، سیب، زردآلو، ذغال اخته و... از دیگر سوغاتى هاى قزوین به شمار میرودند. 
 
 
 
استان قم

1. فرش ابریشم: فرش ابریشم دستباف قم از نفیس ترین صنایع دستى است که از نظر رنگ آمیزى و طرح و نقشه اصیل ایرانى و کیفیت طرفداران بسیارى دارد.

2. سفال و سرامیک: این هنر دستى، با سابقه دیرینه خود در طرح هاى خاص خود طرفداران زیادى در داخل و خارج از کشور دارد.

3. منبت کارى چوب: نقوش و طرح هاى زیبایى است که بر روى انواع میز و صندلى و صنایع چوبى کنده کارى مى گردد و این صنعت دستى در قم به دست استادکارانى بسیار ماهر و زبردست ساخته مى شود.

4. سوهان قم: از بهترین شیرینى هاى محلى استان بوده که به ذائقه تمامى مردم دنیا خوشایند است. این شیرینى از آرد، جوانه گندم، شکر، روغن، مغز پسته و بادام، هل و زعفران در دو نوع، لقمه اى و گل گرد تهیه مى شود. 
 
 
 
استان کردستان

مهمترین صنایع دستى استان شامل فرش، گلیم، سجاده، نمد، نازک‌کارى، زیورآلات کردى و آلات موسیقى است. فرش سنندج در نوع خود بى‌نظیر است و فرش و گلیم بیجار نیز معروفیت خاصى دارد. شاید بتوان گفت بعد از فرش، مهمترین سوغات استان صفحه شطرنج و سایر مصنوعات چوبى است که توسط هنرمندان حرفه‌اى این دیار ساخته و روانه بازار مى‌شود. 
 
 
استان کرمان

 
قالى کرمان که از نظر بافت و طرح بسیار زیبا و منحصر به فرد است از مهمترین صنایع دستى کرمان و ایران است . پته دوزى نیز که نوعى سوزن دوزى است در کرمان رواج دارد.
پسته، انواع خشکبار، قوتو از جمله مهم ترین سوغاتى هاى کرمان است. 
 
استان کرمانشاه

 
نمدمالى در مناطق روستایى و شهرى رایج است. قصرشیرین و اسلام آباد غرب و سرپل ذهاب مراکز عمده نمدمالى است. گیوه کشى نیز در شهرها رواج دارد و گیوه هاى منطقه به واسطه سبکى، راحتى، خنکى، مقاومت و ارزانى معروف است. گلیم بافى از دیگر صنایع دستى رایج است .بهترین نوع آن در هرسین بافته میشود که به هرسینى معروف است.
همچنین روغن کرمانشاهى و شیرینى کاک و نان برنجى از معروفترین سوغاتى هاى کرمانشاه هستند. 
 
  
استان کهگیلویه و بویراحمد

  
دست بافته هاى عشایر استان مهمترین صنایع دستى استان را تشکیل میدهند قالى میدهند . قالى گبه گلیم گچمه (که ترکیبى از گلیم و قالى است) جاجیم و خورجین از جمله این دست بافته‌ها هستند که استفاده از رنگهاى طبیعى و شاد بهمراه نقوش از طبیعت آنرا زیبا و دل انگیز میسازد.
انواع محصولات کشاورزى مانند گردو عسل روغن محلى لبنیات سیب انگور نیز از جمله سوغات این استان به شمار مى آیند. 
 
 
 
استان گلستان

محصولات صنایع دستى استان گلستان از طبیعت منطقه و نیازهاى خاص آن شکل گرفته است که برخى از آنها چون قالى ترکمنى در ایران بى نظیر است.
در حال حاضر استان گلستان یکى از قطبهاى مهم تولید کننده فرش ترکمنى، قالیچه، پشتى، قارچین، گلیم، نمدبافى، گلدوزى، سوزن دوزى، ابریشم دوزى بر پارچه، زیور آلات ترکمنى، ساختن آلات موسیقى، سبد بافى، ریسندگى و بافندگى الیاف، پارچه بافى و تولید وسایل چوبى است.
از دیگرسوغاتى هاى این استان مى توان به شال و روسرى ترکمنى و خاویار اشاره کرد. 
از بهترین جاها براى خرید صنایع دستى و سوغاتى بازار دائمى و قدیمى گرگان است که داخل بافت قدیمى شهر گرگان قرار دارد، همچنین بازار هاى روزهاى هفتگى نیز از مهمترین مراکز عرضه صنایع دستى وماهى هستند. 
 
  
استان گیلان

صنایع دستى به ویژه صنایع دستى روستایى نوعى فعالیت اقتصادى است که آمیختگى شدید آن با سنت ها عادات و بینش سازندگان و همچنین تاثیر محسوس محیط جغرافیایى در این صنعت موجب تمایز آن از فرآورده هاى مى شود.
در نقاط مختلف گیلان و با توجه به فرهنگ هر منطقه صنایع دستى خاصى رواج دارد از جمله:
سفالگرى در املش و روستاى جیرده شفت، شال بافى که ویژه تالش ها و گالش ها است. چوموش دوزى یا چارق دوزى که در ماسوله رایج است. همچنین حصیر بافى و بامبو بافى، قالى و گلیم بافى و قلاب دوزى در مناطق مختلف استان رایج است. 
صنایع چوبى استان و دست ساختهاى هنرمندان گیلانى بسیار مورد علاقه گردشگران است که یکى از نمونهاى زیباى کار هاى چوبى، صندوق هاى مخصوصى به نام بولاکى است. 
از دیگر سوغاتى هاى این استان مى توان به کلوچه لاهیجان و فومن، زیتون رودبار و برنج آستانه اشرفیه و چاى لاهیجان اشاره کرد. 
 
  
استان لرستان

با توجه به ترکیب جمعیتى عشایرى، روستایى و شهرى در استان و متناسب با نوع فعالیت آنها صنایع دستى نیز متفاوت و متمایز میباشد. اکثر دست ساخته ها و بافته هاى عشایرى و روستایى استان، سیاه چادر، قالى، گلیم، چیت، جاجیم بافى و رنگرزى میباشد که بیشتر جهت مصرف داخلى تولید مى نمایند و صنایع دستى شهرى استان خراطى، ورشو سازى، نمد بافى، قالى بافى و گلیم بافى میباشد. که عمده سوغاتى هاى استان را تشکیل میدهد. 
عسل لرستان که از نظر مرغوبیت و ارزش غذایى در سطح بالایى میباشد یکى دیگر از محصولات سوغاتى استان بشمار میرود. 
 
استان مازندران

گلیم بافى، جاجیم بافى، ظروف سفالى، ظروف و مجسمه هاى چوبى و نمدبافى از مهمترین صنایع دستى استان مازندران محسوب هستند که عمدتا در نواحى کوهستانى استان تولید و در سراسر منطقه عرضه میشوند. در این میان محصولات چوبى و نمدبافى از شهرت بیشترى برخوردارند. 
برنج، مرکبات، مرباها و ترشیجات از مهمترین مواد غذایى هستند که بعنوان سوغاتى مازندران محسوب میشوند. 
 
 
 
استان مرکزى

سوغات استان مرکزى انواع مواد خوراکى از جمله انار انگور لبنیات کشمش گردو بادام شیره انگوه است و صنایع دستى مانند انواع فرش و قالیچه گلیم، معرق و گیوه است. 
 
 
 
استان هرمزگان

سبدبافى و حصیربافى در منطقه میناب و بشاگرد رواج فوق العاده اى دارد.
گلابتون دوزى که در مناطق مختلف به زردوزى، کم دوزى، کمه دوزى، کمان دوزى و برودرى دوزى شهرت دارد. در این نوع دوزندگى که جنبه تزئینى دارد، رشته هاى باریک زر و سیم بکار مى رود. اطراف بندر لنگه، بندرعباس و میناب از مراکز عمده تولید آن در استان است. 
سوزن دوزى در بخش بشاگرد و با توجه به نزدیکى منطقه به استان سیستان و بلوچستان تحت تاثیر سوزن دوزى بلوچ قرار گرفته است.
قالیبافى: بیشتر در حاجى آباد رواج دارد.
بافت شیریکى و پیچ: نوعى فرش شبیه قالى است. طرح و نقش شیریکى پیچ بسیار متنوع بوده و هر یک از ایلات از طرحهاى خاص خود استفاده میکنند. مرکز عمده تولید این نوع صنایع دستى شهرستان بندرعباس و روستاهاى بخش سعادت آباد است. 
صنایع دستى دریایى: از پوسته هاى صدفى که در سواحل بنادر و کرانه هاى نزدیک به مناطق روستایى یافت میشود انواع وسایل ظریف و زیبا ساخته میشود. 
از سوغاتیهاى استان میتوان به انواع محصولات دریایى، خرما و مرکبات اشاره کرد که از شهرت بالایى نیز برخوردارند. 
 
 
 
استان همدان

مرکز صنایع دستى چرم استان در شهر همدان است. کیف، کفش، کمربند چرمى همدان از مرغوبیت و شهرت بالایى برخوردار است. از صنایع دستى رایج استان همدان، گیوه بافى است. گیوه، نوعى کفش نرم، سبک، مقاوم، خنک و ارزان قیمت است که رویه آن، از نخ پنبه اى تابیده شده و زیره آن، از چرم یا آجیده انتخاب مى شود. 
بافت رویه این کفش عمدتا در روستاهاى نهاوند و روستاى آرتیمان در تویسرکان و بافت زیر آجیده در ملایر رایج است. 
شهرستان تویسرکان یکى از قطبهاى تولید گردو در کشور بوده و گردوى آن از مرغوب ترین انواع گردو در جهان است. از اواخر شهریورماه تا نیمه اول مهرماه هر سال درختان قطور و بلند گردو را با چوبهاى بلندى که "نیزه" خوانده مى شوند گردو تکانى مى کنند که منظره آن دیدنى و بسیار جالب است. 
صنعت سفالگرى و سرامیک سازى در شهر لالجین از توابع شهرستان بهار در 20 کیلومترى شهر همدان از رونق و شهرت بسزائى برخوردار است. 
 
 
 
استان یزد

عمده ترین صنعت دستى استان یزد، فرش بافى است.
هنر ترمه بافى در یزد سابقه تاریخى دارد وابتدا در انحصار زرتشتیان بوده و از آن براى تهیه شلوارهاى مخصوص مجالس جشن عروسى استفاده میشده است. 
نقش ترمه بیشتر جقه، شاخ گوزن و گل محمدى است. 
ترمه، پارچه اى است در نهایت زیباییکه تار آن از ابریشم تابیده و پود آن از ابرشم، نخ و پشم الوان است ترمه هاى قدیم را به سر انگشت مى بافتند و به این دلیل به انگشت باف معروف بودند. امروز تولید ترمه، نیمه دستى است. 
در بهاباد، تفت، مهریز و در برخى روستاهاى استان یزد، هنوز زنان در اوقات فراغت خود با استفاده از سوزن و نخ پنبه اى رویه گیوه میبافند، یا به گفته خود گیوه مى چینند. 
زیلوبافى در استان یزد رایج و زیلوهاى استان معروف است.
شهر قدیمى میبد مرکز عمده فعالیتهاى سفالگرى است. سفال و سرامیک میبد، با نقشهاى اصیل مرغ و ماهى و خورشید خانم آوازه اى بلند دارد. 
از بهترین سوغاتى هاى شهر یزد ، شیرینى هاى آن است. باقلوا، قطاب، زولبیا، پشمک، لوز بید مشک، حاجى بادام و لوز پسته از شیرینى هاى معروف یزدى است. سوهان، عرقیات سنتى و حلوا ارده یزد نیز معروف است. 
 

آشنایی با صنایع دستی ایران- سایت اتاق بازرگانی

پای پوش‌های سنتی

چاروق‌

سنگتراشی‌ در ایران

جاجیم خلخال

معرق

ورنی‌

فیروزه‌ کوبی‌

حصیر

پاپیه ماشه‌

ترمه‌

سکمه دوزی‌

سرامیک

خراطی

شیریکی پیچ

قلمکار

قلابدوزی‌ رشت‌

مروار بافی‌

گلابتون دوزی‌

شک بافی‌

منبت کاری‌ چوب

مینیاتور

قلمزنی‌

مینا

سوزندوزی‌ ممقان

نمد مالی‌ در ایران

خاتم‌ سازی‌ در ایران

شیشه دست‌ ساز

کنده کاری‌ چوب

گبه

پته دوزی‌ کرمان

ملیله سازی‌

بامبو

فلز کاری‌ زنجان

گلیم

سوزندوزی‌ بلوچ

باتیک

سکه دوزی‌ بلوچ

منبع- سایت

زلزله‌های بزرگ و مخرب تاریخ در تهران، ایران و جهان

زلزله‌های بزرگ و مخرب تاریخ در تهران، ایران و جهان

زلزله شاخص ترین بلای طبیعی با خسارات و هزینه های بسیار جانی و مالی است که فکر آن هم کافی است تا انسان را دچار نگرانی و اظطراب کند، بخصوص که در منطقه زلزله خیز هم باشد.

به گزارش «فردا» ایران از جمله کشورهای زلزله خیز است و در طول دوران های مختلف تاریخی زمین لرزه های مهیب با خسارات بالای متعددی را شاهد بوده است. از چند روز پیش که رئیس جمهور وقوع زمین لرزه در تهران را جدی دانست و سپس بحث ها و اقدامات دولت برای سبک سازی جمعیت این کلان شهر مطرح شده، بار دیگر نظز زمین شناسات و رسانه ها و... به این حادثه طبیعی جلب شده است. 

بر اساس پیش بینی ها و تحقیقات صورت گرفته، وقوع زلزله در تهران هم به خاطر بافت ساختمانی و عمرانی و هم به خاطر موقعیت زلزله خیزی آن، خسارات بسیاری را به دنبال خواهد داشت. همین موضوع مطالعات، کارشناسی، تمهیدات و آنوزش های لازم را بیش از پیش ضروری می نماید. 

رودبار و بم، تجربه های دردناک 

زمین لرزه رودبار و منجیل و زمین لرزه بم از بزرگترین و مخرب ترین زمین لرزه های ایران در چند دهه اخیر است. به گزارش پایگاه ملی داده های علوم زمینی کشور، روز پنج‌شنبه ساعت 30 دقیقه و 13 ثانیه بامداد در استان گیلان زلزله‌ای دهشتناک رخ داد. کانون آن در عرض جغرافیایی 36 درجه و 49 دقیقه و در طول جغرافیایی 49 درجه و 24 دقیقه و 51 ثانیه برآورد شده است. برابر ارقام اعلام شده اولیه، بزرگی آن بین 7.3 تا 7.7 در مقیاس ریشتر بود. این رویداد در 31 خردادماه سال 1369، برابر با بیستم ژوئن سال 1990 در ناحیه رودبار، منجیل و لوشان دربخش باختری البرز سبب کشتار نزدیک به 35000 نفر، مجروح شدن 60000 نفر و بی خانمانی بیش از500000 نفر شد. در این واقعه حدود 200هزار واحد مسکونی تخریب شد که تعداد 60هزار واحد از آن به کلی ویران شده بودند و خسارات اولیه ناشی از زلزله بیش از 800میلیارد ریال تخمین زده شد. در این حادثه 4 روستا در منطقه «اشکور» رودسر بر اثر ریزش کوه ارتفاعات کلیشم عمارلو و شکاف عمیق در دل خاک دفن شدند. هم‌چنین در قسمت میانی شهر رودبار، مشرق رودخانه سفیدرود دره‌ای عمیق وجود داشت که آب کوه‌های «کولون» و «لازباد» و چشمه‌ای مرتفع در آن جاری بود. در اثر وقوع زلزله کوه‌های اطراف منتهی به این دره که پوشیده از درختان زیتون به بار نشسته بود به طول یک کیلومتر بر اثر رانش به سوی جاده و رودخانه سپیدرود پیشروی کرد. همراه این جابه‌جایی تقریبا تعداد 25هزار اصله درخت جابه‌جا و به کوهی از خاک و درخت تبدیل شد. این زلزله خسارات اقتصادی معادل 2/5 در صد تولید ناخالص ملی وارد نمود. مطالعه و وارسی عوارض برجا مانده از این زلزله نشان داده است که عمق کانونی این زمین لرزه در ژرفای 19 کیلومترزیر سطح زمین واقع شده است . گسل آن در روی سطح زمین نیز به گونه سه تکه ناپیوسته با سیمای نردبانی درطولی نزدیک به 80 کیلومتر با فاصله آشکار شده بود. 

زمین لرزه ۵ دیماه ۱۳۸۲ بم در ساعت۵:۲۶:۲۶ به وقت محلی ( ساعت ۱:۲۶:۲۶ روز ۲۶ دسامبر ۲۰۰۳ به وقت بین المللی GMT) در شهر تاریخی بم در جنوب شرقی کشور و در جنوب شرقی کرمان رخ داد . این زلزله در ساعات آغازین بامداد که اکثر ساکنان بم خواب بودند اتفاق افتاد، که این مساله را می توان به عنوان یکی از عوامل تشدید تلفات جانی در نظر گرفت. آمار تلفات رسمی بیش از ۲۵۰۰۰ نفر و مجروحان حدود ۵۰۰۰۰ نفر اعلام گردید. بیش از ۱۰۰۰۰۰ نفر نیز بی خانمان شدند. کانون زمین لرزه – بر اساس اطلاعات کسب شده از لرزه اصلی و پس لرزه ها توسط لرزه نگارها و شتاب نگارهای مستقر در بم - در محدوده شهر بم واقع بوده است. بر اساس بررسی های انجام شده بخشی از گسل بم که از کنار شهر بم عبور می کند در این زلزله فعال شده است. 

زلزله های بزرگ تهران 

 اولین زلزله ثبت‌شده در تاریخ برای شهر تهران مربوط به 400 سال پیش از میلاد است که این زلزله با بزرگی 6/7 ریشتر ری و ایوانکی را لرزانده است.

در زیر به برخی زمین لرزه های بزرگ و مخرب تاریخ تهران و نواحی آن بر اساس منابع اینترنتی اشاره شده است: 

در سال 122 خورشیدی شرق شهر ری با بزرگی 2/7 ریشتر 

در 234 خورشیدی شهر ری با بزرگی 1/7 ریشتر 

337 خورشیدی ری- طالقان- شمیران 7/7 ریشتر 
556 خورشیدی ری- کرج- قزوین 2/7 ریشتر 
1044 خورشیدی زلزله دماوند با 5/6 ریشتر 
1209 خورشیدی دماوند- شمیرن با بزرگی 1/7 ریشتر 
1341 خورشیدی بوئین زهرا با 2/7 ریشتر 
1352 خورشیدی ورامین و ایوانکی با بزرگی 5 ریشتر 
1369 رودبار و منجیل با 4/7 ریشتر لرزید. 
1376 ورامین، 7/4 ریشتر 
1383 فیروز آباد، 3/6 ریشتر 
بزرگترین زلزله های صد ساله ایران 

در ادامه به مهمترین زمین لرزه های بزرگ در صد ساله گذشته ایران اشاره شده است. 

در سال 1288 در منطقه سیلاخور زمین لرزه ای به بزرگی 4/7 ریشتر بوقوع پیوست که 8000 کشته و 64 تخریب روستا را به همراه داشت. 

در سال 1309 زمین لرزه با بزرگی 4/7 ریشتر سلماس را لرزاند که باعث کشته شدن 2514 نفر و تخریب 60 روستا شد. 

شهر لار در سال 1339 با یک زمین لرزه 7/6 ریشتری لرزید که 400 نفر در این حادثه کشته شده و 75 درصد شهر نیز تخریب شد. 

زمین لرزه بوئین زهرا نیز با شدت 2/7 ریشتر و 10000 کشته در سال 1341 به وقوع پیوست. 

در سال 1347 نیز زمین لرزه ای به بزرگی 4/7 ریشتر دشت بیاض را لرزاند که منجر به کشته شدن 10500 نفر و تخریب 61 روستا شد. 

1351 منطقه قیر با زمین لرزه 9/6 ریشتری لرزید و 4000 نفر را به کام مرگ برد. 
1356 خورگو با 7 ریشتر لرزید که در آن 128 نفر کشته شدند. 
زلزله طبس با شدت 7/7 ریشتر در سال 1357، 19600 کشته و تخریب 16 روستا را به دنبال داشت.

در سال 1358 هم قائن با شدت 1/7 ریشتر لرزید که در اثر آن 130 نفر جان باختند. 

1360 سیرچ با شدت 4/7 ریشتر به لرزه درآمد و 1300 نفر کشته شدند و 85 درصد شهر هم تخریب شد. 
رودبار و منجیل در سال 1369 با شدت 4/7 ریشتر لرزید که 35000 نفر کشته به همراه داشت.

بیرجند هم در سال 1376 با شدت 3/7 ریشتر لرزید و 1500 نفر کشته بر جای گذاشت. 

در سال 1381 هم آوج در اثر زمین لرزه با خسارات زیاد در شهر و روستاها روبه رو شد. شدت زلزله آوج 6/6 ریشتر بود. 

بم هم در سال 1382 با قدرت 5/6 ریشتر با خاک یکسان شد که 41000 نفر در اثر آن جان باختند. 

زلزله بعدی در سال 1383 در فیروزآباد با شدت 3/6 ریشتر آمد که منجر به ریزش کوه و خسارات شد. 

زرند هم در سال 1383 با شدت 4/6 ریشتر لرزید و 612 نفر در آن کشته شدند و 10 روستا تخریب شد. 


بزرگترین زلزله های تاریخ قبل از قرن بیستم 

• زلزله شانکسی (1556). مرگبارترین زلزله شناخته شده تاریخ در چین که تلفات آن 830000 نفر تخمین زده شده است. 

• زمین لرزه داور استریتس سال 1580 (1580). 

• زلزله کاسکادیا(1700). 

• زلزله های کامچاتکا (1737 و1952). 

• زلزله لیسبون در سال 1755 /زلزله یسبون (1755). 

• زلزله نیومادرید (1811) ویک زلزله دیگر (1812) که هر دو درشهر کوچک میسوری رخ دادند؛ این زلزله به عنوان قوی ترین زلزله در آمریکای شمالی گزارش شده و مسیر رودخانه می -- -- -- را موقتا تغییر داد. 

• زمین لرزه فورت تجون (1857). بزرگی آن بیش از 8 درجه ریشتر تخمین زده شده واز آن به‌عنوان قوی ترین زلزله تاریخ کالیفرنیای جنوبی یاد می شود. 

• زلزله لون ولی (1872). لرزه شناسان می گویند که شاید قوی تری زلزله ای باشد که در کالیفرنیا اندازه گیری شده و بزرگی آن 1/8 درجه در مقیاس ریشتر تخمین زده شده است. 

• زمین لرزه چارلستون (1886). بزرگ‌ترین زلزله درجنوب شرقی ایالات متحده که 100 نفرراکشت . 

• زمین لرزه آسام در سال 1897 (1897). یک زلزله بزرگ با اندازه بیش از 8 ریشتر که همه ساختمان ها را ویران کرد. 

زلزله‌های مهیب قرن بیستم 

• زلزله سانفرانسیسکو در سال 1906/زلزله سانفرانسیسکو (1906). بین 7/7 و3/8 ریشتر بود و تقریبا 3000نفر را کشته و400میلیون دلار خسارت به بار آورد؛ ویرانگرترین زلزله تاریخ کالیفرنیا و ایالات متحده است . 

• زمین لرزه گریت کانتو (1923). این زلزله در جزیره هانشو در ژاپن رخ داد و بیش از 140000نفر را درتوکیو و اطراف آن کشت . 

• زلزله آسام درسال 1950 (1950). زلزله به بزرگی 6/8 در آسام هند. 

• زمین لرزه گریت کرن کانتی (1952). این زمین لرزه دومین ریززلزله (tremor) قدرتمند تاریخ کالیفرنیای جنوبی است که مرکز اصلی آن در 60 مایلی شمال لس آنجلس قرار داشت. خسارات عمده آن در بیکرزفیلد کالیفرنیا بود و لس آنجلس را نیز تکان داد . 

• کویک لیک (1959). یک دریاچه را در مونتانای جنوبی در ایالات متحده ایجاد کرد. 

• زلزله گریت چیلیان (1960). بزرگ‌ترین زلزله ای که تاکنون ثبت شده؛ بزرگی آن 5/9 درجه در مقیاس اندازه گشتاور می باشد وباعث ایجاد سونامی هایی در سراسر اقیانوس آرام شد . 

• زمین لرزه جمعه خوب (1964). درآلاسکا رخ داد و سومین زلزله بزرگ ثبت شده به اندازه 2/9 است و باعث ایجاد سونامی هایی در سراسر اقیانوس آرام شد . 

• زمین لرزه آنکاش در سال 1970 (1970). باعث رانش زمین شد وشهر یوگای ، پرو را دفن کرد که منجر به کشته شدن بیش از 40000نفر گردید. 

• زلزله مانوگوا (1972) که بیش از 10000نفر را کشته و%90از شهر را ویران کرد . این زلزله در نیمه شب 23 دسامبر 1972 رخ داد. 

• زمین لرزه فریول (1976) که در 6 می بیش از 2000نفر را در شمال ایتالیا به کام مرگ فروبرد . 

• زلزله تانگشان (1976) مخرب ترین زمین لرزه عصر جدید است .آمار رسمی تلفات آن 255000نفر اعلام شد اما بسیاری از کارشناسان معتقدند که دویا سه برابر این تعداد دراین زلزله کشته شده اند. 

• گواتمالا(1976). منجر به مرگ 23000 نفر مصدوم شدن 77000نفر وویرانی 25000 خانه شد . 

• زلزله کوالینگا ،کالیفرنیا (1983). 5/6 درجه در مقیاس ریشتر در قسمتی از گسل سن آندریاس. شش نفر کشته شدند مرکز شهر گوالینگا ، کالیفرنیا ویران شد و میدان های نفتی دچار آتش سوزی شدند. 

• زلزله بزرگ مکزیک (1985) بیش از 65000 نفر را به کام مرگ فروبرد (هرچند گمان می رود به دلیل ناپدید شدن مردم بیش از 30000 نفر کشته شده باشند ). 

• زلزله لندرز ،کالیفرنیا (1992) خسارت های جدی در شهر کوچک یوکاولی ، کالیفرنیا به بار آورد ودر10ایالت غربی ایالات متحده احساس شد . 3ساعت بعد یک ریز زلزله به بزرگی 4/6 رخ داد و در سراسر کالیفرنیای جنوبی احساس شد . 

• زلزله بزرگ هانشین (1995). بیش از 6400نفر را در کوبه و اطراف آن واقع در ژاپن قربانی گرفت . 

• زلزله ایزمیت در سال 1999 درترکیه ، زلزله ایزمیت (1999 ) بیش از 17000 نفر را در شمال غربی ترکیه به کام مرگ فرستاد. 

• زلزله هکتور ماین (1999). یک زلزله 1/7 ریشتری که مرکز اصلی آن در 30 مایلی شرق بارستوف ، کالیفرنیا قرار داشت و به طور گسترده در کالیفرنیا و نوادا احساس شد. 

قرن بیست ویکم 

• زلزله گجرات در سال 2001 

• زلزله دودلی درسال 2002 

• زلزله نیسکوالی (2001) 

• زلزله بم ، ایران سال 2002 بیش از 40000نفر کشته گزارش شدند. 

• زلزله پارک فیلد / زلزله پارک فیلد ،کالیفرنیا (2004). این زلزله بزرگ نبود (6درجه ) اما پیش بینی شده ترین ومجهزترین زمین لرزه ای بود که تا کنون ثبت شده واحتمالاً نگرشی را ایجاد می کند که می تواند برای پیش بینی زلزله های آینده درجاهای دیگر با گسل های لغزشی – ضربه ای مشابه مفید باشد. 

• زلزله چوتسودرسال 2004 

• زلزله اقیانوس هند در سال 2004. یکی از بزرگ‌ترین زلزله هایی است که درتاریخ ثبت شده و مقدار گشتاوری آن 1/9 تا3/9 است . مرکز اصلی آن در سواحل جزیره سوماترا در اندونزی بود ؛ این زمین لرزه عظیم باعث به وجود آمدن مجموعه ای از سونامی های غول پیکر شد که سواحل چند کشور را در نوردید و 229000نفررا به کام مرگ فرستادند. از این زلزله به عنوان یکی از بدترین بلایای طبیعی سیاره زمین یاد می شود. 

• زلزله سال 2005 در سوماتران 

• زلزله فاکووکا در سال 2005 

• زلزله سال 2005 کشمیر بیش از 79000 نفر کشته شدند . 

• زلزله دریاچه تانگانیا (2005). 

• زلزله 3/6 درجه ای جاوه در جولای 2006 

• زلزله 6/6 درجه ای سلبس در جولای 2006 

• زلزله 7 ریشتری در هائیتی 2010 

• زلزله 8/8 ریشتری شیلی در2010

زلزله در ایران

فلات ایران یکی از مناطق زلزله خیز است. و هر چند وقت یکبار ، زلزله ، باعث خرابی های بسیار می گردد. 

از اوائل قرن بیستم به خاطر ایجاد ایستگاه های زلزله شناسی در نقاط مختلف دنیا ، اطلاعات دقیقی از زلزله های ایران در دست است. که توسط دستگاه های سایر کشورها ثبت شده است. 

همچنین بر اساس اطلاعات تاریخی به دست آمده ، زلزله های قدیمی ایران نیز در دست است.  


زلزله های قدیمی ایران 

( تاریخ ها میلادی است) 


643------خراسان------ پسلرزه ها تا 70 روز ادامه داشت 

816------خراسان------پسلرزه ها تا 70 روز ادامه داشت 

855------ری----------پسلرزه ها تا 40 روز ادامه داشت و عده زیادی کشته شدند 

858------تبریز---------شهر خراب شد 

872------سیمره-------20000 نفر کشته شدند 

893------اردبیل--------پسلرزه یکسال طول کشید و چند هزار نفر کشته شدند 

956------همدان-------پسلرزه ها یکسال طول کشید  
957------فارس--------در اثر زلزله جزایر و کوه هایی در دریای فارس از زیر آب بیرون 
آندند 

1017------قزوین--------زلزله بسیار شدید 

1041------تبریز---------50 هزار نفر کشته شدند 

1042------تبریز---------40 هزار نفر کشته شدند 

1052------خراسان------قلعه بیهق به کلی خراب شد 

1058------همدان------پسلرزه ها 28 روز ادامه داشت و عده زیادی کشته شدند 

1065------خراسان------تعدادی از دهکده ها زیر زمین رفت و چند کوه شکافته شد 

1067------قزوین--------یک سوم شهر خراب شد 

1085------خوزستان-----عده زیادی کشته شدند 

1166------قزوین--------پسلرزه ها یکسال ادامه داشت 

1527------تبریز---------40 هزار نفر کشته شدند 

1549------قزوین--------3 هزار نفر کشته شدند 

1633------تبریز---------زلزله شدید 

1639------قزوین--------12 هرار نفر کشته شدند 

1640------تبریز---------زلزله بسیار شدید 

1646------شیروان------شهر خراب شد 

1664------دماوند-------عده زیادی کشته شدند 

1667------شیروان------12هزار نفر کشته شدند  
1673------خراسان------15هزار نفر کشته شدند 

1677------لاهیجان------پسلرزه ها تا 10 ماه ادامه داشت 

1713------رشت---------پسلرزه ها تا یکسال ادامه داشت 

1721------تبریز---------250 هزار نفر کشته شدند 

1779------تبریز---------100هزار نفر کشته شدند 

1780------تبریز---------100هزار نفر کشته شدند 

1787------تبریز---------زلزله بسیار شدید 

1808------جنوب گیلان---در تهران نیز احساس شد 

1809------مازندران------تخریب ساختمان ها 

1820------شیراز---------عده زیادی کشته شدند 

1822------شیراز---------پسلرزه ها 18 ماه ادامه داشت 

1830------دماوند--------500نفر کشته شدند 

1843------خوی---------شهر خراب شد 

1844------لرستان--------شدید 

1855------شاهرود--------شدید 

1852------شیراز---------12هزار نفر کشته شدند 

1853------لرستان--------10 هزار نفر کشته شدند 

1868------اراک-----------شدید 

1868------تهران---------شدید 

1868------قم------------شدید 

1868------کاشان---------شدید 

1890------گرکان---------شدید 

1898------سهند---------300 نفر کشته شدند 

مهدیار نوید

مرجع : زمین شناسی عمومی - حسن مدنی ، سیروس شفیقی - دانشگاه صنعتی امیرکبیر 
زلزله های جدیدی هم آمده است!

میزان بارندگی شهرهای مختلف ایران درسال زراعی 1388 ومقایسه ان میانگین بارندگی درازمدت

نام شهرستان	میزا ن بارندگی سال1388	میانگین درازمدت بارندگی سالیانه
تبریز	250	226
اهر	315	273
مراغه	334	285
سراب	302	238
جلفا	363	193
میانه	405	256
سهند	261	178
مرند	503	262
بناب	337	*
کلیبر	460	*
بستان اباد	353	*
ملکان	346	*

 علامت* نشان دهنده انسا که امار دراز مدت موجود نیست

میزان بارندگی سال زراعی از مهر یکسال تا شهریور سال بعد است بطور مثال سال زراعیی 88 از مهر88 تا شهریور 89

 اماربارندگی استان اذر بایجانغربی در سال زراعی 88 ومقایسه با میزان بارندگی سالیانه

نام شهرستان	میزا ن بارندگی سال1388	میانگین درازمدت بارندگی سالیانه
ارومیه	393	299
خوی	283	239
ماکو	333	283
مهاباد	361	404
پیرانشهر	674	661
تکاب	384	302
سردشت	943	856
نقده	337	*
سلماس	388	*
قره ضیالدین	430	*
میاندواب	369	*
چالدران	399	*
بوکان	433	*
کهریز	*	*
اشنویه	416	*

علامت* نشان دهنده انسا که امار دراز مدت موجود نیست

میزان بارندگی سال زراعی از مهر یکسال تا شهریور سال بعد است بطور مثال سال زراعیی 88 از مهر88 تا شهریور 89

 اماربارندگی استان اردبیل در سال زراعی 88 ومقایسه با میزان بارندگی سالیانه درازمدت

ایستگاه هواشناسی	سال زراعی1388	درازمدت
اردبیل	303	277
پارس اباد مغان	486	260
مشکین شهر	449	358
خلخال	454	358
سرعین	426	*
بیله سوار	504	*
گرمی	359	*
فرودگاه اردبیل	236	*

علامت* نشان دهنده انسا که امار دراز مدت موجود نیست

میزان بارندگی سال زراعی از مهر یکسال تا شهریور سال بعد است بطور مثال سال زراعیی 88 از مهر88 تا شهریور 89

 اماربارندگی استان اصفهان در سال زراعی 88 ومقایسه با میزان بارندگی سالیانه درازمدت

ایستگاه هواشناسی	سال زراعی1388	درازمدت
اصفهان	177	112
شرق اصفهان	103	126
نایین	102	87
شهرضا	175	135
اردستان	139	119
داران	342	331
کبوتراباد	153	120
گلپایگان	226	264
نطنز	156	176
کاشان	100	137
خوروبیابانک	58	89
میمه	137	166
سمیرم	456	*
نجف اباد	162	*
مورچه خورت	138	*
فریدونشهر	586	*
زرین شهر	187	*
خوانسار	469	*

علامت* نشان دهنده انسا که امار دراز مدت موجود نیست

میزان بارندگی سال زراعی از مهر یکسال تا شهریور سال بعد است بطور مثال سال زراعیی 88 از مهر88 تا شهریور 89

 اماربارندگی استان  ایلام در سال زراعی 88 ومقایسه با میزان بارندگی سالیانه درازمدت

ایستگاه هواشناسی	سال زراعی1388	درازمدت
ایلام	563	575
دهلران	254	277
مهران	177	*
ایوانغرب	860	675
دره شهر	380	*

علامت* نشان دهنده انسا که امار دراز مدت موجود نیست

میزان بارندگی سال زراعی از مهر یکسال تا شهریور سال بعد است بطور مثال سال زراعیی 88 از مهر88 تا شهریور 89

 اماربارندگی استان بوشهر در سال زراعی 88 ومقایسه با میزان بارندگی سالیانه  دراز مدت

ایستگاه هواشناسی	سال زراعی1388	درازمدت
بوشهر دریایی	191	287
جم کنگان	313	251
بندر دیلم	284	387
بندر دیر	250	*
فرودگاه بوشهر	163	283

علامت* نشان دهنده انسا که امار دراز مدت موجود نیست

میزان بارندگی سال زراعی از مهر یکسال تا شهریور سال بعد است بطور مثال سال زراعیی 88 از مهر88 تا شهریور 89

 اماربارندگی استان تهران در سال زراعی 88 ومقایسه با میزان بارندگی سالیانه

ایستگاه هواشناسی	سال زراعی1388	درازمدت
شمیرانات	389	394
مهراباد تهران	213	239
ابعلی	521	521
کرج	263	248
شهر فیروزکوه	226	295
فیروزکوه الودگی	393	*
دوشان تپه	236	260
زئوفیزیک	303	336
چیتگر	279	266
هشتگرد	397	*
ورامین	110	*
فرودگاه پیام	292	*
فرودگاه امام	138	*

علامت* نشان دهنده انسا که امار دراز مدت موجود نیست

میزان بارندگی سال زراعی از مهر یکسال تا شهریور سال بعد است بطور مثال سال زراعیی 88 از مهر88 تا شهریور 89

 اماربارندگی استان چهارمحال بختیاری در سال زراعی 88 ومقایسه با میزان بارندگی سالیانه

ایستگاه هواشناسی	سال زراعی1388		درازمدت
شهرکرد	371		328
کوهرنگ	1254		1359
لردگان	669		555
بروجن	309		252
سامان	373		*

علامت* نشان دهنده انسا که امار دراز مدت موجود نیست

میزان بارندگی سال زراعی از مهر یکسال تا شهریور سال بعد است بطور مثال سال زراعیی 88 از مهر88 تا شهریور 89

 اماربارندگی استان  خراسان رضوی در سال زراعی 88 ومقایسه با میزان بارندگی سالیانه

ایستگاه هواشناسی	سال زراعی1388	درازمدت
مشهد	174	238
تربت جام	193	164
تربت حیدریه	238	264
سبزوار	182	185
سرخس	182	186
قوجان	345	327
کاشمر	166	189
گناباد	110	132
نیشابور	286	241
گلمگان	210	187

علامت* نشان دهنده انسا که امار دراز مدت موجود نیست

میزان بارندگی سال زراعی از مهر یکسال تا شهریور سال بعد است بطور مثال سال زراعیی 88 از مهر88 تا شهریور 89

 اماربارندگی استان  خراسان جنوبی در سال زراعی 88 ومقایسه با میزان بارندگی سالیانه  میانگین

ایستگاه هواشناسی	سال زراعی1388	درازمدت
بیرجند	166	154
نهبندان	38	129
قائن	151	157
فردوس	104	130
بشروییه	89	94

علامت* نشان دهنده انست که امار دراز مدت موجود نیست

میزان بارندگی سال زراعی از مهر یکسال تا شهریور سال بعد است بطور مثال سال زراعی 88 از مهر88 تا شهریور 89

 اماربارندگی استان خوزستان در سال زراعی 88 ومقایسه با میزان بارندگی سالیانه  درازمدت

ایستگاه هواشناسی	سال زراعی1388	درازمدت
ابادان	130	161
امیدیه	319	287
اهواز	207	222
ایذیه	694	608
بستان اباد	167	190
بهبهان	324	330
رامهرمز	381	330
شوشتر	323	290
صفی اباددزفول	316	356
بندر ماهشهر	249	217
مسجد سلیمان	369	461
هندیجان	166	*
دهذر	703	*
حسینیه	426	*

علامت* نشان دهنده انست که امار دراز مدت موجود نیست

میزان بارندگی سال زراعی از مهر یکسال تا شهریور سال بعد است بطور مثال سال زراعی 88 از مهر88 تا شهریور 89

 اماربارندگی استان  زنجان در سال زراعی 88 ومقایسه با میزان بارندگی سالیانه  دراز مدت

ایستگاه هواشناسی	سال زراعی1388	درازمدت
زنجان	363	280
خرمدره	316	309
ماه نشان	340	208
خدابنده	515	380
اببر	305	*

علامت* نشان دهنده انست که امار دراز مدت موجود نیست

میزان بارندگی سال زراعی از مهر یکسال تا شهریور سال بعد است بطور مثال سال زراعی 88 از مهر88 تا شهریور 89

 اماربارندگی استان  سمنان در سال زراعی 88 ومقایسه با میزان بارندگی سالیانه

ایستگاه هواشناسی	سال زراعی1388	درازمدت
سمنان	120	139
شاهرود	164	152
گرمسار	94	119
بیارجمند	142	118
دامغان	128	*

علامت* نشان دهنده انست که امار دراز مدت موجود نیست

میزان بارندگی سال زراعی از مهر یکسال تا شهریور سال بعد است بطور مثال سال زراعی 88 از مهر88 تا شهریور 89

 اماربارندگی  سیستان وبلوچستان در سال زراعی 88 ومقایسه با میزان بارندگی سالیانه

ایستگاه هواشناسی	سال زراعی1388	درازمدت
زاهدان	82	70
زابل	20.5	57
زهک	27	42
خاش	156	158
چابهار	171	123
سروان	98	106
ایرانشهر	114	107
نیک شهر	163	*
میرجاوه	36	*

علامت* نشان دهنده انست که امار دراز مدت موجود نیست

میزان بارندگی سال زراعی از مهر یکسال تا شهریور سال بعد است بطور مثال سال زراعی 88 از مهر88 تا شهریور 89

 اماربارندگی استان فارس در سال زراعی 88 ومقایسه با میزان بارندگی سالیانه دراز مدت

ایستگاه هواشناسی	سال زراعی1388	درازمدت
اباده	101	138
اقلید	250	353
دارب	191	262
زرقان	237	382
سد درودزن	397	538
شیراز	245	337
فسا	174	304
لارستان	233	200
لامرد	265	*
ایزد خواست	118	*
نبریز	120	*
بوانات	130	*
جهرم	229	*
استهبان	174	*
تخت جمشید	265	*
فیروزاباد	326	*
سراشبند	248	*
سپیدان	625	*
صفاشهر	156	*

علامت* نشان دهنده انست که امار دراز مدت موجود نیست

میزان بارندگی سال زراعی از مهر یکسال تا شهریور سال بعد است بطور مثال سال زراعی 88 از مهر88 تا شهریور 89

 اماربارندگی استان  قزوین در سال زراعی 88 ومقایسه با میزان بارندگی سالیانه دراز مدت

ایستگاه هواشناسی	سال زراعی1388	درازمدت
قزوین	425	351
اوج	479	313
معلم کلایه	474	*
تاکستان	326	*
بوئین زهرا	276	*

علامت* نشان دهنده انست که امار دراز مدت موجود نیست

میزان بارندگی سال زراعی از مهر یکسال تا شهریور سال بعد است بطور مثال سال زراعی 88 از مهر88 تا شهریور 89

 اماربارندگی استان  قم در سال زراعی 88 ومقایسه با میزان بارندگی سالیانه درازمدت

ایستگاه هواشناسی	سال زراعی1388	درازمدت
قم	80	152
سلفچگان	129	*
کهک	139	*

علامت* نشان دهنده انست که امار دراز مدت موجود نیست

میزان بارندگی سال زراعی از مهر یکسال تا شهریور سال بعد است بطور مثال سال زراعی 88 از مهر88 تا شهریور 89

 اماربارندگی استان کردستان در سال زراعی 88 ومقایسه با میزان بارندگی سالیانه  دراز مدت

ایستگاه هواشناسی	سال زراعی1388	درازمدت
سنندج	448	389
سقز	450	453
مریوان	905	831
زرینه اوباتو	382	386
بیجار	420	320
قروه	427	331
بانه	797	*

علامت* نشان دهنده انست که امار دراز مدت موجود نیست

میزان بارندگی سال زراعی از مهر یکسال تا شهریور سال بعد است بطور مثال سال زراعی 88 از مهر88 تا شهریور 89

 اماربارندگی استان کرمان در سال زراعی 88 ومقایسه با میزان بارندگی سالیانه  دراز مدت

ایستگاه هواشناسی	سال زراعی1388	درازمدت
کرمان	51	133
بم	38	50
سیرجان	101	143
بافت	299	245
جیرفت	196	179
کهنوج	245	183
شهربابک	53	157
رفسنجان	25	80
انار	34	70
لاله زار	182	*
شهداد	15	*
زرند	47	*

علامت* نشان دهنده انست که امار دراز مدت موجود نیست

میزان بارندگی سال زراعی از مهر یکسال تا شهریور سال بعد است بطور مثال سال زراعی 88 از مهر88 تا شهریور 89

 اماربارندگی استان کرمانشاه  در سال زراعی 88 ومقایسه با میزان بارندگی سالیانه  درازمدت

ایستگاه هواشناسی	سال زراعی1388	درازمدت
کرمانشاه	490	427
روانسر	719	507
سرپلذهاب	549	402
اسلام اباد	512	484
کنگاور	530	384
سرارود	488	294

میزان بارندگی سال زراعی از مهر یکسال تا شهریور سال بعد است بطور مثال سال زراعی 88 از مهر88 تا شهریور 89

 اماربارندگی استان کهکیلویه وبویر احمد در سال زراعی 88 ومقایسه با میزان بارندگی سالیانه

ایستگاه هواشناسی	سال زراعی1388	درازمدت
یاسوج	768	855
دوگنبدان	417	465

علامت* نشان دهنده انست که امار دراز مدت موجود نیست

میزان بارندگی سال زراعی از مهر یکسال تا شهریور سال بعد است بطور مثال سال زراعی 88 از مهر88 تا شهریور 89

 اماربارندگی استان گلستا ن  در سال زراعی 88 ومقایسه با میزان بارندگی سالیانه درازمدت

ایستگاه هواشناسی	سال زراعی1388	درازمدت
گرگان	447	515
گنبد کاووس	449	471
مروار تپه	464	376
کلاله	640	500
علی اباد	641	*

علامت* نشان دهنده انست که امار دراز مدت موجود نیست

میزان بارندگی سال زراعی از مهر یکسال تا شهریور سال بعد است بطور مثال سال زراعی 88 از مهر88 تا شهریور 89

 اماربارندگی استان گیلان  در سال زراعی 88 ومقایسه با میزان بارندگی سالیانه دراز مدت

ایستگاه هواشناسی	سال زراعی1388	درازمدت
بندر انزلی	1469	1675
استارا	1355	1312
منجیل	275	183
رشت(کشاورزی)	1069	*
رشت(فرودگاه)	1044	1284
لاهیجان	1124	*
هشتپر طوالش	1090	*
ماسوله	864	*
کیاشهر	*	*
جیرنده	371	299

میزان بارندگی سال زراعی از مهر یکسال تا شهریور سال بعد است بطور مثال سال زراعی 88 از مهر88 تا شهریور 89

 اماربارندگی استان  لرستان  در سال زراعی 88 ومقایسه با میزان بارندگی سالیانه درازمدت

ایستگاه هواشناسی	سال زراعی1388	درازمدت
خرم اباد	499	519
بروجرد	504	458
سیلاخور	393	*
الیگودرز	363	409
کوهدشت	454	418
÷لدختر	484	408
الشتر	526	458
دروود	640	423
ازنا	523	*
نوراباد	550	*
بدراباد	347	*

میزان بارندگی سال زراعی از مهر یکسال تا شهریور سال بعد است بطور مثال سال زراعی 88 از مهر88 تا شهریور 89

 اماربارندگی  استان مازندران  در سال زراعی 88 ومقایسه با میزان بارندگی سالیانه  درازمدت

ایستگاه هواشناسی	سال زراعی1388	درازمدت
رامسر	993	1141
نوشهر	1008	1224
بابلسر	923	895
قراخیل	688	752
ساری	723	640
سیاه بیشه	452	*
امل	516	560
دشت ناز	704	*
کیاسر	556	*
الاشت	482	*
پل سفید	450	*
گلوگاه	545	*
بندر امیراباد	852	*

علامت* نشان دهنده انست که امار دراز مدت موجود نیست

میزان بارندگی سال زراعی از مهر یکسال تا شهریور سال بعد است بطور مثال سال زراعی 88 از مهر88 تا شهریور 89

 اماربارندگی استان  مرکزی  در سال زراعی 88 ومقایسه با میزان بارندگی سالیانه دراز مدت

ایستگاه هواشناسی	سال زراعی1388	درازمدت
اراک	303	314
ساوه	196	183
تفرش	244	*
خمین	238	254
دلیجان	192	*
کمیجان	377	*
محلات	188	*

علامت* نشان دهنده انست که امار دراز مدت موجود نیست

میزان بارندگی سال زراعی از مهر یکسال تا شهریور سال بعد است بطور مثال سال زراعی 88 از مهر88 تا شهریور 89

 اماربارندگی استان  هرمزگان  در سال زراعی 88 ومقایسه با میزان بارندگی سالیانه دراز مدت

ایستگاه هواشناسی	سال زراعی1388	درازمدت
بندرعباس	52	179
بندر لنگه	44	140
جزیره سیری	54	127
ابوموسی	87	134
بندر جاسک	77	125
میناب	217	200
قشم	55	*
حاجی اباد	259	178
کیش	158	*
دریایی لنگه	152	*
دریایی قشم	101	*
رودان	259	*
لاوان	157	*

علامت* نشان دهنده انست که امار دراز مدت موجود نیست

میزان بارندگی سال زراعی از مهر یکسال تا شهریور سال بعد است بطور مثال سال زراعی 88 از مهر88 تا شهریور 89

 اماربارندگی استان همدان  در سال زراعی 88 ومقایسه با میزان بارندگی سالیانه دراز مدت

ایستگاه هواشناسی	سال زراعی1388	درازمدت
همدان	391	328
ملایر	461	290
نهاوند	428	367
تویسرکان	604	*

علامت* نشان دهنده انست که امار دراز مدت موجود نیست

میزان بارندگی سال زراعی از مهر یکسال تا شهریور سال بعد است بطور مثال سال زراعی 88 از مهر88 تا شهریور 89

 اماربارندگی استان یزد در سال زراعی 88 ومقایسه با میزان بارندگی سالیانه دراز مدت

ایستگاه هواشناسی	سال زراعی1388	درازمدت
یزد	42	53
بافق	42	49
رباط پشت بادام	93	117
مروست	28	65
طبس	83	84
عقدا	45	*
مهریز	56	*
میبد	52	*
گاریز	67	*
ابرگوه	64	*
هرات	40	*

علامت* نشان دهنده انست که امار دراز مدت موجود نیست

میزان بارندگی سال زراعی از مهر یکسال تا شهریور سال بعد است بطور مثال سال زراعی 88 از مهر88 تا شهریور 89

 اماربارندگی  استان  خراسان شمالی  درسال زراعی88 ومقایسه ان بابارندگی درازمدت

ایستگاه هواشناسی	سال زراعی88	بارندگی میانگین درازمدت
بجنورد	253	253

علامت* نشان دهنده انست که امار دراز مدت موجود نیست

 منبع- سایت هواشناسی ایران

تحلیل اماری وضعیت جوی استان کرمانشاه در سال1388 ومقایسه ان با دراز مدت

تعداد شهرستان ، بخش ، شهر و دهستان بر اساس تقسیمات کشوری

تعداد شهرستان ، بخش ، شهر و دهستان بر اساس تقسیمات کشوری

سال تعداد شهرستان تعداد بخش تعداد شهر تعداد دهستان ١٣٧٠.............. ٢٢٩ ٦١٧ ٥٢٠ ٢٠٩٣ ١٣٧٥.............. ٢٦٥ ٧٠٧ ٦٧٨ ٢٢٢٧ ١٣٨٠.............. ٢٩٩ ٧٩٤ ٨٨٩ ٢٣٠٥ ١٣٨٤.............. ٣٢٤ ٨٦٥ ٩٨٢ ٢٣٧٨ ١٣٨٥.............. ٣٣٦ ٨٨٩ ١٠١٥ ٢٤٠٠ ١٣٨٦.............. ٣٣٦ ٨٨٩ ١٠١٦ ٢٤٠٠ ١٣٨٧.............. ٣٦٣ ٩١٩ ١٠٦١ ٢٤٣٠ ١٣٨٨.............. ٣٨٠ ٩٤٥ ١١٠٥ ٢٤٥٩

مأخذ - مرکز آمار ایران . ( ر . پ )

- وزارت کشور ( ر . پ )

-وزارت کشور. دفتر تقسیمات کشوری .

امارمساحت جنگلکاری و تولید نهال در ایران

مساحت جنگلکاری و تولید نهال(١) (هکتار- هزار اصله)

سال و استان جنگلکاری تولید نهال جمع دولتی خصوصی ١٣٧٠.............. ١٢٠٢٥٣ ٣٦٣٦٨ ٨٣٨٨٥ ١١٠٠٠٠ ١٣٧٥.............. ٣٩٥٢١ ١٦٠٩٠ ٢٣٤٣٢ ٧٣٧٦٦ ١٣٨٠.............. ١١٠٦٩٢ ٥٣٩١٢ ٥٦٧٨٠ ١٤١٣١٧ ١٣٨٣.............. ٦٤٣١٧ ٤٠٣٦٨ ٢٣٩٤٩ ٦١٢٩٦ ١٣٨٤.............. ٤٩٨١٣ ٣٦٩٣٩ ١٢٨٧٤ ٥٠١٢٣ ١٣٨٥.............. ٥١١٦٧ ٣٩٨٧١ ١١٢٩٦ ٤٦٨٧٦ ١٣٨٦.............. ٤٦٧٣٥ ٣٤٥٨٨ ١٢١٤٨ ٥١٨٨٩ ١٣٨٧.............. ٣٦٤٧٦ ٢٧٥٩١ ٨٨٨٥ ٤٣٤٣٥ آذربایجان‌شرقی.............. ١٠٦٠ ٣٦٠ ٧٠٠ ٦٨٠ آذربایجان غربی.............. ٢٢٤ ٢٢٤ ٠ ٨٤٨ اردبیل.............. ٢٧٩ ٢٧٩ ٠ ٢٧٦ اصفهان.............. ١١٣٩ ١١٣٩ ٠ ٢٠٠٨ ایلام.............. ١٢٥٢ ١٢٥٢ ٠ ١١٨٠ بوشهر.............. ٩١٢ ٩١٢ ٠ ٦٥٢ تهران.............. ٠ ٠ ٠ ٣١٢ چهار محال و بختیاری.............. ٥٣٥ ٥٣٥ ٠ ٣٨٥ خراسان جنوبی.............. ٢٦٠ ٢٦٠ ٠ ٤٧٤ خراسان رضوی.............. ٩١ ٩١ ٠ ٨٩٦ خراسان شمالی.............. ٩٦ ٩٦ ٠ ٥٩٠ خوزستان.............. ٢٦٦٦ ٢٦٦٦ ٠ ١٨٠٨ زنجان.............. ١٧٥ ١٧٥ ٠ ٢٤٥ سمنان.............. ١٤٠ ٠ ١٤٠ ١٠٨٠ سیستان و بلوچستان.............. ٤٣٣ ٤٢٩ ٤ ٥٢١ فارس.............. ٥٣٦٥ ٤٨٠٤ ٥٦١ ١٠٧٦ قزوین.............. ٣٣ ٣٣ ٠ ٢٥٢ قم.............. ٠ ٠ ٠ ١٩٠ کردستان.............. ٢٤٢ ٢٤٢ ٠ ١٢٠٠ کرمان.............. ١٠٣٦ ١٠٣٦ ٠ ٨٦٣ کرمانشاه.............. ١٠٧١ ١٠٧١ ٠ ١٢٩٠ کهگیلویه و بویراحمد.............. ١٠٩٧ ١٠٩٧ ٠ ٥٣٤ گلستان.............. ٤١٠٦ ٢٣٨٦ ١٧٢٠ ٧١٣٩ گیلان.............. ٣١٣٣ ١٣١٣ ١٨٢٠ ٧٢٥٠ لرستان.............. ١٤١٩ ١١٣٧ ٢٨٣ ٨٢٠ مازندران.............. ٤٥٤٢ ١٢٤٠ ٣٣٠٢ ٨٧٠٠ مرکزی.............. ٤٠٠ ٥٠ ٣٥٠ ١١٤٨ هرمزگان.............. ١٥٢٦ ١٥٢٠ ٦ ١٦٧ همدان.............. ٢٦٠١ ٢٦٠١ ٠ ٤٠٠ یزد.............. ٦٤٥ ٦٤٥ ٠ ٤٨٥

١) در شاخص‌های برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور، این طرح تحت عنوان "جنگلکاری و توسعه فضای سبز کشور" نامگذاری شده که شامل جنگلکاری ملی و استانی(شمال-خارج از شمال) و احیا و غنی سازی ایران- تورانی و صیانت های شمال، ارسباران، زاگرس و جنوب می باشد.

مأخذ - سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور. دفتر برنامه‌ریزی و بودجه.

شخصات عمومی استان ها بر اساس تقسیمات کشوری در پایان اسفند ١٣٨٧

مشخصات عمومی استان ها بر اساس تقسیمات کشوری در پایان اسفند ١٣٨٧

استان مرکز استان مساحت (١)(کیلومتر مربع ) تعداد شهرستان تعداد بخش تعداد شهر تعداد دهستان جمع.............. ×× ١٦٢٨٧٥٠ ٣٦٨ ٩٢٩ ١٠٨٢ ٢٤٣٨ آذربایجان شرقی .............. تبریز ٤٥٦٥٠ ١٩ ٤٢ ٥٨ ١٤١ آذربایجان غربی .............. ارومیه ٣٧٤١١ ١٧ ٤٠ ٣٨ ١١٣ اردبیل.............. اردبیل ١٧٨٠٠ ٩ ٢٥ ٢٣ ٦٦ اصفهان.............. اصفهان ١٠٧٠٢٩ ٢٢ ٤٥ ٩٦ ١٢٥ ایلام.............. ایلام ٢٠١٣٣ ٨ ٢٠ ٢١ ٤٠ بوشهر.............. بوشهر ٢٢٧٤٣ ٩ ٢٢ ٣٠ ٤٣ تهران.............. تهران ١٨٨١٤ ١٣ ٣٥ ٥٦ ٨٠ چهار محال و بختیاری.............. شهرکرد ١٦٣٣٢ ٧ ١٨ ٢٧ ٣٩ خراسان جنوبی.............. بیرجند ٩٥٣٨٥ ٨ ١٩ ٢٣ ٤٩ خراسان رضوی .............. مشهد ١١٨٨٥٤ ٢٥ ٦٧ ٧١ ١٦٠ خراسان شمالی .............. بجنورد ٢٨٤٣٤ ٧ ١٧ ١٧ ٤٢ خوزستان.............. اهواز ٦٤٠٥٥ ٢٣ ٥٢ ٥٥ ١٢٧ زنجان.............. زنجان ٢١٧٧٣ ٧ ١٦ ١٨ ٤٦ سمنان.............. سمنان ٩٧٤٩١ ٥ ١٣ ١٧ ٢٩ سیستان و بلوچستان.............. زاهدان ١٨١٧٥٨ ١٤ ٤٠ ٣٧ ١٠٢ فارس.............. شیراز ١٢٢٦٠٨ ٢٦ ٧٧ ٧٩ ١٩٩ قزوین.............. قزوین ١٥٥٦٧ ٥ ١٩ ٢٥ ٤٦ قم.............. قم ١١٥٢٦ ١ ٥ ٦ ٩ کردستان.............. سنندج ٢٩١٣٧ ١٠ ٢٧ ٢٣ ٨٤ کرمان.............. کرمان ١٨٠٧٢٦ ١٧ ٤٦ ٦٠ ١٤٣ کرمانشاه.............. کرمانشاه ٢٤٩٩٨ ١٤ ٣٠ ٢٩ ٨٥ کهگیلویه و بویر احمد.............. یاسوج ١٥٥٠٤ ٥ ١٦ ١٦ ٤١ گلستان.............. گرگان ٢٠٣٦٧ ١٢ ٢٣ ٢٥ ٥٣ گیلان.............. رشت ١٤٠٤٢ ١٦ ٤٣ ٤٩ ١٠٩ لرستان.............. خرم آباد ٢٨٢٩٤ ١٠ ٢٧ ٢٣ ٨٤ مازندران.............. ساری ٢٣٨٤٢ ١٧ ٤٥ ٥٢ ١١٥ مرکزی.............. اراک ٢٩١٢٧ ١١ ٢٠ ٢٩ ٦٢ هرمزگان.............. بندرعباس ٧٠٦٩٧ ١٣ ٣٦ ٢٨ ٨٣ همدان.............. همدان ١٩٣٦٨ ٨ ٢٣ ٢٧ ٧٢ یزد.............. یزد ١٢٩٢٨٥ ١٠ ٢١ ٢٤ ٥١

١) منظور ، مساحت خاکی است .

مأخذ - وزارت کشور . دفتر تقسیمات کشوری .

فهرست آثار باستانی ایران بترتیب الفبا

• جهت اشنایی با هرکدام ار اماکن باستانی ایران کافیست حرف اول ان را از قسمت زیر انتخاب وسپس اطلاعات لازم را بیابید
   

  فهرست آثار باستانی ایران

  الف  ب  پ  ت  ج چ  ح  خ  د  ر ز س  ش ط ع غ  ف  ق  ک  گ  ل  م  ن  و ه  ی

  
  
• چاپارخانه تخت لنگر  
• چاپارخانه چهل زرعی
• چاپارخانه میبد
• چاخ‌چاخ تپه
• چال پاسوخته
• چال تپه
• چال تپه
• چال تپه اسدی کندی
• چال تپه بزرگ
• چال تپه شاهین‌دژ
• چال تپه کوچک
• چال تلخان
• چال صورت تپه
• چالاغان تپه سی تپراقلو
• چاه رمیله
• چاه سنگی جبرانی 1
• چاه سنگی جبرانی 2
• چاه کت
• چاه مرتاض‌علی
• چاه نمره یک
• چاه و دو عدد حوضچه بابانجم
• چاه‌های تلالافت
• چخماق تپه
• چراغعلی‌تپه مارلیک
• چشمه سوزنگر
• چشمه آبمعدنی لیرک سیوند
• چشمه عمارت
• چغا آهوان
• چغا بهزاد
• چغا تپه
• چغازنبیل
• چغا چمن
• چغا صیفور
• چغا علی آباد
• چغا غلامی
• چغا کبود
• چغا گلان
• چغانبوت
• چقور تپه
• چگا قبرستان
• چلمک تپه
• چلیی تپه سی
• چم دروازه 2- کد 103-K)
• چنار تپه
• چهار سوق بزرگ
• چهار سوق نقاشی
• چهار طاقی
• چهار طاقی اوباد
• چهار طاقی تل جنگی
• چهار طاقی خانه دیو
• چهار طاقی رهنی
• چهار طاقی زاغ
• چهار طاقی سیمکان
• چهار طاقی شیرکوه
• چهار طاقی ظالمی
• چهار طاقی عقدا (ساباط)
• چهار طاقی کرسیا 1
• چهار طاقی کنار سیاه
• چهار طاقی کهنارو
• چهار طاقی نقاره خانه
• چهار طاقی نودران
• چهارباغ
• چهاربرجی بابانجم
• چهاردری (چهار طاق)
• چهارسوق آجری
• چهارسوق و بازار شاهی
• چهارسوق و مسجد حاج‌محمدحسین
• چهارطاق مولاب 35-A
• چهارطاقی دارالاسلام
• چهارطاقی رباط – پیر رباط-
• چهارطاقی سیم‌بند
• چهارطاقی فیشور
• چهارطاقی قطب‌آباد
• چهارطاقی کر کلک ورمیان
• چهارطاقی کرسیا 2
• چهارطاقی کرمجکان
• چهارطاقی نوع ساسانی
• چهارطاقی‌ساسانی‌که‌به‌مسجدتبدیل‌شد
• چهل دختران
• چهلستون

از دانشنامه آزاد

جنگلها ومراتع ایران

جنگل های ایران

جنگلهای ایران  جنگل(Forest) منطقه وسیعی پوشیده از درختان، درختچه‌ها و گونه‌های علفی است که همراه با جانوران وحشی نوعی اشتراک حیاتی گیاهی و جانوری را تشکیل داده و تحت تأثیر عوامل اقلیمی و خاکی قادر است تعادل طبیعی خود را حفظ کند. به عبارتی دیگر، زمینی (اعم از خشکی و آبی) است که عمدتاً از درخت و درختچه همراه با سایر رستنی‌های خشبی و علفی خودرو پوشیده شده باشد مشروط به آن که مساحت آن کمتر از نیم هکتار و تاج پوشش درختی آن به طور طبیعی کمتر از پنج درصد نباشد. برخی از فواید درختان عبارتند از: تولید اکسیژن، جذب گرد و غبار، گاز کربنیک و دیگر گازهای شیمیایی موجود در هوا، جلوگیری از نفوذ سر و صدا و تشدید آلودگی‌های صوتی در شهرها. جنگلداری(Forestry) هنر یا علم مربوط به مدیریت جنگل‌ها که شامل ایجاد جنگل از طریق کشت درختان و مراقبت از آنها، حفظ و نگهداری جنگل‌های موجود، کاربرد روش‌های فنی در اصلاح یا احیای جنگل‌های مخروبه، بهره‌برداری صحیح از درختان موجود، حفاظت از حیوانات جنگلی،مهندسی جنگل و اقتصاد جنگل می‌شود. جنگل‌های ایران که نزدیک به 9 درصد از مساحت کشور را تشکیل می‌دهند، از نظر مدیریتی به دو گروه جنگل‌های شمال و جنگل‌های خارج از شمال تقسیم می‌شوند. جنگل‌های شمال به تمام ناحیه رویشی هیرکانی و خزری اطلاق می‌شود؛ و جنگل‌های خارج از شمال نیز در 4 ناحیه رویشی دیگر قرار دارند.

مرتع(Range) زمینی با پوشش طبیعی که مستعد زراعت یا تولید چوب نیست در عوض می‌توان از آن برای چرای دام، آبخیزداری، توسعه حیات وحش یا تفرجگاه استفاده کرد. به عبارتی دیگر مرتع زمینی است با پوشش نباتات طبیعی خودرو که پوشش گیاهی آن غالباً علفی چندساله، بوته ای، بعضاً درختچه‌ای و به ندرت دارای درختان پراکنده بوده و در فصل چرا عرفاً مورد تعلیف دام قرار می‌گیرد و همچنین دارای کارکردهای متعددی از قبیل حفظ آب و خاک، ارزش‌های زیست محیطی و در صورت فراهم بودن شرایط یکی از منابع تأمین غذای دام اهلی و وحوش می باشد .مرتعداری(Range management)  عبارت است از اداره اکوسیستم مرتع به منظور استفاده بهینه از منابع و تولیدات و سرویس‌های آن با تأکید بر حفاظت آب و خاک و سرانجام محیط‌زیست.بیش از 52 درصد از سطح کشور را مراتع تشکیل می‌دهند. مراتع در حفظ خاک و جلوگیری از فرسایش، تنظیم گردش آب در طبیعت، تأمین علوفه مورد نیاز دام، تولید محصولات دارویی و صنعتی، حفظ ذخایر ژنتیک گیاهی و جانوری نقش اساسی دارند. در حال حاضر سرانه مرتع در کشور 3/1 هکتار و سرانه جهانی آن 82/0هکتار است.25 درصد ارزش هر هکتار مرتع مربوط به تولید علوفه و 75 درصد آن مربوط به ارزش‌های زیست‌محیطی است. بنابراین حفظ، احیاء و توسعه و بهره‌برداری از مراتع بیش از آنکه از دیدگاه تعلیف دام دارای اهمیت باشد از نظر زیست محیطی ارزشمند است.
بر اساس آخرین آمار معاونت امور دام وزارت جهاد کشاورزی، جمعیت دامی کشور حدود 124 میلیون واحد دامی اعلام شده که حدود 83 میلیون واحد دامی آن وابسته به مرتع هستند. این در صورتی است که مراتع موجود کشور تنها می‌تواند خوراک 27 میلیون واحد دامی در مدت 7 ماه یا 6/24 میلیون واحد دامی در مدت یکسال را تأمین نماید. مطابق این آمار در حال حاضر بیش از 2/2 برابر ظرفیت مجاز از مراتع کشور بهره‌برداری می‌شود و معیشت بیش از 900 هزار خانوار روستایی و عشایری به بهره‌برداری از مراتع وابسته است